Spanningen in Oost-Oekraïne lopen verder op, pro-Russische rebellen evacueren burgers naar Rusland
In Oost-Oekraïne lopen de spanningen tussen pro-Russische rebellen en het Oekraïense leger verder op. De pro-Russische rebellen zijn er begonnen met de evacuatie van burgers naar Rusland, omdat - volgens hen - Oekraïne een oorlog voorbereidt. Rusland en zijn persbureau Interfax beweren bovendien dat ze vanmorgen zijn begonnen met de terugtrekking van grote troepen en materieel uit gebieden aan de grens met Oekraïne.
In Oost-Oekraïne is afgelopen nacht over en weer geschoten tussen pro-Russische rebellen, die de afgescheurde regio's Donetsk en Loegansk in handen hebben, en het Oekraïense leger. Volgens de rebellen werden ze vannacht op twee plaatsen beschoten door het Oekraïense leger. Oekraïne zelf heeft het dan weer over zo'n 60 schendingen van het staakt-het-vuren tussen Oekraïne en de rebellen.
Ondertussen zijn de pro-Russische rebellen begonnen met een massale evacuatie van burgers naar Rusland. Dat zeggen de leiders van de separatistische regeringen. Eerst komen vrouwen, kinderen en ouderen aan de beurt. Rusland heeft voorzieningen getroffen om hen op te vangen, zeggen ze.
Volgens de separatisten bereidt de Oekraïense regering een oorlog voor. Maar volgens Kiev en het Westen is het net omgekeerd. Algemeen wordt gevreesd dat het oplopende geweld in Oost-Oekraïne zou kunnen gebruikt worden als aanleiding voor een Russische aanval.
Leider pro-Russisch Donetsk: "Massaal vertrek van de bevolking naar de Russische Federatie"
Oost-Oekraïne: al 8 jaar oorlog
Nadat in 2014 de Russischgezinde Oekraïense president Viktor Janoekovitsj tijdens de Maidanrevolutie van de macht was verdreven en opgevolgd werd door een westersgezinde president en regering, namen pro-Russische rebellen de oostelijke provincies Donetsk en Loegansk in bezit, een regio waar veel etnische Russen wonen. Later dat jaar riepen ze de Volksrepubliek Donetsk en de Volksrepubliek Loegansk uit, die tot op vandaag door geen enkel ander land erkend worden (voorlopig ook niet door Rusland).
De rebellen en het Oekraïense leger vochten een bittere strijd uit, die al aan 14.000 mensen het leven heeft gekost. De Minsk-akkoorden I en II uit 2014 en 2015 (afgesloten in de Wit-Russische hoofdstad) leverden een wapenstilstand op en waren het schuchtere begin van een vreedzame oplossing voor de twee provincies. Maar de gevechten zijn nooit gestopt en de situatie in Oost-Oekraïne doet de spanning tussen Oekraïne en Rusland alsmaar oplopen.
Terugtrekking troepen
Rusland stuurt zelf signalen van ontspanning uit. Het beweert dat het vanmorgen begonnen is met het terugtrekken van infanterie-eenheden vanop de Krim naar Dagestan en Tsjetsjenië, de autonome Russische deelrepublieken verder oostwaarts. Ook zouden zo'n 24 gevechtsvliegtuigen vanop de Krim verplaatst worden naar andere plekken in Rusland. Het schiereiland de Krim werd door Rusland in 2014 veroverd op Oekraïne. Volgens het Russische leger hielden de eenheden daar oefeningen.
Maar ook elders in het westen van Rusland, bij de grens met Oekraïne, zouden troepen wegtrekken. Er is sprake van zo'n 30 vrachtwagens met troepen en materieel. Er zouden ook treinen vertrokken zijn met tanks.
Begin deze week beweerde Rusland nog hetzelfde, al trokken de NAVO en de Verenigde Staten de effectieve terugtrekking van Russische troepen in twijfel. Gisteren werd nog uitgebreid gewaarschuwd voor een nakende Russische aanval.
Nieuwe beelden van tanks die verplaatst worden. Die zouden er moeten op wijzen dat troepen zich (gedeeltelijk) terugtrekken.
Ook vandaag en volgende week druk diplomatiek overleg
Vandaag zal de Amerikaanse president Biden een telefonisch overleg houden met de belangrijkste Europese NAVO-lidstaten (Frankrijk, Duitsland, Italië, ...) over de situatie in Oekraïne. En voor volgende week is een topontmoeting gepland tussen de Amerikaanse en Russische minister van Buitenlandse Zaken, Blinken en Lavrov. Op voorwaarde, zegt Blinken, dat Rusland Oekraïne niet binnenvalt.
Tom Van de Weghe in Kiev: "Dit is de zwaarste heropflakkering van geweld in het oosten van het land sinds jaren"
