Direct naar artikelinhoud
NieuwsKlimaat

De stad 1 graad afkoelen? Zorg dan voor 15 procent extra bomen: ‘Overheden moeten nu in actie schieten’

Een park in Brussel. Nieuw onderzoek becijfert hoe groen steden beschermt tegen hitte-extremen.Beeld REUTERS

Dat parken en andere groene plekken een verkoelend effect hebben in steden is bekend. Maar hoe groot is dat effect precies? Nieuw onderzoek becijfert hoe groen steden beschermt tegen hitte-extremen. 

Wetenschappers becijferen in het vakblad Sustainable Cities and Society dat groene ruimte Europese steden tijdens de zomer gemiddeld 1 graad Celsius afkoelt, met uitschieters tot bijna 3 graden - het effect is groter in Zuid-Europa. Uit de analyse blijkt ook dat je om een stad met één graad af te koelen, iets meer dan 15 procent van de oppervlakte met bomen moet bedekken.

De onderzoekers van het Joint Research Centre (JRC), de studiedienst van de Europese Commissie, analyseerden op basis van infraroodmetingen door satellieten de gemiddelde temperatuur tijdens de maanden juli en augustus in ruim zeshonderd Europese steden en hun nabije omgeving. Die data legden ze naast cijfers over de hoeveelheid groen in de stad, eveneens vanuit satellieten gemeten.

Door de grote hoeveelheid steen en beton kan het in de stad soms meerdere graden warmer zijn dan erbuiten, een fenomeen dat bekendstaat als het hitte-eilandeffect. “Bomen en andere planten zorgen voor verkoeling doordat ze een deel van die warmte gebruiken om water te verdampen”, legt auteur Joachim Maes (JRC) uit. “Zoals wij dat ook doen wanneer we zweten.”

‘Nu actie nodig’

Een gemiddelde afkoeling met 1 graad Celsius lijkt weinig, en in de meeste steden is het effect van groen niet groter dan 1,5 graad. “Toch kan dat tijdens een hittegolf een groot verschil maken”, zegt Maes. “Het gaat hier namelijk om een over de stad uitgesmeerd gemiddeld effect. In de onmiddellijke nabijheid van groenpolen kan het verschil veel hoger oplopen.”

Uit de relatie tussen zomertemperatuur en hoeveelheid groen blijkt dat je 1 graad koeling mag verwachten wanneer boomkruinen iets meer dan 15 procent van het grondgebied bedekken. Om 2 graden van de opwarming te schaven heb je dubbel zoveel bomen nodig, en voor 3 graden koeling moet je van je stad een half bos maken. “In Europese steden is het gemiddelde vandaag 20 procent”, zegt Maes. “Als je weet dat er steeds meer hitte-extremen op ons afkomen, en dat een boom twintig à dertig jaar nodig heeft om een fatsoenlijk formaat te bereiken, is het belangrijk dat overheden vandaag in actie schieten.”