Blog - Rebellengebieden vragen militaire bijstand, journalist Trio: "kan definitieve voorzet zijn voor Russische inval"

De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmytro Kuleba vraagt een dringende bijeenkomst van de VN Veiligheidsraad naar aanleiding van de laatste oproep van pro-Russische separatisten aan Rusland voor militaire hulp. In een tweet zegt Kuleba dat die vraag voor Russische militaire bijstand een verder escalatie van de veiligheidssituatie is. 

De Russische president Vladimir Poetin heeft zo goed als alle militairen die nodig zijn voor een inval in Oekraïne in paraatheid gebracht. Dat heeft een Amerikaanse verantwoordelijke binnen Defensie gemeld. Poetin "beschikt over bijna 100 procent van het totale aantal troepen dat hij volgens onze berekenen zou inzetten" om Oekraïne binnen te vallen, aldus de verantwoordelijke, die anoniem wil blijven.

Volgens de bron staat 80 procent van de meer dan 150.000 Russische soldaten aan de Oekraïense grens "in slagorde'". Ze staan klaar in aanvalsformatie op enkele kilometers van de grens. De Russische president is "zo klaar als hij maar kan zijn", klinkt het nog. De verantwoordelijke benadrukt dan ook dat het aan Poetin is om te beslissen of er al dan niet een inval komt. "Ze kunnen elk moment vertrekken."

"We kunnen nog altijd niet bevestigen dat het Russische leger de Donbas-regio is binnengetrokken", aldus de verantwoordelijke. "We hebben echter alle redenen om aan te nemen dat ze zijn binnengedrongen" in de separatische regio's Donetsk en Loegansk.

Als de Russische president Vladimir Poetin overgaat tot een grootschalige inval in Oekraïne, dan zal dat Europa generaties lang verscheuren. Dat zegt oud-Europees commissaris Karel De Gucht (Open VLD). "Het zou het begin van het einde van Poetin zijn én het bewijs dat hij irrationeel is geworden."

Lees hier meer: 

Het Oekraïense parlement heeft met een grote meerderheid de invoering van de noodtoestand goedgekeurd. De noodtoestand gaat morgen in en geldt aanvankelijk voor 30 dagen.

De Veiligheidsraad kondigde de noodtoestand voor heel het land eerder op de dag al af, maar het parlement moest het besluit nog goedkeuren. Dat werd slechts gezien als een formaliteit. In totaal stemden 335 parlementsleden van de 450 voor de invoering van de noodtoestand, er waren minstens 226 stemmen nodig. 

Het besluit dat werd voorgedragen door president Volodimir Zelenski en werd gesteund door de Veiligheidsraad, impliceert de mogelijkheid van een avondklok. Het effent ook het pad voor een opgedreven aanwezigheid van de politie en het recht op willekeurige controles van personen en auto's.

De Verenigde Staten zullen sancties invoeren tegen de beheerder van de Duits-Russische gaspijpleiding Nord Stream 2 en de topmanagers van het bedrijf. Dat zegt president Joe Biden in een mededeling. Biden nam die beslissing nog niet eerder uit eerbied voor Duitsland.

Maar Duitsland besloot eerder al om de certificering van de gaspijpleiding op te schorten. De uiteindelijke beslissing ligt wel bij de Duitse energieregulator en het kan nog even duren voor die beslissing genomen wordt. Het is wachten op een rapport over de impact van het project op de bevoorradingszekerheid. 

Het besluit van Rusland om de "volksrepublieken" Donetsk en Loegansk te erkennen, is een rechtstreeks gevolg van de "jarenlange" schending van de Minsk-akkoorden door Oekraïne. Dat heeft Vasili Nebenzja, de Russische ambassadeur voor de VS, voor de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties gezegd.

"We snappen dat de erkenning van Donetsk en Loegansk vandaag centraal in de discussie zal staan, maar over deze beslissing gaan ook heel wat geruchten en insinuaties rond", aldus de ambassadeur. 

"Dit conflict is nog lang niet voorbij. Vreedzame buurten in beide regio's worden nog steeds beschoten en het Westen blijft Kiev aanstoken en bewapenen." Volgens Nebenzja zouden Russische troepen daarom "op verzoek van Donetsk en Loegansk" de wapenstilstand nauwlettend in de gaten komen houden. Hij waarschuwde dat er geen tolerantie zal zijn wanneer deze "wapenstilstand" wordt overtreden.

Het Baltische land Litouwen zal Oekraïne ondersteunen bij zijn civiele bescherming en zou ook wapens leveren aan het land. Vilnius leverde eerder Amerikaanse Stinger-luchtafweerraketten aan Kiev, met toestemming van de Verenigde Staten. Die raketten moeten de defensiemogelijkheden van Oekraïne versterken.

Op voorstel van de Litouwse minister van Binnenlandse Zaken Agne Bilotaite heeft de regering in Vilnius ook haar goedkeuring uitgesproken voor de levering van verschillende goederen. Het gaat om rubberboten, dosimeters, gasmaskers, mobiele verwarmingstoestellen, handschoenen, stormhoeden en andere goederen.

De goederen en wapens zijn in totaal ongeveer 1,8 miljoen euro waard. "We moeten helpen, en we helpen", zegt regeringsleider Ingrida Simonyte. De Litouwse radio kondigde bovendien aan nauwer te zullen samenwerken, ook inhoudelijk, met de Oekraïense publiekrechtelijke zender Suspline.  

Litouwen is al jaren een van de sterkste pleitbezorgers van Oekraïne in de Europese Unie. In het conflict met Rusland dringt Litouwen aan op een vastberaden houding tegen Moskou. "In het gezicht van de Russische agressie wordt Oekraïne niet in de steek gelaten. Het kan op de volle ondersteuning van Litouwen en de gezamenlijke internationale gemeenschap rekenen", zei de Litouwse president Gitanas Nauseda bij een bezoek aan Kiev. "We zullen Oekraïne met alle mogelijke middelen ondersteunen."

In het Oekraïense stadje Pokrovsk, op ongeveer 30 kilometer van het front, lijkt het leven zijn normale gang te gaan. Maar sinds de oorlog hier vlakbij weer is opgelaaid en de Russische president Poetin heeft gezegd dat dit gebied eigenlijk aan de pro-Russische rebellen toebehoort, is het onrustig in de hoofden van de mensen. Onze reporter Marijn Trio sprak met enkelen van hen. 

Bekijk hier zijn reportage:

Het conflict rond Oekraïne zou kunnen leiden tot een "nieuwe vluchtelingencrisis" met "tot 5 miljoen extra ontheemden." Daarvoor heeft Linda Thomas-Greenfield, de Amerikaanse VN-ambassadrice, gewaarschuwd op de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties.

Thomas-Greenfield sprak over mogelijk "één van de belangrijkste vluchtelingencrisissen" waarmee de wereld vandaag geconfronteerd wordt. Volgens haar zouden miljoenen mensen moeten vluchten of worden verdreven door een "oorlog die gekozen is door Rusland" en de "druk" die Moskou uitoefent op de buurlanden van Oekraïne.

Michiel Driebergen, correspondent voor de Nederlandse kant Trouw in Oost-Oekraïne, merkt hoe de voorbije dagen de spanning in de regio van Loegansk en Donesk sterk is toegenomen. Dat vertelt hij in “De Wereld Vandaag” op Radio 1.

“Aan het front is het veel onrustiger. De strijd is er echt geëscaleerd. Ik ben wel wat gewend, maar de laatste dagen wordt er veel meer geschoten, op veel langere afstanden bovendien. Gisteren moest ik mee een schuilkelder in, waar ik tussen de bewoners zat. Voor hen is het routine geworden, maar ze maken zich wel veel zorgen.”

De Europese Unie heeft een eerste pakket economische sancties tegen Rusland goedgekeurd. Europa doet dat, omdat Rusland de onafhankelijkheid erkent van de Oekraïense regio’s Donetsk en Lugansk. 

De sancties treffen alle 351 leden van de Russische Doema, het parlement. Ook vooraanstaande Russen en instellingen die een rol hebben gespeeld in de erkenning van de zogenaamde Volksrepublieken, worden getroffen. Het gaat onder meer om hoge militairen en oligarchen. Zij mogen niet meer naar de EU reizen, en hun banktegoeden in Europa worden bevroren.

Er komt ook een importverbod op goederen uit de regio’s van Lugansk en Donetsk. En Europa neemt maatregelen die het financiële systeem van de Russische staat treffen. Enkele banken die het Russische leger financieren, zullen geen toegang meer krijgen tot de Europese financiële markten. 

Het gaat dus om een eerste, beperkt pakket van maatregelen. Maar Europa houdt bredere sancties achter de hand, mocht het nodig zijn. De Europese Raad zegt ook nog volledig achter Oekraïne te staan. Morgen komen de Europese staatshoofden en regeringsleiders naar Brussel, voor een top over Oekraïne.

Waarom heeft de Russische president Vladimir Poetin drie oude telefoons op zijn bureau staan? Die vraag circuleerde op sociale media nadat Poetin eergisteren een lange toespraak heeft gehouden aan zijn bureau. "Ze zijn bang om deze toestellen te vervangen door iets modern, wat niet van Russische makelij is, maar Japans of Chinees en waar iets kan inzitten wat men niet wil", zei correspondent in Rusland, Geert Groot Koerkamp, op Radio 1.

Lees hier meer:

De Europese staatshoofden en regeringsleiders komen donderdag om 20 uur in Brussel bijeen voor een extra top over Rusland en Oekraïne. Raadsvoorzitter Charles Michel heeft de 27 leiders vandaag een uitnodigingsbrief verstuurd.

In zijn brief schrijft Michel dat het belangrijk is "dat we eensgezind en vastbesloten blijven en onze gemeenschappelijke aanpak en initiatieven samen bepalen". Daarom nodigt hij de leiders uit voor een extra top.

Michel wil bespreken hoe Rusland ter verantwoording kan worden gehouden, maar ook hoe Oekraïne verder kan worden gesteund.

In Oekraïne zijn opnieuw overheidswebsites en banken getroffen door een cyberaanval. "Rond 16 uur (15 uur Belgische tijd) is opnieuw een grootschalige DDoS-aanval gestart tegen onze staat", aldus minister van Digitalisering Mychajlo Fedorov op het socialemediakanaal Telegram.

De website van het parlement, de regering en het ministerie van Buitenlandse Zaken zijn overbelast en daarom moeilijk bereikbaar. Ook websites van banken zouden getroffen zijn door de aanval. Bij een DDoS-aanval wordt een groot aantal aanvragen op hetzelfde moment naar websites gestuurd, waardoor ze blokkeren.

Vorige week werden ook al banken en overheidswebsites getroffen door een cyberaanval. Het ging om de ergste DDoS-aanval uit de geschiedenis van het land. Oekraïne nam veiligheidsmaatregelen, die er klaarblijkelijk voor zorgden dat andere websites niet getroffen werden door de aanval vandaag.

In januari werd Oekraïne ook al getroffen door een gelijkaardige cyberaanval. Volgens Kiev en Amerikaanse experts is Rusland verantwoordelijk.

De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft in een telefoongesprek met zijn Russische collega gewaarschuwd dat zijn land "geen enkele maatregel zal erkennen die de soevereiniteit en territoriale integriteit van Oekraïne aantast". Erdogan zei ook dat een "militair conflict niemand iets zal opbrengen". 

Op gezag van het Turkse presidentschap meldde het Russische staatspersbureau Tass dat Poetin van zijn Turkse collega te horen kreeg dat de crisis rond Oekraïne op basis van de akkoorden van Minsk uit 2014 en 2015 op te lossen is. 

Turkije wil dat de diplomatieke kanalen open blijven, zei Erdogan. Turkije is bereid "zijn steentje bij te dragen om de spanning te milderen".

Hij verwacht dat zijn "goede dialoog" met Poetin hem zal helpen een oplossing te vinden. Het Turkse staatshoofd heeft zijn Russische collega in Turkije uitgenodigd voor besprekingen, wat "zo spoedig mogelijk" zou moeten gebeuren.

Poetin van zijn kant legde het accent op de "objectieve noodzaak (de "volksrepublieken" Donetsk en Loegansk) te erkennen gezien de agressie van de Oekraïense autoriteiten in de Donbas en hun categorieke weigering de akkoorden van Minsk toe te passen."

Erdogan kreeg volgens Tass van Poetin tevens te horen dat de Russische president "ontgoocheld is over de reactie van de NAVO en de VS die teruggebracht is tot een poging om de Russische eisen te negeren".

 Turkije is lid van de NAVO.

Rusland wil met "stevige" en "pijnlijke" maatregelen reageren op de sancties die de Verenigde Staten hebben ingesteld. "Er mag geen twijfel over bestaan dat er een krachtige reactie op de sancties zal volgen", staat in een verklaring van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken. De maatregelen zullen niet noodzakelijk gelijkaardig zijn aan de Amerikaanse sancties, maar ze zullen "weloverwogen en pijnlijk voor de Amerikanen" zijn.

De Amerikaanse president Joe Biden had gisteren een eerste reeks maatregelen aangekondigd na de Russische beslissing om de afvallige pro-Russische regio's Donetsk en Loegansk in Oost-Oekraïne te erkennen. Die sancties zijn gericht tegen twee grote banken, Russische handelaren en aanhangers van president Poetin en zijn familie. Ook wordt Amerikaanse banken verboden in Russische staatsobligaties te handelen, zodat de toegang van Rusland tot westerse kapitaalmarkten wordt afgesneden.

Daarnaast is Rusland is begonnen met de evacuatie van zijn diplomatiek personeel uit Oekraïne. Het betreft personeel uit alle diplomatieke vestigingen. Op het dak van de vestiging in Kiev wappert de Russische vlag niet meer. Meerdere mensen kwamen met valiezen naar buiten.

Rusland heeft gisteren beslist om tot evacuatie over te gaan, na de autoriteiten in Oekraïne ervan te hebben beschuldigd niet het nodige te doen om de veiligheid van diplomatiek personeel te verzekeren.

Volgens de Oekraïense ambassade in Kiev hebben ook westerse landen een deel van hun diplomatiek personeel geëvacueerd.

Op nieuwe satellietbeelden uit het zuiden van Wit-Rusland, niet ver van de Oekraïense grens, zijn meer dan honderd militaire voertuigen en tientallen troepententen te zien die eerder nog niet werden waargenomen.

Rusland lijkt aan de grens dus alsmaar meer militair materieel te verzamelen. Bekijk hier de reportage uit "Het journaal" van 13 uur:

De spanningen rond Oekraïne leiden - al voor de derde dag op rij - tot stijgende prijzen voor aardgas en elektriciteit in Europa.

De prijs voor aardgas op de Nederlandse termijnmarkt - de norm voor Europa - steeg woensdag met bijna 5 procent, tot meer dan 83 euro per megawattuur. Ook de voorbije dagen was er al een stijging. De prijzen zijn hoog, maar wel nog ver onder de piek van 187 euro per megawattuur in december.

De markten zijn nerveus over de toestand in Oekraïne en sancties tegen Rusland, goed voor een derde van de Europese gasaanvoer. 

Ook de prijs van elektriciteit stijgt. De Duitse stroomprijzen voor levering volgend jaar stegen eveneens meer dan 5 procent.