Direct naar artikelinhoud
AchtergrondCoronacrisis

Het is druk op de pediatrie, maar is omikron de grote oorzaak?

Kinderen wachten op de tram in Brussel. De toename van kinderen met covid lijkt in de eerste plaats vooral een teken van de hoge viruscirculatie.Beeld Tim Dirven

Belanden meer kinderen door omikron in het ziekenhuis? Gezien de huidige besmettingscijfers zou dat niet hoeven te verbazen. Toch lijkt de ziektelast mee te vallen. ‘De meesten kunnen gewoon thuis uitzieken.’

“Er is een nieuw element bij omikron: er lijken opvallend meer kinderen ziek te vallen”, zei Marc Noppen, CEO van het UZ Brussel in een interview in deze krant. In het UZ Brussel ligt de spoedafdeling van de pediatrie namelijk vol. Die drukte wordt voor een groot stuk veroorzaakt door de traditionele seizoensziektes, zoals RSV en andere longontstekingen, maar ook het aantal covidgevallen lijkt er toe te nemen. 

Ook in andere ziekenhuizen, zoals het UZ Leuven of het Ziekenhuis Netwerk Antwerpen, is het druk op de pediatrie. Al gaat het meestal om jonge kinderen die uit voorzorg opgenomen worden. “We zien zeker meer kinderen met covid in het ziekenhuis dan in eerdere maanden”, zegt kinderarts Mieke Boon (UZ Leuven). “Maar meestal gaat het bijvoorbeeld om kinderen met koorts om wie de ouders zich zorgen maken. Die worden ofwel een aantal dagen opgevolgd, ofwel zieken ze - en daarbij gaat het om het merendeel - thuis uit.” 

De toename van kinderen met covid lijkt dus in de eerste plaats vooral een teken van de hoge viruscirculatie. Als het aantal besmettingen op weekbasis met 71 procent stijgt, dan komen ook heel wat meer kinderen met het virus in contact. Toch zijn er signalen dat omikron bij kinderen minder mild is dan bij volwassenen. Een studie uit het zwaargetroffen New York komt tot de conclusie dat omikron bij ongevaccineerde volwassenen voor 62 procent minder ziekenhuisopnames per honderd besmettingen zorgt dan de deltavariant. Bij ongevaccineerde kinderen tussen vijf en elf zijn er daarentegen 72 procent meer ziekenhuisopnames per honderd besmettingen. Ook bij de nul- tot vierjarigen zijn er de helft meer hospitalisaties in verhouding met het aantal besmettingen. 

Ook in Engeland belandden er meer kinderen in het ziekenhuis tijdens de eerste negen dagen van het nieuwe jaar dan tijdens de hele eerste golf. Het gaat vooral om kinderen onder vijf. “Misschien is daarvoor een heel normale verklaring, maar we moeten snel doorgronden wat hier gebeurt”, vindt de Londense hoogleraar Christina Pagel, die lid is van de Independent SAGE, een onafhankelijke groep van Britse wetenschappers. 

Een mogelijke verklaring is dat een omikronbesmetting vaker tot ‘valse kroep’ bij jonge kinderen lijkt te zorgen dan eerdere varianten. Ook in verschillende Belgische ziekenhuizen zien ze al covidpositieve kinderen met valse kroep. De nieuwe variant blijft namelijk vooral in de bovenste luchtwegen circuleren. En omdat de luchtwegen van kleine kinderen smaller zijn,  kan een lichte ontsteking ze al blokkeren. Valse kroep uit zich in een blafhoest die voor ouders erg angstaanjagend kan klinken, maar doorgaans geneest het vanzelf. “In de pediatrie is valse kroep niks nieuws”, zegt Tyl Jonckheer, coördinator van de Belgische taskforce pediatrie. “Dat komt ook bij andere seizoensvirussen voor. Doorgaans kunnen de kinderen zelfs thuis behandeld worden.”

Wat zorgwekkender is, is dat de ziekenhuizen een toename zien van het aantal kinderen met het MIS-C-syndroom (Multisystem Inflammatory Syndrome in Children). Dat is een aandoening die pas vier tot zes weken na een coronabesmetting kan optreden. De kinderen kunnen dan last krijgen van hoge koorts, buikklachten, rode vlekken op hun huid, droge lippen of oogontstekingen. Dat zijn signalen dat het immuunsysteem op hol is geslagen en het hele lichaam aantast. 

“Het is een ziekte die we voor corona eigenlijk bijna nooit tegenkwamen en dus relatief onbekend was”, zegt kinderarts Karin Decaestecker van het AZ Delta. Tot dusver hadden ze vijftien gevallen, waarvan de helft naar intensieve zorg moest. Sinds de deltagolf lijkt het wel toe te nemen: de laatste maand zagen ze al drie nieuwe gevallen. “Het is vooral zaak om er vroeg bij te zijn. Gelukkig gaan de alarmbellen vandaag al veel sneller af.”