Lachaert vreest voor gevolgen van dreigende oorlog op kernuitstap: “Naast plan A en B is er misschien noodplan nodig”

“Na Nieuwjaar is de gasfactuur voor alle gezinnen ontploft”, klinkt het. “Veel mensen kunnen de factuur niet meer betalen. De reden hiervoor is wat in Oost-Europa aan het gebeuren is, aan de grens met Oekraïne. Misschien gaan we deze week naar een oorlog die we in geen decennia in Europa gezien hebben. Dat heeft een gigantische impact op de gasprijzen in ons land. Dan kan je niet zeggen dat het ‘business as usual’ blijft.”

Doel 4 en Tihange 3 toch maar openhouden dus? “Alle plannen moeten op tafel komen. Dit is een gamechanger. Het feit dat Poetin zo’n oorlog zelfs maar overweegt, heeft een gigantische impact op de kosten van energie en gas. Naast plan A en plan B is er misschien zelfs een noodplan nodig, ook binnen Europa. De afhankelijkheid van het Russisch gas moet afgebouwd worden.”

De Open Vld-voorzitter erkende dat plan B - het verlengen van twee reactoren - ook niet alle problemen oplost. “In ons land sluiten er sowieso vijf kernreactoren. Dat is een moeilijke discussie met uitbater Engie en met de Europese Commissie. Plan B is dus sowieso al niet evident, maar in een noodsituatie wordt dit wel realistischer.”

Lachaert benadrukte dat het dossier niet ideologisch is. “Niemand is een fan van kerncentrales die afval produceren.” Dat hij eerder de vraag over het openhouden van de kerncentrales afdeed als “een lijk dat men wilde reanimeren”? “Ach, om de 2.000 jaar verrijst er een lijk en we naderen Pasen”, luidde het laconieke antwoord.

N-VA-voorzitter Bart De Wever stelde voor om de bevoegdheid over kernenergie aan de regio’s over te laten. Vlaanderen zou dan zelf kunnen beslissen om de huidige kernuitstap terug te draaien. Premier Alexander De Croo ziet echter niet in hoe zoiets een oplossing zou kunnen bieden. “De discussie gaat over twee kerncentrales, één in Vlaanderen en één in Wallonië”, reageerde hij in ‘De Zevende Dag’.

De Croo zei de bezorgdheid van de werkgevers over de nakende kernuitstap wel te begrijpen. “We gaan een grondige geopolitieke analyse doen. Daarbij zullen we rekening houden met de recente evoluties en projecties voor de toekomst”, klonk het.

Ook PS-vicepremier Pierre-Yves Dermagne zag geen heil in het voorstel van De Wever. “Ik ben een regionalist, maar alles regionaliseren is ook niet goed. In dit geval ben ik voor een Europese aanpak.” Er zal op 18 maart een beslissing genomen worden op basis van alle beschikbare rapporten en de internationale toestand, klonk het ook uit PS-hoek. 

CD&V-viceminister-president Hilde Crevits merkte in hetzelfde programma op dat een regionalisering van het energiebeleid “niet voor morgen zal zijn”. “Laten we over ernstige dingen praten. Als we over regionalisering praten, blijft er nog één kerncentrale over. Als die stilvalt, brandt de lamp niet meer”, besloot Lachaert.

Vlaams minister van Energie Zuhal Demir (N-VA) verwijt haar federale collega Tinne Van der Straeten onder meer dat ze in 2020 de beslissing over de kernuitstap uitstelde tot november 2021. “Engie zei toen al dat dit te laat was, maar intussen is er nog altijd niets beslist. De deadline ligt nu op 18 maart. De nationale feestdag in Aruba? De verjaardag van de oplevering van het Atomium in Brussel? Het is me nog altijd niet duidelijk waarom Vivaldi wacht tot dan. En met mij talloze Vlaamse alleenstaanden, gezinnen en ondernemers.”

De échte vraag ligt volgens Demir al sinds de eedaflegging van Vivaldi op het federale bord. “Zijn we bereid om onze bevoorradingszekerheid en koopkracht op het spel te zetten om louter de anti-nucleaire gevoelens van Meyrem Almaci en Tine Van der Straeten te bevredigen? Mijn antwoord daarop is neen.”

En volgens Demir antwoordt Van der Straeten hezelfde “als ze oprecht is”. “Omdat ze geen domme dame is en beseft dat haar ideologische beslissing de foute is. De goedkoopste energie voor de mensen, de bedrijven én ons klimaat is de energie die we niet moeten importeren in een instabiele geopolitieke situatie”, besluit ze.

Herbekijk hier het integrale studiogesprek: