Het was rond 14 uur woensdagnamiddag dat de kapitein van een Franse vissersboot alarm sloeg. Voor de kust van het Noord-Franse Calais merkte hij plots verschillende lichamen op in zee. Onmiddellijk werden verschillende reddingsboten en helikopters uitgestuurd naar de plek. Met de bedoeling om nog zoveel mogelijk mensenlevens te redden. Maar volgens informatie die Franse media kregen werden maar twee bootvluchtelingen effectief uit de zee gered. Minstens twee anderen bleven woensdagavond nog vermist, 27 bootvluchtelingen overleefden de schipbreuk niet. Onder hen ook vrouwen en een kind.

Macron beloofde een vergelding voor deze tragedie. “We zullen alles in het werk te stellen om de verantwoordelijken van deze tragedie op te sporen en te veroordelen.” Premier Jean Castex reageerde naar eigen zeggen vol emoties. “Mijn gedachten zijn bij de vele vermisten en gewonden van deze tragedie, slachtoffers van criminele smokkelaars die misbruik maken van hun ellende.” De Britse eerste minister voegde er even later aan toe dat hij samen met Frankrijk de mensensmokkel wil aanpakken en zal pogen om bootvluchtelingen te ontmoedigen om de overtocht te maken. “Ik ben geschokt, in opstand en diep bedroefd.”

Bijna 26.000 bootvluchtelingen aangekomen in UK

Deze week trok Frankrijk nog meer dan tien miljoen euro om zijn stranden in het noorden van het land beter te bewaken. Al geloven veel betrokkenen niet dat het probleem met de Kanaalvluchtelingen snel opgelost zal geraken. “Zolang Engeland tegenover ons ligt, zullen mensen blijven oversteken”, zei Pierre Roques, van de hulporganisatie Auberge des Migrants, aan AFP.

“Zolang Engeland tegenover ons ligt, zullen mensen blijven oversteken”

Pierre Roques van hulporganisatie Auberge des Migrants

De cijfers liegen er ook niet om. Er zouden alleen al dit jaar bijna 8000 bootvluchtelingen gered zijn op het Kanaal. Nog straffer: verschillende betrouwbare bronnen spreken ook van tussen de 21.000 tot 25.800 bootvluchtelingen die effectief het Verenigd Koninkrijk bereiken in het afgelopen jaar. Volgens de Internationale Organisatie voor Migratie stierven er sinds 2018 21 mensen terwijl ze de UK probeerden te bereiken. Officieus ligt het dodentol waarschijnlijk veel hoger. “Volgens de laatste Britse cijfers waarover ik beschik vertrokken vorige week alleen al 127 boten met 3.800 man. Ik vrees dat er dagelijks mensen het leven laten op het Kanaal”, zegt West-Vlaams gouverneur Carl Decaluwé. “Dit is een enorm drukke vaarroute. Het kan niet anders dan dat er al aanvaringen niet opgemerkt werden of bootjes midden op zee zonken. En van zo’n klein boot die is overvaren ga je heel vaak nooit meer iets terugvinden. Of het is wachten op een lichaam dat ergens op het strand aanspoelt.”

Internationale aanpak

Intussen leidt het drama ook al tot de eerste discussies. Boris Johnson liet zich ontvallen dat Frankrijk niet genoeg heeft gedaan om de tragedie te vermijden. “We ondervinden problemen om sommige van onze partners, en heel specifiek de Fransen, te overtuigen om de zaken aan te pakken zoals wij denken dat de situatie hoort te worden aangepakt.” Johnson wil met Frankrijk samenwerken op de stranden waar de bootvluchtelingen vertrekken. “Want het lijdt geen enkele twijfel dat de bendes, tenzij hen wordt getoond dat hun verdienmodel niet meer werkt, zullen doorgaan met het leven van mensen in gevaar te brengen en weg te komen met moord.”

Macron vroeg alvast een Europese spoedvergadering. “We moeten de ontmanteling van criminele netwerken tussen het Verenigd Koninkrijk, België, Nederland en Duitsland versnellen”, zei hij. Gisteravond werd alvast een eerste stap gezet richting die ontmanteling. Volgens de Franse minister van Binnenlandse Zaken werden dicht bij de Frans-Belgische grens vier verdachten opgepakt die betrokken zouden zijn geweest bij de fatale overtocht.

“Ik waarschuw al jaren”

Ook ons land doet zijn deel om het probleem van de bootvluchtelingen aan te pakken. Korpschef Nico Paelinck van politiezone Westkust gaat inzetten op strandpolitieteams om de mensensmokkelaars achter de gevaarlijke route via het Kanaal te stoppen. “Natuurlijk vertrekken er ook van op onze stranden bootvluchtelingen”, zegt de korpschef. “Ik waarschuw al jaren dat dit drama ooit zou gebeuren. Ik riep jammer genoeg in de woestijn. Daarom pleit ik voor een nationaal actieplan. Houd de transitmigranten én de mensensmokkelaars aan de grenzen tegen. Zo niet zullen zij van over heel Europa naar hier blijven komen. Zelf gaan wij als politiezone de stranden beter monitoren en bewaken. We zetten in op een strandpolitieteam dat uitgerust wordt met strandbuggies en thermische nachtkijkers. Daarnaast willen we beter info delen met de Britse en Franse collega’s.”