Professor Lieven Annemans opnieuw onder vuur: ‘Als hij dit meent, zie ik niet hoe hij voorzitter kan blijven van het Vlaams Relancecomité’

Controverse blijft Lieven Annemans achtervolgen. Woensdagochtend haalde de gezondheidseconoom zich de critici op de hals na een tweet waarin hij het coronabeleid op de korrel nam. “Zolang het beleid mee aangestuurd wordt door een handvol narcistische sociopaten die een coalitie vormen met een hebzuchtige elite terwijl anderen uit lafheid of onwetendheid toekijken is het moeilijk overeind te blijven”, klonk het.

Het bericht kwam hem al te staan op kritiek van socioloog Ive Marx (UAntwerpen). Marx is lid van het Vlaams Maatschappelijk Relancecomité, een expertengroep van de Vlaamse regering die advies levert over het herstel na de pandemie. Annemans is de voorzitter van dat Relancecomité.

“Zo ken ik de voorzitter van het maatschappelijk relancecomité niet. Maar als dit echt dan wel gemeend is dan zie ik niet hoe Lieven voorzitter kan of zelfs wil blijven. Voor mij kan dit in elk geval niet”, reageerde Marx.

“Ik trek mijn uitspraken niet terug, maar ik begrijp de kritiek van Ive”, klinkt het dan weer bij Annemans. “Ik ken mezelf óók zo niet. Ive heeft gelijk: je moet met zulke uitspraken voorzichtig zijn, zeker als voorzitter van een adviesorgaan. Maar ik sprak ten persoonlijke titel. En als je ziet wat er vandaag gebeurt in de samenleving, dan vind ik dat je gerust eens scherper voor de dag kan komen dan gebruikelijk.”

Annemans wil niet ingaan op de vraag wie hij precies bedoelde. “Een of twee procent van de mensen in de samenleving heeft psychopathische neigingen, in beleidsfuncties ligt dat getal hoger. Het is dus een vaststelling dat die eigenschap van toepassing is op bepaalde mensen – enkelingen – die het beleid voeren, aansturen of adviseren. Ik ga geen namen noemen. De mensen waarover het gaat, zullen zich daar wel in herkennen.  En er zijn ook veel prachtige mensen onder de beleidsmakers.”

Het kabinet van Vlaams minister-president Jan Jambon heeft informeel contact opgenomen met Annemans, met de vraag om de gemoederen wat te laten bedaren op sociale media, zodat hij zijn positie binnen het Relancecomité niet ondergraaft. Er zal de komende dagen nog overlegd worden.

Niet eerste incident

Het is lang niet de eerste keer dat Annemans in opspraak komt tijdens de coronacrisis. In 2020 maakte hij een tijd lang deel uit van het wetenschappelijk comité CELEVAL, de voorloper van de GEMS. Dat adviesorgaan werd uiteindelijk opgedoekt, onder meer en vooral door interne strubbelingen rond Annemans. Verschillende leden vonden dat Annemans de impact van de pandemie minimaliseerde, en dat zijn analyses over de besmettings- en hospitalisatiecijfers wetenschappelijk geen steek hielden. Later zou viroloog Marc van Ranst de tweede coronagolf aan Annemans toeschrijven. Annemans zegt dat hij steeds correcte analyses heeft gemaakt, terwijl hij werkte aan een coronabarometer en ijverde tegen een tweede lockdown.

Gaandeweg werd Annemans een held van veel coronasceptici. Op publieke fora gaat hij in tegen de heersende logica van het coronabeleid. Annemans schurkte volgens critici steeds vaker aan bij de antivaxbeweging – onder meer omdat hij een video deelde van een Nederlandse vaccincriticus en immunoloog Pierre Capel. Zelf ontkent Annemans ten stelligste een antivaxer te zijn. In september meende Annemans dan weer dat sommige Vlaamse media “in de buurt van Radio Mille Collines” kwamen. Die Rwandese radiozender zette in de jaren 90 mee aan tot een genocide op de Tutsi’s.

Tegenstander

Recent toonde Annemans zich ook een tegenstander van coronavaccinaties bij gezonde kinderen. Afgelopen week deelde hij op Twitter een pamflet waaruit hij concludeerde dat kindervaccinatie “minimale baten” en “maximale risico’s” inhield. Onder meer de decaan van de Faculteit Geneeskunde en de rector van de UGent distantieerden zich publiek van Annemans’ beweringen.

“Ik heb de analyses daarover doorgestuurd naar mijn collega’s”, zegt Annemans nog. Over andere scherpe uitspraken klinkt het: “Ik ben van nature uit een vredelievend persoon. Misschien moet dat wel vragen oproepen: als iemand zo vredelievend en met zo’n goeie reputatie zich genoodzaakt voelt zo scherp te worden, is er dan niks aan de hand in de samenleving? Laat ons de controverse stoppen en aan een positief project werken.”