‘Seks is de smeerolie van de tv-branche’: mediajournalist over de ‘The Voice’-zaak die Nederland in de ban heeft

Hilversum – de televisiehoofdstad van Nederland – staat in brand. De reden? Een reportage van het onlineprogramma BOOS over seksueel grensoverschrijdend gedrag achter de schermen van de talentenjacht The Voice. Ook al gaat die bewuste reportage pas donderdag online, de aankondiging ervan maakt nu al slachtoffers. De talentenjacht verdween van het scherm, orkestleider Jeroen Rietbergen bekende schuld, tegen coach Ali B werden twee strafklachten ingediend en het media-imperium van John De Mol, bedenker en producent van het programma, wankelt.

Wat krijgen we donderdag te zien? 

Angela de Jong: “Het enige wat we zeker weten, is dat de inhoud sowieso explosief zal zijn. RTL haalt een programma als The Voice of Holland niet zomaar van het scherm. We hebben het hier over hun vlaggenschip. The Voice is bijna het hele jaar door wel in een of andere variant op RTL te zien.”

Hoe groot is de impact van de uitzending nu al? 

“Heel Hilversum staat op zijn kop. De berichten over The Voice zijn blijkbaar reden voor andere programmamakers om collega’s en concurrenten uit de kast te trekken als daders van allerlei dingen die zogenaamd ook niet door de beugel kunnen. 

“Humberto Tan bijvoorbeeld, een bekende talkshowhost, is er deze week van beschuldigd dat hij na zijn uitzendingen belde met zijn tafeldames in de hoop op een avontuurtje. De kans is groot dat het schandaal niet beperkt blijft tot The Voice. Er zijn nog gelijkaardige talentenjachten, waar sommige coaches die nu genoemd worden ook in te zien zijn. Iemand als orkestleider Jeroen Rietbergen, de enige die tot nu openlijk schuld bekende, is nog bij andere programma’s actief.” 

Bent u geschrokken van de blijkbaar wel heel losse zeden in televisieland?

“Seks is zo’n beetje de smeerolie van onze televisiebranche. Ik loop er als verslaggever ondertussen al zeventien jaar rond en ik heb altijd al verhalen gehoord over bezemkasten en de avontuurtjes die daarin beleefd werden. Maar het ging dan over overspel, over mensen die hard werkten, lange dagen maakten en op zoek gingen naar een manier om stoom af te blazen. Die dingen zijn misschien moreel verwerpelijk, maar ze zijn niet strafbaar. 

“Dat is bij de verhalen die over The Voice naar boven komen helemaal anders. De schaal waarop het gebeurde, de manier waarop bekende mensen elkaar de hand boven het hoofd hielden en de kille berekening waarmee ze dat deden, hebben me echt geschokt.”

Nu blijkt dat over The Voice en Jeroen Rietbergen al veel langer verhalen de ronde deden. Waarom heeft het zo lang geduurd voor die aan de oppervlakte kwamen?

“Ik zat deze week met twee slachtoffers in een talkshow en dan merk je dat zij nog met heel veel schaamtegevoelens worstelen. Zo’n dader gaat heel sluw en geraffineerd te werk. Hij doet zijn slachtoffers geloven dat zij voor een deel schuld hebben aan wat er is gebeurd. Dat maakt het moeilijker om ermee naar buiten te komen. 

“Je mag ook niet vergeten dat de slachtoffers mensen zijn die heel graag een carrière willen in de muziek. Die weten dat ze bepaalde figuren uit de muziek- en televisiewereld maar beter niet tegen de schenen schoppen. Op het moment dat je als slachtoffer aan de bel trekt, weet je dat je je eigen ramen ingooit. De televisiewereld is klein. Mensen schuiven elkaar constant baantjes toe en de topposities bij productiehuizen en zenders worden telkens door mensen uit hetzelfde kringetje ingenomen. Dan is het niet onlogisch dat je als ambitieuze nieuwkomer besluit je mond te houden over wat je is overkomen.”

Wat betekent dit verhaal voor John de Mol, niet alleen bedenker en producer van The Voice maar ook de man die als schoonbroer van Jeroen Rietbergen de feiten jarenlang onder de mat zou hebben geveegd? 

“Dit is geen kiezeltje in zijn schoen. Integendeel, het is een levensgroot probleem. Het is nogal wat dat je als producent weet dat je zwager het voorzien heeft op jonge kandidates en dat je toch jaar na jaar een nieuwe lichting op hem af stuurt, zonder hem extra in de gaten te houden. 

“Het schrappen van The Voice of Holland is sowieso een miljoenenstrop. Maar er is meer aan de hand. De Mol heeft zijn productiebedrijf Talpa een aantal jaar geleden aan de Britse mediareus ITV verkocht, de grote vraag is of hij toen al wist wat er achter de schermen van The Voice gebeurde. Als dat zo was, dan valt er nu toch een serieus lijk uit de kast. Die titel is onherroepelijk beschadigd. En dat kan hem heel veel geld gaan kosten.” 

Hoe kan de rust in Hilversum hersteld worden?

“Ik hoop dat de beerput nu helemaal opengaat. Dat iedereen die met gelijkaardig gedrag te maken kreeg nu aangifte gaat doen. Dan maken we in één keer schoon schip in de televisiewereld. Al heb ik tegelijk weinig illusies. Machtsmisbruik en het seksueel grensoverschrijdend gedrag dat daarmee samenhangt zijn van alle tijden. Dat zul je nooit helemaal kunnen uitroeien, denk ik. Maar we kunnen met zijn allen wel voorkomen dat het opnieuw in de doofpot gaat.” 

BOOS over The Voice of Holland is donderdag vanaf 16 uur te bekijken op de onlinekanalen van de NPO en BnnVara, en op YouTube.

Wie vragen heeft of hulp zoekt bij seksueel grensoverschrijdend gedrag of misbruik kan terecht bij hulplijn 1712.