Ongeziene inflatie breekt record van ruim 10 jaar oud: 3,56 procent loonsverhoging voor 400.000 bedienden

In november nam de inflatie in ons land toe tot 5,64 procent. Een stijging die we historisch mogen noemen: een dergelijke toename maakte ons land in ruim een decennium niet meer mee. Het is van juli 2008 geleden dat het prijspeil nog zo sterk steeg.

Dat heeft gevolgen voor het loon van heel wat bedienden. Dankzij de automatische indexering krijgen 400.000 bedienden van het paritair comité 200 - de grootste groep bedienden in ons land - maar liefst 3,56 procent extra loon. Dat becijferde hr-dienstverlener SD Worx. Een definitief cijfer wordt volgende maand verwacht. In eerdere prognoses ging SD Worx nog uit van 2,3 procent à 3,18 procent meer loon voor deze groep.

De grote toename is net zoals in de afgelopen maanden toe te schrijven aan de sterk gestegen energieprijzen. Energie kent momenteel een inflatie van 46,4 procent, zegt Statbel. Elektriciteit is nu 41,8 procent duurder dan een jaar geleden. Aardgas is 116,4 procent duurder op jaarbasis. 

Het loon van de meer dan 400.000 bedienden uit PC200 wordt elk jaar op 1 januari geïndexeerd. Technisch gezien gaat het niet om opslag, maar om een aanpassing van de lonen aan de levensduurte. Voor de werkgevers gaat het wel om een stijging van de loonkost. Het paritair comité 200 groepeert onder meer de bedienden in callcenters, uitzendkantoren, IT, consultancy, reclame, drukkerijen of de bouw.

Enorme invloed energieprijzen

Maar wat zorgt er nu precies voor dat de inflatie zo’n sprong maakt? De invloed van de energieprijzen is duidelijk te zien in onderstaande grafiek. Daarin wordt de opsplitsing gemaakt tussen de inflatie en de kerninflatie. Die laatste houdt geen rekening met de prijzen van energieproducten en van onbewerkte voedingsmiddelen. De stijging van de kerninflatie is daarom een stuk lager.

Naast energieproducten valt op dat postverzendingen 18,1 procent duurder zijn geworden tegenover november vorig jaar. Maar er zijn ook producten en diensten goedkoper geworden. Televisies zijn nu bijvoorbeeld 10,1 procent goedkoper, software 8,7 procent en smartphones 6,5 procent.

De kerninflatie, die geen rekening houdt met de prijsevolutie van de energieproducten en de onbewerkte voedingsmiddelen, bedroeg 2,14 procent in november, tegenover 1,95 procent in oktober.

Werkgevers willen maatregelen

Het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) wil dat er dringend overleg komt tussen de regering, de vakbonden en de werkgevers over de hoge inflatie. Volgens het verbond is een bijsturing nodig nu het concurrentievermogen van de bedrijven in het gedrang komt.

Het VBO noemt de cijfers “verontrustend”. De bedrijven moeten de lonen door de automatische indexering op enkele maanden tijd met 4,5 à 5 procent verhogen. De grootste werkgeversorganisatie van het land waarschuwt voor een desastreuze loon-prijsspiraal en wil om die reden overleg met de regering en de sociale partners over maatregelen.

In de loonwet is al een veiligheidsmarge voorzien van 0,5 procent bij hoger dan verwachte inflatie, maar dat blijkt ruimschoots onvoldoende. In de wet is ook de mogelijkheid voorzien van een bijkomende tussentijdse bijsturing. Dat mechanisme willen de werkgevers nu activeren. VBO-gedelegeerd bestuurder Pieter Timmermans wil niet vooruitlopen over welke maatregelen dat zouden moeten zijn. “Dat is voor de onderhandelingstafel.” 

Het VBO vreest zonder bijkomende maatregelen voor een “zware competitiviteitscrisis” eind 2022, begin 2023. En dat zal zich uiten door “jobverlies en druk op de jobcreatie”, waarschuwt Timmermans.