Omikron en de eindejaarsfeesten: Cathy Berx vraagt duidelijke richtlijnen, verantwoordelijkheid en vaccinatie

Zelf heeft Cathy Berx (52) haar derde injectie of boosterprik dinsdag laten zetten in het Antwerpse bioscoopcomplex Kinepolis, waar een pop-up vaccinatiedorp is. “De eerste Moderna na twee keer AstraZeneca”, zegt ze. “Dat stelt toch weer iets meer gerust.” Toch kijkt de provinciegouverneur nog ongerust naar de opkomst van omikron. “Het beste wat kan gebeuren, is dat het een erg besmettelijke variant is die ook voor de meest kwetsbaren leidt tot een relatief mild ziekteverloop. Het ergste wat kan gebeuren, is dat deze variant vooral ook jonge kinderen treft. Voorts vrees ik dat omikron opnieuw voor extra druk zal zorgen op onze huisartsen en apotheken.”

Zal u extra maatregelen nemen op provinciaal niveau om de opmars van omikron te counteren?

Cathy Berx: Dat heeft nu geen enkele zin. Sciensano, het coronacommissariaat en de verschillende groepen met experts volgen de situatie op de voet en adviseren het Overlegcomité. Ook de premier en minister Vandenbroucke zijn klaar in hun aanpak en communicatie.

LEES OOK. Zo snel verspreidt de omikronvariant zich over de wereld

Dat is de afgelopen tijd anders geweest, met drie comités in evenveel weken.

De hoge vaccinatiegraad heeft velen te lang in de overtuiging gesterkt dat de impact van het aantal besmettingen op de zorg wel zou meevallen. Het was ook een ongelofelijke tegenvaller en lastige boodschap. De belangrijkste les: er is geen eenvoudige oplossing. Zolang de pandemie niet over is, moet zeker in de herfst en winter steeds op verschillende maatregelen tegelijk worden ingezet: vaccinatie, Covid Safe Ticket, testen, contacttracing, isolatie en quarantaine, ventilatie, afstand, maskers en helaas ook geen grote evenementen bij hoge viruscirculatie. Wat ik nu al enkele maanden doe, is het verslag van het crisisoverleg met onze eerstelijnszones onmiddellijk bezorgen aan leden van de Vlaamse regering. Niemand is sneller op de hoogte van wat zich onder de waterlijn afspeelt dan de huisartsen en de eerste lijn.

Moeten vanuit dat federale niveau opnieuw verstrengingen komen? Ook in het Verenigd Koninkrijk en in Nederland zijn ze voorzichtiger geworden met het oog op omikron.

Vanaf volgende week zijn onze lagere scholen met vakantie. De secundaire werken hun examens af. Ik hoop dat ze voorzichtig genieten van hun vrijheid na de examens. Het is echt niet het moment om gek te doen en roekeloos te worden. Ik vraag dus vooral verantwoordelijkheid.

Want omikron komt op een uitstekend moment: de eindejaarsperiode met veel contacten tussen jong en oud.

De meeste landen raden aan om met niet meer dan drie gezinnen samen te vieren. Doe een zelftest vooraf en blijf thuis als die positief is. Vraag de gastvrouwen of -heren of ze over een CO₂-meter beschikken en zet die aan. Verlucht de ruimte als die in oranje gaat. Blijf afstand houden en heb oog voor handhygiëne. En tracht, als dat in orde is, vooral ook van het feest te genieten.

Moet het Overlegcomité van 22 december niet gewoon vroeger plaatsvinden?

Duidelijke richtlijnen voor de eindejaarsfeesten laten inderdaad best niet te lang op zich wachten. Mondmaskers, zelftests, afstand houden, verluchten en met niet te veel mensen samenkomen, maken daar best deel van uit.

En toch: als we geen spoed zetten achter de boostercampagne, dan zal omikron bij ons vóór eind december meer dan 90% van alle infecties uitmaken, waarschuwen experts.

Ik ben voortdurend in overleg met de eerstelijnszones en Jan Stroobants, coördinator van het vaccinatiedorp in Antwerpen. Zonder daar op vooruit te lopen, wordt volop gewerkt aan scenario’s om een tandje bij te steken zodra de Hoge Gezondheidsraad beslist over het verkorten van de termijn tussen de tweede en de boosterprik.

Wat vindt u ervan dat sommige vaccinatiecentra sluiten tijdens de eindejaarsperiode?

De inzet van de vele vrijwilligers in de vaccinatiecentra en de eerstelijnszones is indrukwekkend. Dat heb ik ook weer gemerkt tijdens mijn derde prik. Veel mensen willen doorwerken. Tegelijk is het ‘vat’ momenteel leeg: iedereen die gevaccineerd kan worden, is uitgenodigd. Iedereen die een booster wil, heeft een afspraak geboekt. De vaccinatiecentra en eerstelijnszones merken ook op dat heel wat mensen niet gevaccineerd willen worden tussen Kerstmis en Nieuwjaar, een beetje uit schrik voor eventuele nevenwerkingen. Stel dat ze enkele dagen koorts maken of ziek worden van hun prik.

Terwijl volgens vaccinoloog Pierre Van Damme (UAntwerpen) overwegend minder bijwerkingen gemeld worden na een boosterprik en die bijwerkingen doorgaans milder zijn.

Iedereen reageert anders, maar uit ervaring weet ik nu dat het reuze meevalt. Als ze al optreden, zijn ze binnen de 24 uur voorbij. Dat kleine ongemak valt in het niets in vergelijking met de voordelen van vaccinatie en een boosterprik. Kortom: talm en twijfel niet, en laat je vaccineren.