Hoe lockdowns en telewerk voor heuse babyboom in Vlaanderen zorgden
In Vlaanderen waren vorig jaar 4,2 procent méér bevallingen dan het jaar voordien. Opmerkelijk, want deze stijging staat haaks op de dalende trend van de voorbije tien jaar. Waar dat hoge aantal geboortes in 2021 plots vandaan komt, durft niemand met zekerheid te zeggen. Maar dat de lockdowns en het gedwongen thuiswerk ervoor gezorgd hebben dat er heel wat ‘corona-baby’s’ gemaakt werden, staat vast.
In het Gentse Maria Middelaresziekenhuis werden vorig jaar 2.142 baby’s geboren. Een absoluut record: nooit eerder werd daar de kaap van tweeduizend bevallingen in één jaar tijd bereikt. “Het aantal bevallingen in ons ziekenhuis stijgt elk jaar. Gemiddeld hebben we telkens zestig tot tachtig geboortes meer dan het jaar voordien”, stelt Dirk Van den Broecke (58), diensthoofd gynaecologie en verloskunde.
“Maar in 2021 was de toename toch veel groter dan anders. Dit keer ging het om een stijging van meer dan 10,5 procent. Dat zal voor een deel te maken hebben met Covid-19.”
Uitgesteld uit schrik
“Daarnaast heeft een aantal vrouwen hun zwangerschap wellicht een jaartje uitgesteld. Het zou kunnen dat mensen bij de start van de epidemie in maart 2020 schrik hadden om een infectie op te lopen en dan zeker een infectie tijdens de zwangerschap. We hadden het grote aantal bevallingen begin 2021 al zien aankomen. Je weet dat nu eenmaal negen maanden op voorhand. Vandaar dat we al in het begin van het jaar samen hebben gezeten met onze directie om meer personeel te vragen, wat we ook gekregen hebben. We hebben ook een extra bevallingskamer in gebruik genomen en bijkomende apparatuur aangekocht.”
Neemt niet weg dat het AZ Maria Middelares nog een aantal keren geconfronteerd werd met piekdagen, waarbij er vijftien tot zeventien bevallingen op één dag in goede banen geleid moesten worden. “Zo’n piekdag kan je niet voorspellen”, zegt dokter Van den Broecke. “Wat de geplande bevallingen zijn, weet je natuurlijk. Maar het aantal vrouwen dat de dag zelf spontaan binnenkomt, ken je uiteraard niet op voorhand. Op die piekdagen is het dan wat gepuzzel met personeel en kamers, die regelmatig vol liggen. Maar het lukt altijd. We hebben een jonge, gemotiveerde ploeg vroedvrouwen, die nog enthousiaster worden als er veel werk is en zeker als achteraf blijkt dat het gelukt is en de mama’s tevreden zijn.”
De coronapandemie heeft ervoor gezorgd dat mensen meer bij elkaar waren omdat ze thuis moesten werken. Dat heeft zonder twijfel geleid tot meer geboortes.
Dat het aantal bevallingen in het Gentse AZ Maria Middelares vorig jaar nog feller gestegen is dan het Vlaamse gemiddelde, wijt Van den Broecke aan het feit dat zijn ziekenhuis goed in de markt ligt dankzij de goede zorgen die jonge mama’s er krijgen. Mond-tot-mondreclame doet dan de rest. Het klopt dat AZ Maria Middelares een stijging kon optekenen van meer dan 10,5 procent, terwijl het in heel Vlaanderen ‘maar’ ging om een toename van 4,2 procent in vergelijking met 2020. Vorig jaar telde het Studiecentrum voor Perinatale Epidemiologie (SPE) 62.846 bevallingen in Vlaamse ziekenhuizen. Dat zijn voorlopige cijfers. Kleine aanpassingen zijn dus nog mogelijk.
Een toename met 4,2 procent op een jaar tijd blijft evenwel opmerkelijk, want sinds 2011 (69.660 geboortes) is het aantal bevallingen in Vlaanderen alleen maar gedaald. In 2020 waren er nog maar 61.700 (-11,4 procent). Om dan vorig jaar plots weer te stijgen. De stijging zou zich vooral aftekenen in de provincies Oost-Vlaanderen en Antwerpen.
In AZ Voorkempen, een ziekenhuis in Malle, nam het aantal bevallingen vorig jaar nog iets sneller toe dan in de rest van de provincie Antwerpen. In 2021 waren er 723 bevallingen, een stijging van ruim 8 procent tegenover de 666 het jaar voordien. “De coronapandemie heeft ervoor gezorgd dat mensen meer bij elkaar waren omdat ze thuis moesten werken. Dat heeft zonder twijfel geleid tot meer geboortes”, meent Tine Smolders (33), adjunct-hoofdvroedvrouw van AZ Voorkempen.
“Daar komt bij dat heel wat Vlamingen door Covid-19 de stad ontvlucht zijn en gekozen hebben voor een groenere omgeving. In Malle profiteren wij van die tendens, los van de persoonlijke zorg die wij hier bieden, uiteraard. Onze piekdag vorig jaar was 31 augustus met tien bevallingen. We hebben gelukkig een groot, flexibel team. Als het echt druk is, vragen we de collega’s van de late om wat vroeger te komen. En staan de collega’s die al aan het werk zijn te springen om langer te mogen blijven.”