Ook gevallen van onverklaarbaar Havanasyndroom bij hooggeplaatste ambtenaren in Witte Huis en in Washington

De eerste gezondheidsklachten werden eind 2016 gemeld door personeel van de Amerikaanse en Canadese ambassades in de Cubaanse hoofdstad Havana. Vandaar de naam ‘Havanasyndroom’. De slachtoffers hadden last van gehoorschade, duizeligheid, hoofdpijn, misselijkheid, vermoeidheid en geheugenverlies. Een verklaring was er niet. Daarna kwamen er ook meldingen van Amerikaanse diplomaten en CIA-leden uit andere steden, onder meer in de VS, en vorig jaar nog uit Wenen en Berlijn. Nu blijkt dat ook ambtenaren in het Witte Huis in Washington D.C. te maken kregen met gezondheidsklachten.

Als verklaring voor het zogenaamde Havanasyndroom werd vanuit bepaalde hoek in het verleden gewezen naar Rusland, China en Cuba die mogelijk zaten achter wat een bewuste aanval tegen Amerikaanse diplomaten zou kunnen zijn. Recent nog bleek daar geen bewijs voor te zijn gevonden in een tussentijds rapport van de Amerikaanse inlichtingendienst CIA.

Het programma ‘60 Minutes’ van CBS News vond hoge nationale veiligheidsfunctionarissen die beweren dat ze in Washington en op het domein van het Witte Huis zelf mogelijk werden getroffen door het Havanasyndroom. Het gaat om gewezen ambtenaren die werkten voor de nationale veiligheidsdiensten. Een van hen is Olivia Troye, adviseur voor binnenlandse veiligheid en terrorismebestrijding van toenmalig vice-president Mike Pence. Ze hield zich onder meer bezig met opkomende binnenlandse dreigingen voor de Amerikaanse bevolking, zoals schietpartijen, maar ook natuurrampen. Op het Witte Huis werkte ze in het 19e-eeuwse Eisenhower Executive Office Building naast de West Wing.

In de zomer van 2019 daalde Olivia Troye de trap af, richting het Witte Huis, toen ze voelde dat ze lichamelijk iets gewaarwerd. “Het was als een doordringend gevoel aan de zijkant van mijn hoofd. Ik herinner me dat het aan de rechterkant van mijn hoofd was en ik werd duizelig. Ik was wankel, voelde me misselijk, was wat gedesoriënteerd. Ik herinner me dat ik dacht: ‘Oké je mag nu niet van de trap vallen’.” Troye beschrijft het gevoel verder als een “verlammende paniekaanval”, wat ze nooit eerder had gehad. Ze vroeg ze af of ze plots een hersentumor had of een beroerte kreeg.

Ongeveer een jaar lang bleef dit een eenmalige gebeurtenis, maar toen overkwam het Troye opnieuw op de trappen. “Het gebeurde een paar keer toen ik naar mijn auto wandelde”, getuigt ze. “Een gelijkaardig gevoel, maar ditmaal was het vooral duizeligheid.”

Troye heeft dit allemaal niet gemeld, omdat ze niet wilde geloven dat ze ernstig ziek was. Ze maakte zich ook zorgen wat dit voor haar carrière zou kunnen betekenen. Ze schaamde zich er zelfs voor. Pas na het interview met CBS News heeft ze de gezondheidsklachten gemeld.

Olivia Troye is alvast niet de enige die dit heeft ervaren. Een hooggeplaatst lid van de Nationale Veiligheidsraad, die zijn naam liever niet vermeld ziet, beweert dat hij in november 2020 iets gelijkaardigs meemaakte op de trappen bij de West Wing. Hij sprak John Bolton, voormalig adviseur nationale veiligheid, over oorsuizingen, desoriëntatie en zei dat hij niet helder meer kon denken of spreken. Hij werd overgebracht naar de spoed. Vandaag is hij nog altijd herstellende. “Ik heb nog hoofdpijn en andere symptomen. Er zijn twee andere medische aandoeningen vastgesteld die vermoedelijk het gevolg zijn van de aanval...”, beweert hij. De man wordt nog altijd ambulant behandeld in het Walter Reed National Military Medical Center.

Miles Taylor, plaatsvervangend stafchef en later stafchef van het ministerie van Binnenlandse Veiligheid van de regering-Trump, is een derde slachtoffer dat in ‘60 Minutes’ getuigt. Zijn symptomen komen overeen met die van Olivia Troye. Taylor werd in april 2018 ‘s nachts gewekt door een vreemd geluid bij hem thuis op Capitol Hill. Dat rare, snerpende geluid is een veelvoorkomende ervaring gemeld door tientallen Amerikanen overzee die aan het Havanasyndroom zouden lijden. Taylor deed naar eigen zeggen zijn raam open rond 3 uur ‘s nachts en zag een witte bestelwagen wegrijden. De hele gebeurtenis duurde volgens Taylor zeven à tien minuten. De volgende dag voelde hij zich niet in staat om te werken.

Vijf weken later gebeurde het opnieuw. Taylor vergelijkt het met een soort van hersenschudding die je oploopt als je hard geraakt wordt tijdens het sporten. Het gebeurde ook net voor hij moest afreizen naar Israël voor een belangrijke meeting over cybersecurity met de toenmalige premier Benjamin Netanyahu. Taylor voelde zich misselijk op het vliegtuig en was naar eigen zeggen niet zeker of hij de vlucht aankon. Taylor beweert dat ook iemand hoger in rang dan hijzelf thuis iets gelijkaardigs meemaakte. Taylor wil de persoon niet noemen, maar zegt dat hij moet worden gezocht in regeringskringen. Voor Taylor is dat allemaal geen toeval meer.

Dat is het ook voor voormalig veiligheidsadviseur John Bolton niet. Tijdens een bezoek van Donald Trump aan Londen in 2019 werden twee leden van de veiligheidsstaf ziek in een hotel. “Dat het op de verdieping was die we volledig hadden ingenomen met personeel van het Witte Huis en agentschappen van het Witte Huis, leek mij behoorlijk goed bewijs van een opzettelijke aanval”, aldus Bolton. Hij ziet er geen andere verklaring voor, in het licht van het patroon en het aantal gemelde gevallen. Een van de twee slachtoffers van Londen maakte een aantal maanden later in Washington opnieuw hetzelfde mee toen ze haar hond uitliet, zegt Bolton. “Ze is niet de enige die beweert eerst in het buitenland te zijn aangevallen en later thuis.”

Sinds 2016 zijn er meer dan duizend voorvallen van het vermeende Havanasyndroom gemeld. De oorzaak blijft een mysterie. De Amerikaanse autoriteiten zetten het onderzoek naar een twintigtal onverklaarbare gevallen verder.

Herbekijk ook: Martijn Peters geeft meer uitleg over Havana-syndroom