Extreme vermoeidheid, kortademigheid, concentratiestoornissen, duizeligheid, pijn, angst en depressieve gedachten zijn maar enkele van de symptomen van een verhoogde gevoeligheid van het zenuwstelsel. Ruim zeven op tien patiënten met long covid rapporteerden er in een enquête van de Vrije Universiteit Brussel en het UZ Brussel.

Die symptomen zijn zo ernstig dat meer dan drie vijfde van de patiënten met long covid moeilijkheden heeft om normale dagelijkse activiteiten, zoals werk, hobby’s of huishoudelijke taken, uit te voeren, bleek uit de enquête. Eén vijfde van hen is daar zelfs helemaal niet toe in staat. Ook mensen die weinig last hadden van de doorgemaakte corona-infectie rapporteren de klachten.

Chronische pijnsyndromen

Wat houdt die verhoogde gevoeligheid precies in? “Door centrale sensitisatie accumuleren pijnprikkels die binnen komen in de hersenen, terwijl gezonde mensen eerst de ene prikkel en dan pas de andere voelen. Bovendien faalt het pijndempend effect vanuit de hersenen naar de rest van het lichaam. Zo ervaar je banale prikkels als extreem”, legt professor Maarten Moens, neurochirurg in het UZ Brussel, uit.

LEES OOK. Jong, dubbel gevaccineerd en toch goed ziek: hoe komt dat? “Er is een antwoord”

De sterke overeenkomst met fibromyalgie en andere chronische pijnsyndromen maakt hem ongerust. “Long covid is geen banale ziekte. Zoals iedereen intussen weet, is het zeker geen ingebeelde ziekte, en ook geen psychologische.” Toch moet het probleem volgens de professor ook aangepakt worden met een psychologische component.

“Kinesitherapie alleen is niet de juiste aanpak. Alle revalidatieprogramma’s voor long covid zullen ook pijneducatie en cognitieve gedragstherapie moeten aanbieden”, aldus Moens. ”Sensitisatie herstelt zich niet vanzelf, of toch heel zelden. Er zijn ook geen geneesmiddelen voor.”

LEES OOK. Nog maar twee patiënten vergoed voor blijvende schade na corona: “We kunnen niet blijven wachten op onderzoek naar long covid”

Op welke termijn die gecombineerde therapie werkt, kan de professor niet zeggen. ”Dat hangt van het individu af, en data heb ik niet. Doorgaans geldt dat hoe langer iemand ermee rondloopt, hoe moeilijker genezing wordt”, aldus Moens.

Volgens de professor is het heel belangrijk de groep long covidpatiënten zo optimaal mogelijk te behandelen, niet alleen voor de patiënt zelf, maar ook voor de maatschappij. “Het is niet omdat je door kinesitherapie longcapaciteit terugwint, dat je geen depressieve klachten meer hebt. Als de revalidatieprogramma’s ontoereikend zijn en die 20 procent van de long covidpatiënten blijvend niet meer kan werken, heeft dat een enorme maatschappelijke impact.”