Direct naar artikelinhoud
NieuwsWoon-zorgcentra

Water staat personeel in ouderenzorg aan de lippen: ‘Vaak geen andere keuze dan mensen op hun kamer te houden’

‘Het is een heel grote frustratie: het personeel kan niet langer meer de zorg bieden die het zou willen bieden.’Beeld Wannes Nimmegeers

Het water staat het personeel in de ouderenzorg volledig aan de lippen. Door de grote uitval van personeel kan niet meer de zorg geboden worden die het personeel zelf zou willen. Dat blijkt uit een bevraging van de Federatie van Zorgkundigen.

In een Antwerps woon-zorgcentrum trapte enkele dagen geleden een dementerende man het raam van zijn kamer in en viel een personeelslid aan. De man zat al twee weken in complete isolatie op zijn kamer, na een coronabesmetting op zijn afdeling waarna hij zelf ook nog eens positief testte. Nochtans is na de eerste golf, die voor dramatische toestanden zorgde in de rusthuizen, afgesproken om bewoners niet meer voor lange tijd te isoleren. Zeker bij mensen met dementie zorgde dat voor heel wat onbegrip en frustratie.

Dat we opnieuw dit soort situaties zien opduiken, verbaast Paul Cappelier, voorzitter van de Belgische Federatie van Zorgkundigen (BEFEZO) niet. Hij krijgt vrijwel dagelijks schrijnende verhalen van zijn leden in zijn mailbox. “Als je maar met twee zorgkundigen bent voor een hele afdeling, heb je vaak geen andere keuze dan mensen op hun kamer te houden”, zegt hij. “Het is een heel grote frustratie: het personeel kan niet langer de zorg bieden die het zou willen bieden.”

Tijdens de eerste golf was BEFEZO een van de eersten om aan de alarmbel te trekken over de ontsporende situatie in de rusthuizen. De federatie doet dit nu opnieuw. Want uit een recente bevraging bij zeshonderd van haar leden blijkt dat zo’n 80 procent van hen zegt opnieuw te maken te hebben met besmettingen binnen hun woon-zorgcentrum of geriatrische afdeling in het ziekenhuis. Het gaat dan om besmettingen bij zowel personeel als patiënten of bewoners. 

Bezwijken onder de werkdruk

Het ziektebeeld bij de besmetten mag dan, dankzij de vaccinaties, vaak minder erg zijn, besmetten moeten nog altijd in isolatie. En iedereen die met hen in direct contact kwam, moet in quarantaine. Dat legt een erg hoge druk op de overige personeelsleden, die vervolgens dreigen te bezwijken onder de werkdruk. 

“Maar liefst 91 procent van de zorgkundigen geeft aan dat er tekorten zijn van zorg- of verpleegkundigen op hun diensten; 71 procent noemt dat tekort bijzonder groot. Bijna 90 procent zegt dringend nood te hebben aan extra ondersteuning”, zegt Cappelier. “Het baart ons vooral zorgen dat twee derde van de zorgkundigen aangeeft dat er personeel de voorziening of afdeling heeft verlaten wegens een te hoge werkdruk of omdat ze het mentaal en fysiek niet meer aankunnen. Deze marathon duurt ook al meer dan 21 maanden, zonder enig rustpunt.”

Het is een grote zorg die ook leeft bij Zorgnet-Icuro, de grootste koepel van woon-zorgcentra en ziekenhuizen. “Ook wij horen de noodkreten dagelijks”, zegt gedelegeerd bestuurder Margot Cloet. “Het is in één woord: chaos. En we vrezen vooral dat de continuïteit van zorg in het gedrang komt en we dus naar onderzorg gaan. Iets wat we toch zeker moeten proberen te vermijden.”

Volgens Cloet speelt het acute personeelstekort ook niet enkel in de ouderenzorg, maar in de volledige zorg. “We zagen in oktober in de Belgische ziekenhuizen een uitval van gemiddeld 11 procent. Voor november is die al 15 procent.”

Vlaamse minister van Welzijn Wouter Beke (CD&V) zegt zich volledig bewust te zijn van de problemen. Die zijn evenwel niet op een-twee-drie op te lossen. Vanuit de Vlaamse regering zijn volgens hem wel al heel wat stappen gezet om het beroep aantrekkelijker te maken en ook meer mensen naar de zorgsector te trekken. “Er is ook regelmatig overleg met de koepels om de vinger aan de pols te houden”, klinkt het.

91 procent van de zorgkundigen geeft aan dat er tekorten zijn van zorg- of verpleegkundigen op hun diensten 89 procent zegt dringend nood te hebben aan extra ondersteuning 61 procent zegt dat er personeel de voorziening of afdeling heeft verlaten wegens een te hoge werkdruk