De roddels op nietsontziende ‘juice channels’ halen reguliere media. Marco Borsato kan ervan meespreken

Het zat de Nederlandse zanger Marco Borsato (54) de afgelopen weken niet mee. Op allerhande roddelkanalen op Instagram en YouTube werd hem van alles en nog wat verweten. Dat hij nog steeds vreemdgaat, terwijl het nog maar net weer goed is met zijn echtgenote Leontine. Maar ook dat de zanger zou houden van wel erg jonge meisjes. Een gerucht dat uiteindelijk ook – weliswaar met de mededeling dat het maar een gerucht was op een roddelkanaal – op websites van enkele reguliere media in Nederland én in Vlaanderen terechtkwam.

Ook André Hazes, een andere Nederlandse volkszanger, kent ondertussen het fenomeen. Ook bij hem hadden roddelkanalen het een tijd geleden op zijn relatie met zijn toenmalige vriendin Sarah gemunt en stuurden allerlei pijnlijke geruchten de wereld in. Geruchten en roddels die uiteindelijk ook op nieuwssites verschenen.

‘Juice channels’

Er lijkt dus, zeker in Nederland, een nieuw en snel mediagenre bijgekomen: digitale roddelkanalen, ook wel juice channels genoemd. Roddel en achterklap bereiken ons niet langer meer gefilterd via gespecialiseerde bladen, maar ook ongefilterd via YouTube-kanalen en Insta-stories.

En op deze juice channels gelden duidelijk andere regels dan bij de klassieke roddelbladen. Waar deze laatste zich nog vaak aan een ethische code of journalistieke regels houden, worden codes en regels op de juice channels flagrant met de voeten getreden. Of de geviseerde nu ontkent of niet, dat maakt voor deze kanalen niets uit. Het gaat hen namelijk niet om de waarheid, bleek eerder deze week uit een rondvraag bij de kanalen door de Nederlandse De Volkskrant. “Wij delen gewoon wat we weten en wat we ervan vinden”, zei Kaylee Willems van @Juicechannel. Veel van die roddelkanalen noemden de reguliere media ook veel te mild. “Wij hoeven geen vriendjes te zijn met die bekende koppen”, klinkt het. “Het maakt ons allemaal niets uit.”

Dat de juice channels almaar aan populariteit winnen, is begrijpelijk, zegt Baldwin Van Gorp, mediaprofessor aan de KU Leuven en framingexpert die ook onderzoek doet naar roddeljournalistiek. “Ze voldoen zeker aan een vraag die bij veel mensen leeft”, zegt hij. “We vinden het met zijn allen erg amusant om verhalen te lezen waarvan we denken: ‘Zou dat kloppen?’  Soms gaat dat erg ver. In de Verenigde Staten vind je nog altijd bladen die beweren dat Elvis leeft en er foto’s van een meer dan 100-jarige man bijplaatsen. Je weet wel dat er niets van klopt, maar het is puur amusement.”

Anders wordt het wanneer geruchten vanuit deze kanalen naar traditionele media hun weg weten te vinden. Zij hebben ook nood aan lichtere berichten, zeker in deze tijden, waar we van de ene klimaatcrisis in de andere energie- of coronacrisis sukkelen. Dus gaan ook de klassieke media op zoek naar leukere berichten, die de mensen even kunnen verstrooien. “Maar van de reguliere media verwachten we niet alleen dat ze journalistieke principes volgen, maar ook dat ze meer schroom aan de dag leggen”, zegt Van Gorp. “Journalisten kennen en horen ongetwijfeld heel wat roddels en geruchten, maar veel van die verhalen halen nooit de media. Hier moeten klassieke media toch eens goed over nadenken.”

Hoe dit verder zal evolueren, valt moeilijk te zeggen. Veel zal afhangen van de reactie van de reguliere media, denkt Van Gorp. Als ze er niet in meegaan, zullen de roddelkanalen gewoon blijven wat ze zijn: voor velen gewoon wat fun. “Soms zie je ook dat roddelsites opgekocht worden door traditionele media, zoals BuzzFeed overgenomen werd door NBC. Maar het kan ook dat de roddelkanalen iets posten waar een heftige reactie van de betrokkene op komt en er een grote rechtszaak volgt. En dan kan het snel gedaan zijn.”