De wilde schommelingen die de voorbije weken de aandelenmarkten kenmerkten, behoren allerminst tot het verleden. Dat meent topeconoom Mohamed El-Erian. De voorzitter van Queens’ College in Cambridge wijst in een column voor Bloomberg op twee over het hoofd geziene factoren die de roetsjbaanrit veroorzaakten.
Topeconoom Mohamed El-Erian: “Volatiliteit op aandelenmarkten zal tijdje aanhouden”
Waarom is dit belangrijk?
De meeste analisten geloven wel dat de volatiliteit op de markten een tijdje zal duren. Maar ze verschillen van mening over hoelang ze kan aanhouden en hoe schadelijk ze kan zijn. El-Erian is niet de eerste de beste analist. Naast voorzitter van Queens' College is hij de vooraanstaande economische adviseur van Allianz SE, Europa’s grootste verzekeraar en ’s werelds op drie na grootste vermogensbeheerder.“Naast de scherpe daling van de markten in januari heeft de duizelingwekkende intraday-volatiliteit onzekerheid toegevoegd en bijgedragen aan een onzeker gevoel over de toekomst, en niet alleen vanwege de duidelijke verandering in de beleidskoers van de Federal Reserve”, schrijft de beroemde econoom. “De volatiliteit zal waarschijnlijk aanhouden, althans voor een tijdje.”
In januari kenden de Amerikaanse aandelenmarkten hevige intraday-schommelingen. Zo schommelde de Dow Jones Industrial Average, de oudste aandelenindex van de VS, op één dag meer dan 1.000 punten. De S&P 500, de grootste aandelenindex, en de tech-index Nasdaq noteerden hun slechtste maand sinds maart 2020, toen de pandemie toesloeg.
De verkoopgolf kwam er toen de Federal Reserve aangaf bereid te zijn de rente in 2022 meermaals te verhogen en het opkoopbeleid terug te schroeven in een poging de snel oplopende inflatie te beteugelen, aldus zakensite Business Insider. Beleggers hielden nieuwe gegevens die de besluitvorming van de Fed zouden kunnen beïnvloeden, nauwlettend in de gaten.
“Het mag geen verrassing zijn dat de markten zo gevoelig zijn geworden voor macro-economische gegevens, of het nu gaat om schaarste op de arbeidsmarkt en hoger dan verwachte stijgingen van de consumentenprijzen of lager dan verwachte arbeidskosten”, aldus nog El-Erian.
Liquiditeit
El-Erian, die economisch hoofdadviseur is bij verzekeringsmaatschappij Allianz, stipt aan dat er nog factoren zijn die meespelen, die door beleggers over het hoofd worden gezien.
Hoewel het macro-economische de belangrijkste factor is die de huidige volatiliteit aanwakkert, “wordt deze nog geaccentueerd door twee factoren die te weinig aandacht krijgen, hoewel ze een structureel kenmerk van de huidige markten zijn geworden”, betoogt hij.
“De eerste is de fragmentarische liquiditeit, zelfs voor de aandelen die het meest worden aangehouden.”
Het liquiditeitsvraagstuk zorgt ervoor dat het economisch systeem moeite heeft om risico’s te absorberen. Net dat is hetgene wat de volatiliteit in de hand werkt, aldus de econoom. Het weerspiegelt een “onevenwicht tussen een toename van eindgebruikers en lagere balansen bij tussenpersonen”, schrijft Insider.
ETF’s
“De tweede structurele factor heeft te maken met de groeiende rol en invloed van exchange-traded funds (ETF’s)”, betoogt hij verderop in de column.
Wat ETF’s, of: passief beheerde beleggingsfondsen op de beurs, betreft, merkt hij op dat zij maar liefst 40 procent van het recordhandelsvolume van afgelopen maandag voor hun rekening namen: een hoog liquiditeitsniveau dat vloekt met de illiquiditeit van de individuele aandelen in de fondsen. Ook dat heeft de haast om te verkopen doen toenemen.
Volgens El-Erian zijn beleggers gewend geraakt aan een hoge liquiditeit die ertoe heeft geleid dat de markten in één richting bewegen: omhoog. Maar het is nu niet duidelijk hoe lang bepaalde opvattingen die de handel in 2021 stuurden – de dip kopen, bijvoorbeeld, of fear of missing out (FOMO) – ook in 2022 dominant zullen zijn.
“Na zo’n duizelingwekkende januarimaand op de markten hopen velen van ons op een snelle terugkeer naar de dagen van 2021 met een lage volatiliteit. Helaas zal dit waarschijnlijk nog wel even duren, met het risico dat zowel de markt als de economie schade oplopen”, concludeert hij.
(lp)
