Steden en gemeenten kunnen sinds begin dit jaar zelf GAS-boetes innen voor overtredingen van maximaal twintig kilometer per uur te snel in zones waar een maximumsnelheid geldt van dertig en vijftig kilometer per uur. In zes maanden tijd inde de stad Mechelen zo 2,3 miljoen euro aan boetes voor snelheidsovertredingen. Dat bleek uit cijfers die Vooruit-fractieleider Thijs Verbeurgt opvroeg.

LEES OOK: Mechelen int in halfjaar tijd 2,3 miljoen euro aan snelheidsboetes

Tijdens de gemeenteraad maandagavond opperden zijn partij en PVDA om met de inkomsten een verkeersveiligheidsfonds op te richten. Dat geld zou dan kunnen dienen voor extra investeringen in veiligere fietspaden, beter voetpaden en meer en beter openbaar vervoer. “Ons lijkt het interessant om inkomsten uit boetes rechtstreeks te investeren in verkeersveiligheid. Ze zijn er niet om het gat in de begroting dicht te rijden, wel om de stad veiliger en toegankelijker te maken”, legt Verbeurgt uit.

Preventieve acties

De andere oppositiepartijen N-VA, CD&V en Vlaams Belang steunen inspanningen voor meer verkeersveiligheid. “Het fonds zou ook kunnen dienen voor preventieve acties, want het is beter voorkomen dan genezen”, zegt gemeenteraadslid Hamid Riffi (CD&V). Voor N-VA moeten de investeringen niet noodzakelijk via een fonds gebeuren.

Het stadsbestuur van Vld-Groen-m+ stemde de oprichting van het fonds weg. Jammer vindt de oppositie, want het zou volgens haar het draagvlak vergroten. “De negatieve perceptie over boetes is een realiteit. Zo’n fonds zou dan een bindend en concreet engagement zijn om te investeren in verkeersveiligheid en Mechelaars ook enthousiast maken voor het verhaal”, zegt gemeenteraadslid Dirk Tuypens (PVDA).

De burgemeester verwijst naar de positieve tendens van de controles op de verkeersveiligheid. Hij haalt daarvoor cijfers aan van Vias, de opvolger van het Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid. “Tussen 2011 en 2020 is het aantal verkeersslachtoffers met 58% gedaald. Het aantal ongevallen daalde van 1.334 in 2017 naar 841 in 2020. Het systeem werkt”, zegt burgemeester Alexander Vandersmissen. 2020 was natuurlijk wel het eerste jaar van de coronapandemie.

Van de veertien geplande trajectcontroles zijn er momenteel een vijftal uitgerold. “Voor de volledige bestuursperiode voorzagen we 38 miljoen inkomsten uit GAS-boetes, maar tegelijk investeren we 73 miljoen in verkeersveilige straten, fietspaden en voetpaden. Je kan dat een fonds noemen, maar wij doen gewoon de investeringen”, legt Vandersmissen uit.

LEES OOK: Mechelen zorgt voor primeur met mobiele trajectcontrole tegen sluipverkeer

Minder inkomsten

Ondertussen is ook duidelijk geworden dat de inkomsten uit automatische snelheidscontroles op gewestwegen niet naar de stadskas vloeien. “Dat wisten we niet bij de opmaak van de raming. Daardoor schrijven voor dit jaar een half miljoen euro minder inkomsten in, voor de komende jaren telkens een miljoen”, zegt de burgemeester.

Tegen 2025 rekent de stad nog op negen miljoen euro inkomsten uit snelheidsovertredingen. De oppositie stelt zich daar grote vragen bij, want de inkomsten bedragen na het eerste halfjaar ‘maar’ 2,3 miljoen. “Blijkbaar zijn bestuurders minder stout dan het stadsbestuur ons eerste wilde doen geloven”, zegt Riffi. “Vraag is hoe de stad het tekort door overschatte inningen zal compenseren”, zegt gemeenteraadslid Freya Perdaens (N-VA). Dat is voer voor de begrotingsbesprekingen.