Schepen Tom Meeuws over de klimaattop in Glasgow: “Het zal een top van het socialisme worden of toch minstens over de kern van onze ideologie.” © Jeroen Hanselaer

De klimaattop in Glasgow. ©  REUTERS

1 / 2
thumbnail: Schepen Tom Meeuws over de klimaattop in Glasgow: “Het zal een top van het socialisme worden of toch minstens over de kern van onze ideologie.” 
thumbnail: De klimaattop in Glasgow. 

Antwerps schepen Tom Meeuws (Vooruit) over klimaatdoelstellingen: “Het beleid in Vlaanderen staat haaks op wat we in Antwerpen doen”

Antwerpen -

Op de klimaattop COP26 in Glasgow staan de volgende dagen zware gesprekken op de agenda over hoe de opwarming van de aarde kan worden ingeperkt, maar hoe zit het met de inspanningen van de stad Antwerpen? Antwerps schepen van Leefmilieu Tom Meeuws (Vooruit) is positief. “We behalen ruim ons doel in het terugdringen van de CO2-uitstoot, vooral dankzij onze gezinnen”, zegt Meeuws. “Een Antwerpenaar stoot nu 1,2 ton CO2 uit per jaar. We komen van 2,3 ton per jaar.”

Sacha Van Wiele

Waar staan we in Antwerpen met terugdringen van de CO2-uitstoot?

Tom Meeuws: Onze doelstelling was een daling van de CO2-uitstoot met 20% in vergelijking met 2005. Wel, ik heb hier de recentste cijfers voor mij. We zitten nu aan 25% dankzij een topinspanning van de Antwerpse gezinnen. De uitstoot van CO2 door gezinnen daalde met 39%, terwijl de Antwerpse bevolking met 12,3% is gestegen.

Hetzelfde zien we voor de industrie. Het aandeel van deze sector in de Antwerpse CO2-uitstoot daalt van 15,6% in 2005 naar 9,7% in 2019. De industrie in de haven zit hier niet bij, dit is geregeld via het Europese emissiehandelssysteem dat de uitstoot van de Europese industrie stapsgewijs afbouwt. Het aandeel hernieuwbare energie zit dankzij zon- en windenergie ondertussen op 16%.

Als de Antwerpenaars dan al zoveel inspanningen leverden, mag van hen dan nog meer worden verwacht?

Wie overtuigd is en het kan, heeft daadwerkelijk al zonnepanelen geplaatst en de woning geïsoleerd. Het gaat vooral om mensen met een huis. Alleen is 70% van de Antwerpse woningen een appartement. Daarom pakken we dit collectief aan via de Verenigingen van Mede-eigenaars om maatregelen te nemen rond bijvoorbeeld isolatie. Als stad leggen we daar ook geld voor op tafel. Ondertussen zijn we bezig met vijftien grote appartementsblokken, goed voor 1.173 woningen. Bij vijf projecten staan we op het punt om de werken aan te besteden. Zo kunnen we grote klimaatwinsten maken.

De stad. Wie zonnepanelen kon leggen, heeft dat intussen gedaan. ©  Victoriano Moreno

In de uitstoot door wagens en vrachtwagens is er geen daling, maar een stijging.

De invoering van rekeningrijden zou er al voor zorgen dat mensen hun verplaatsingsgedrag bijsturen. Met de Oosterweelwerken moeten we de overschakeling maken van de wagen naar onder meer het openbaar vervoer. Vlaams minister van Mobiliteit Lydia Peeters (Open Vld) zou na de invoering van een zone 30 op de Turnhoutsebaan beter eens met 200 km per uur werk maken van het openbaar vervoer.

Is er veel tijd verloren met het opstellen van een klimaatplan, de zoektocht naar een klimaatregisseur en het samenstellen van een klimaatraad?

Ik snap de vraag, maar veel van wat we doen is niet zichtbaar. Misschien moeten we eens een drone boven de Vroegmarkt op het Kiel sturen. Het dak ligt vol met lichtgewicht zonnepanelen. In het zuiden wordt volop een warmtenet aangelegd, dat restwarmte tot bij de bewoners thuis brengt. Dat ligt dan weer onder de grond. Nu, wie niet ziet dat er de afgelopen jaren veel windmolens zijn bijgekomen in de haven, is stekeblind.

Met de campagne Antwerpen Breekt Uit worden mensen gevraagd om bijvoorbeeld hun tuin te ontharden. Ondertussen ligt er met het Operaplein, een verharde vlakte en immens hitte-eiland.

(Verontwaardigd) Wat is dat toch met die fixatie op het Operaplein? Hadden we het beter anders gedaan? Ja. Alleen valt er nu weinig aan te veranderen. Ik ontken dat we zelf niets doen. Schepen Annick De Ridder (N-VA) verhoogt niet alleen de Scheldekaaien, maar wil die ook zo groen mogelijk maken. Op de Gedempte Zuiderdokken wordt een gigantische parking getransformeerd tot een park met de grootste collectieve regenwaterput van Vlaanderen. En vergeet de tuinstraten van mijn collega Claude Marinower (Open Vld) niet.

Het Operaplein. “Hadden we het beter anders gedaan? Ja. Alleen valt er nu weinig aan te veranderen.” ©  Victoriano Moreno

Wat verwacht u van de klimaattop in Glasgow?

Het zal een top van het socialisme worden of toch minstens over de kern van onze ideologie.

Pardon?

COP26 zal gaan over de herverdeling van rijkdom. Hoe kunnen rijke landen zorgen dat arme landen de klimaatdoelstellingen halen. Ook in België kunnen we inkomsten uit de CO2-taksen inzetten om mensen met een laag inkomen via een klimaatbonus te helpen om de nodige ingrepen te doen. Mensen moeten voelen dat ze dankzij de klimaatinspanningen erop vooruitgaan. De klimaattop zal in een sfeer van herverdeling plaatsvinden. Ik geloof echt dat hij succesvol zal zijn.

Bent u even optimistisch over de inbreng van Vlaanderen en België?

Vol verbazing hoor ik Vlaams minister van Klimaat Zuhal Demir (N-VA) enkele dagen voor de klimaattop verklaren dat ze niet weet met wat ze naar Glasgow zal gaan. Echt? Dat is alsof Bashir Abdi net voor de marathon zegt niet te weten of hij wel loopschoenen zal hebben. Zo snap ik ook het verzet niet tegen de gascentrales als tijdelijke overgangsmaatregel. De wetenschap toont aan dat een gascentrale niet alleen efficiënter is, maar ook minder CO2 uitstoot dan alle gaskacheltjes bij de mensen thuis. Het ophemelen van de huidige kerncentrales stoort mij. Zij die zich verzetten tegen de coronapas hebben het over een vals gevoel van veiligheid. Wel, onze kerncentrales promoten een vals gevoel van hernieuwbaarheid. Ze zijn te duur en we weten met het afval geen blijf. De kernuitstap dwingt ons nu om veel meer voor hernieuwbare energie te kiezen. We kunnen elke Antwerpenaar voorzien van stroom via een windmolenpark in de haven. Alleen moet Demir dan stoppen met vergunningen tegen te houden of niet langer te verlengen. Het beleid in Vlaanderen staat haaks op wat we in de stad doen.

De kerncentrale in Doel. “Het ophemelen van de huidige kerncentrales stoort mij.”  ©  Hollandse Hoogte / Maikel Samuels

Hebt u het PFOS-schandaal onderschat?

Nee. Ik wou eerst weten wat er aan de hand is. Het is duidelijk een slecht verhaal. Mensen zijn terecht ongerust. Het is belangrijk dat 3M zijn verantwoordelijkheid neemt. Als de bedrijfsleiding bevriest, dan gebeurt er niets. Als het bedrijf wegtrekt, is dit niet alleen slecht voor de tewerkstelling, maar ontvlucht het ook zijn verantwoordelijkheid. Als ze voor de vechtmodus kiezen, dan staan we nog jaren voor een juridische strijd.

Aangeboden door onze partners

Hoofdpunten

Aangeboden door onze partners

MEER OVER Tom Meeuws