Europese leiders waarschuwen Poetin voor “hoge kostprijs” van inval in Oekraïne

De Europese staatshoofden en regeringsleiders bespraken donderdag op hun top in Brussel de kwestie en beslisten Poetin een waarschuwing te geven. “Elke bijkomende militaire agressie tegen Oekraïne zal beantwoord worden met massieve gevolgen en een hoge kostprijs, onder meer via restrictieve maatregelen die met partners gecoördineerd worden”, luidt het. Andere westerse mogendheden stuurden al een gelijkaardige boodschap naar Moskou. Het is duidelijk dat ze bij een verdere escalatie samen zullen optreden.

Volgens diplomaten liggen er verschillende pistes op tafel. Zo zouden er sancties genomen kunnen worden tegen Russische staatsbedrijven en tegen oligarchen die dicht bij Poetin staan. Ook een exploitatieverbod van de nieuwe aardgasleiding Nord Stream 2, die naar Duitsland loopt, zou overwogen worden. Rusland uitsluiten van het internationale betalingssysteem Swift wordt als de nucleaire optie beschouwd.

De Oekraïense president Volodimir Zelenski zat woensdag samen met de Europese leiders tijdens de top van het Oostelijk Partnerschap. Hij vroeg hen om preventieve sancties tegen Rusland te treffen en Poetin zo af te schrikken, maar daar gaan ze dus niet op in. Wel spreekt de EU haar volledige steun voor de soevereiniteit en de territoriale integriteit van Oekraïne uit. 

Ze moedigt bovendien alle diplomatieke inspanningen aan om een oplossing voor het conflict tussen de twee landen te vinden. De voorkeur gaat uit naar de gesprekken tussen Rusland en Oekraïne waar ook Frankrijk en Duitsland bij betrokken zijn, in het zogenaamde Normandië-formaat. De leiders vragen dat de akkoorden van Minsk uitgevoerd worden – die voor vrede in Oost-Oekraïne moeten zorgen – worden uitgevoerd. Sinds 2014, het jaar dat Rusland de Krim annexeerde, steunt Rusland de separatisten in die regio. 

Op de top werd ook de situatie aan de grens van Wit-Rusland met EU-lidstaten Polen, Litouwen en Letland besproken. De hybride aanval van Minsk, waarbij migranten en vluchtelingen de grens worden overgeduwd om Europa onder druk te zetten, wordt opnieuw streng veroordeeld – net als de humanitaire crisis die er het gevolg van is. De leiders zeggen de Europese buitengrens te zullen blijven beschermen en zijn bereid om indien nodig bijkomende sancties te treffen tegen Wit-Rusland.

Ze herhalen dat het regime van dictator Aleksander Loekasjenko alle politieke gevangenen in het land moet vrijlaten en de repressieve aanpak van de bevolking en onafhankelijke media moet stoppen.