België talmt met omzetting Europese regels

Sophie Wilmès (MR) op 7 oktober 2021. © Belga
Kamiel Vermeylen

Steeds vaker zet België Europese richtlijnen te laat of foutief om. Met het oog op het Europees voorzitterschap een pijnlijke zaak. ‘De pandemie speelt een grote rol’, aldus vicepremier Sophie Wilmès (MR).

België profiteert bovengemiddeld van zijn lidmaatschap van de Europese Unie. Dat blijkt uit een recente studie van het Nederlandse Planbureau. Volgens het onderzoek dragen de handelsbaten van de Europese interne markt 4,4 procent tot het Belgische bruto binnenlands product bij – een conservatieve schatting, aldus de auteurs. Enkel Slowakije kan met 6,6 procent surplus nog meer van de eengemaakte markt profiteren.

Of de liefde altijd van twee kanten komt, is een andere vraag. België doet het namelijk alsmaar slechter als het op de omzetting van Europese wetgeving aankomt. Concreet gaat het over zogenaamde Europese richtlijnen. Die moeten door de lidstaten binnen een bepaalde tijdsspanne en met respect voor de inhoud worden omgezet naar nationale wetgeving. Op die manier blijven de regels in alle lidstaten en min of meer hetzelfde en kan de Europese interne markt naar behoren blijven functioneren.

Scheidsrechter is de Europese Commissie. Wanneer een richtlijn foutief of te laat wordt omgezet óf de toepassing ervan incorrect gebeurt, brengt die een inbreukprocedure op de gang. Indien dat niet helpt, kan de Commissie de zaak doorverwijzen naar het Europees Hof van Justitie in Luxemburg. Een veroordeling kan vervolgens tot een boete leiden. Dat moet de lidstaat ertoe nopen om de omzetting alsnog correct toe te passen.

Zo moest ons land recent, in november 2020, na een veroordeling door het Hof twee miljoen euro én een dagelijkse dwangsom van 7.500 euro betalen. De reden? Onroerende goederen werden in het buitenland anders belast dan dat in België het geval was – wat in strijd is met Europese regelgeving. Uiteindelijk duurde het nog vijftig dagen vooraleer de fout werd hersteld. Het totale kostenplaatje bedroeg uiteindelijk ruim tweeënhalf miljoen euro.

Ik mijn diensten de opdracht gegeven om het startschot te geven van een grootschalige inhaalbeweging.

Sophie Wilmès

Globaal genomen is het de voorbije jaren met de omzetting van Europese richtlijnen stijl bergaf gegaan. Dat blijkt uit een parlementaire vraag van Vooruit-Kamerlid Vicky Reynaert aan het adres van minister van Europese Zaken Sophie Wilmès (MR). Onder haar auspiciën volgt het directoraat-generaal Europese Zaken de omzetting op. Let wel: afhankelijk van de bevoegdheden die een richtlijn omvat zijn de federale overheid, de gewesten en de gemeenschappen al dan niet samen of apart of samen verantwoordelijk.

Eind vorig jaar stelde de Europese Commissie 85 inbreuken vast met betrekking tot de Europese interne markt. 50 vaststellingen wegens foutieve, laattijdige of onjuiste toepassing van Europese wetgeving, 35 omdat er aan de Commissie niet is meegedeeld welke omzettingsmaatregelen er zijn getroffen. In 77 gevallen is de federale overheid helemaal of deels betrokken. Het Vlaamse Gewest volgt op ruime afstand met 33 inbreuken – al moet die in vergelijking met de federale overheid ook minder richtlijnen omzetten.

28 gevallen hebben specifiek te maken niet-tijdige omzetting van Europese wetgeving. Dat is goed voor 2,8 procent van alle Europese richtlijnen die omgezet dienden te zijn tegen 10 december 2021 en overschrijdt ruimschoots de toegelaten drempel van 1 procent. Volgens Reynaert is de situatie de afgelopen 2 jaar erg ernstig achteruit gegaan. ‘België moet een serieuze tand bijsteken om haar achterstand in te halen’, klinkt het. ‘Het Belgische voorzitterschap van de Europese Unie in de eerste helft van 2024 nadert met rasse schreden. Er moet snel verbetering komen als we op Europees niveau geloofwaardig willen zijn.’

Minister Wilmès erkent het euvel. ‘De omzetting van Europese richtlijnen in nationaal recht heeft zeer sterk te lijden onder de pandemie’, klinkt het. ‘Het blijft van essentieel belang alle bevoegde overheden bewust te maken van het belang van de omzettingen en van de gevolgen wanneer dat niet gebeurt. Daarom heb ik mijn diensten de opdracht gegeven om het startschot te geven van een grootschalige inhaalbeweging.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content