Partijfinanciering wordt verlaagd … of toch niet echt

De Senaat keurde vrijdag een wet goed die de federale partijdotatie verlaagt. Veel wordt er echter niet gemorreld aan de financiering van de Belgische partijen: de dotatie wordt slechts met 1,11 procent verlaagd en tegelijkertijd zal het bedrag geïndexeerd worden met 2 procent.

Via Twitter laat federaal minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V) weten zeer tevreden te zijn met de verlaging van de dotatie: “Ik juich deze eerste beperkte, maar belangrijke stap in het kader van politieke vernieuwing toe”, laat de minister weten. De dotatieverlaging werd in december al voorgesteld door Kamervoorzitster Éliane Tillieux (PS), maar is nu ook goedgekeurd door de Senaat.

Critici reageren echter minder enthousiast op de verlaging. De 1,11 procent oogt immers bijzonder pover. Daarbovenop zal de dotatie aangepast worden aan de index met 2 procent, waardoor het eindbedrag in feite nog steeds hoger zal liggen dan voordien.

Consensus dat het anders moet

Over het algemeen heerst er binnen de Belgische politiek een soort consensus dat de financiering anders aangepakt moet worden. De enige partijen die niet voor een verandering pleiten zijn de PS, cdH en Défi.

In het kader van “politieke vernieuwing” willen de verschillende partijen werk maken van een aanpassing aan de financieringswet, al zijn niet alle partijen het eens hoe die aanpassing eruit moet zien. In het regeerakkoord van Vivaldi staat alvast te lezen dat de partijfinanciering verder hervormd zal worden, om op die manier de inkomsten en uitgaven van partijen beter te controleren.

Een verlaging van 1,11 procent op de partijdotatie zal het vertrouwen in de politiek wellicht niet herstellen. Vanuit de regeringspartijen klonk in december al dat er ruimte was voor verdere aanpassingen: “Wat ons betreft mag die inspanning ook in de komende jaren worden voortgezet”, liet Open Vld Kamerlid Patrick Dewael in december weten aan Het Nieuwsblad.

Hoe werkt de partijfinanciering?

De partijfinanciering is een traditioneel onderdeel van discussie. De huidige financieringswet dateert uit 1989 en moet corruptieschandalen verhinderen. De wet werd namelijk aangenomen naar aanleiding van het befaamde Agusta-schandaal, waarbij de Belgische socialistische partijen miljoenen franken werd beloofd in ruil voor de aankoop van gevechtshelikopters van het Italiaanse bedrijf Agusta. Sindsdien worden de Belgische partijen in de eerste plaats gefinancierd door de staat, in plaats van via private donaties.

Om politieke partijen niet langer af te laten hangen van inkomsten door private donoren, besliste men een forfaitair bedrag te voorzien voor alle partijen die minstens één zetel hebben in het Parlement. Daarbovenop wordt een dotatie uitgekeerd naargelang het aantal stemmen die de partij haalt. Die dotatie wordt nu met 1,11 procent naar omlaag gehaald.

Wanneer een partij een zetel heeft in de Senaat krijgt deze nog een bonus daarbovenop.

(evb)

Meer