LIVE. Oekraïne bereid tot vredesgesprekken - Rusland: “Betrekkingen met Westen dicht bij ‘point of no return’”

De sancties die de Europese Unie heeft afgekondigd tegen Rusland zijn "een solide pakket dat beantwoordt aan onze doelstellingen, namelijk de verantwoordelijken voor deze ongeprovoceerde, illegale inval in Oekraïne te treffen en het regime in Moskou economisch te isoleren". Dat heeft minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès (MR) gezegd na de Europese ministerraad met de ministers van Buitenlandse Zaken.

Eerder raakte bekend dat de buitenlandministers een tweede sanctiepakket hebben aangenomen, gericht tegen financiële instellingen, bepaalde exportproducten in de energiesector, transport en goederen voor tweeërlei gebruik. Ze omvatten ook visumbeperkingen en individuele sancties, aldus Wilmès. België had gevraagd om president Vladimir Poetin en minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov op te nemen in de sanctielijst, en dat is ook gebeurd. "Het punt hier is te wijzen op een volledige verantwoordelijkheid voor de agressie", aldus Wilmès, die toevoegt dat België van mening is dat de sancties nog verder kunnen worden versterkt. 

De EU-ministers hadden via videoconferentie ook contact met hun Oekraïense collega Dmitro Kuleba. Tijdens de bilaterale ontmoeting die daarop volgde verzekerde Wilmès haar collega van "de steun van België, van onze solidariteit met het lijdende Oekraïense volk, maar ook van onze bereidheid om op elk moment onze capaciteit te evalueren om aan hun noden te voldoen".

De Raad heeft bovendien bekeken hoe Rusland economisch verder geïsoleerd kan worden op multilateraal niveau. België was mede-indiener van een resolutie in de Verenigde Naties waarin de Raad beslist dat Rusland zich onmiddellijk en onvoorwaardelijk moet terugtrekken. "Het is tijd om een oproep te doen aan onze partners en vrienden over de hele wereld om in alle denkbare fora maximale druk op Rusland uit te oefenen om de ontoelaatbare agressie te staken en zich terug te trekken. Wat vandaag in Oekraïne gebeurt, kan morgen in een ander deel van de wereld gebeuren", besluit Wilmès. 

Oekraïne heeft het Internationaal Monetair Fonds (IMF) om financiële noodhulp gevraagd. Dat meldt IMF-topvrouw Kristalina Georgieva in een communiqué na afloop van een vergadering met de raad van bestuur.

"We onderzoeken alle opties voor aanvullende financiële steun", ook in het kader van het hulppakket van 2,2 miljard dollar dat tegen juni zou worden uitgerold, en "de autoriteiten hebben het IMF eveneens om een noodfinanciering gevraagd", aldus Georgieva. 

Het Verenigd Koninkrijk sluit met onmiddellijke ingang zijn luchtruim voor Russische privévliegtuigen. Dat heeft de Britse minister van Verkeer Grant Shapps gezegd.

"Ik heb het toegangsverbod voor het Verenigd Koninkrijk aangescherpt, zodat er met onmiddellijke ingang geen Russische privévliegtuigen meer door het Britse luchtruim kunnen vliegen of (in Groot-Brittannië) kunnen landen", verklaarde Shapps op Twitter. "De acties van Poetin zijn illegaal en iedereen die profiteert van de Russische agressie in Oekraïne is hier niet welkom", zei de minister, nadat hij eerder al de Russische nationale luchtvaartmaatschappij Aeroflot de toegang tot het land had ontzegd.

Het Verenigd Koninkrijk is een populaire bestemming voor Russische oligarchen en hun familie. Het VK kwam eerder nog onder vuur te liggen omdat het niet genoeg inspanningen doet om een rem te zetten op het Russische geld dat het land binnenstroomt.

De aandelenbeurzen in New York zijn met forse winsten de handel uitgegaan. Beleggers verwerkten berichten dat de Russische president Vladimir Poetin bereid zou zijn tot onderhandelingen over Oekraïne in Minsk. Tegelijkertijd vechten Russische troepen al om de Oekraïense hoofdstad Kiev en was er voor de slotbel geen signaal dat er ook echt vredesgesprekken komen.

De Dow-Jonesindex won 2,5 procent tot 34.058,75 punten, de sterkste eendaagse winst sinds eind 2020. De S&P 500 steeg 2,2 procent en techbeurs Nasdaq eindigde 1,6 procent hoger op 13.694,6 punten. Wat meespeelt op de aandelenbeurzen zijn de verwachtingen rond renteverhogingen van de Amerikaanse centralebankenkoepel Federal Reserve. Door de oorlogssituatie aan de rand van Europa zouden de renteverhogingen minder snel kunnen worden doorgevoerd dan eerder verwacht. Hogere rentes zijn doorgaans slecht voor de waardering van aandelen.

Nvidia won 1,7 procent. Het chipbedrijf bevestigde na een bericht van de Britse krant 'The Telegraph' getroffen te zijn door een cyberaanval, maar meldde dat de bedrijfsvoering doorgaat. Johnson & Johnson was een opvallende winnaar en eindigde 5 procent hoger. Beyond Meat raakte ruim 9 procent kwijt. Naast een groter verlies boekte het bedrijf ook minder omzet. Cryptoplatform Coinbase, dat ook met resultaten kwam, daalde 2,7 procent. Het bedrijf zag de winst in het vierde kwartaal sterk stijgen, maar verklaarde voorzichtig te zijn voor het huidige kwartaal.

Tesla steeg 1,1 procent. Beurswaakhond SEC is een onderzoek begonnen naar topman Elon Musk en zijn broer Kimbal, die bestuurslid is bij de fabrikant van elektrische auto's. De toezichthouder wil weten of de broers de regels hebben overtreden toen Kimbal afgelopen najaar voor meer dan 100 miljoen dollar aan aandelen Tesla verkocht. Analisten van Daiwa verhoogden daarnaast het advies voor Tesla.

De olieprijzen daalden iets na de forse stijging een dag eerder. Brentolie werd 0,6 procent goedkoper op 98,47 dollar per vat en de prijs van Amerikaanse olie daalde 0,8 procent tot 92,10 dollar. De euro was 1,1270 dollar waard, tegen 1,1137 dollar een dag eerder. 

Carolien Van Nunen vertelt hoe het er in Rusland aan toe gaat. Volgens de VTM NIEUWS-journalist is het internationaal betalingsverkeer al moeilijker door de sancties die tegen Rusland zijn genomen. 

Vlad Polyanski, een inwoner van het district Obolon, dichtbij Kiev, vreest voor "een grote Russische aanval". 

De betrekkingen tussen Moskou en het Westen zijn volgens de Russische diplomatieke woordvoerster Maria Zakharova dicht bij een "point of no return". Dat is het gevolg van de Russische invasie in Oekraïne en de massale sancties tegen Rusland. "We zijn dicht bij een punt waarop geen weg meer terug is", stelde Zakharova op Russische televisie. 

Onze oorlogsjournalist Robin Ramaekers verliet vandaag de Oekraïense hoofdstad Kiev. Bekijk hier zijn laatste videoboodschap van vandaag.

Professor Hendrik Vos benadrukt dat er veel mensen op de vlucht zijn. Volgens hem bereidt Europa zich voor op een massale vluchtelingenstroom: "Zowel Polen als Duitsland willen vluchtelingen ontvangen", zei hij bij VTM NIEUWS. 

De Europese ministers van Energie zullen maandag een spoedvergadering houden, meldt de woordvoerder van de Europese Raad. De aanleiding is de inval van Rusland in Oekraïne, die de vrees voor stijgende gas- en energieprijzen doet toenemen.

De ministers zullen focussen op de gevolgen van het conflict voor de energiebevoorrading in Europa. De EU is namelijk erg afhankelijk van Rusland voor bijvoorbeeld de aardgasvoorziening.

Donderdag had federaal minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) in een gesprek met haar Franse ambtgenote Barbara Pompili om een snelle bijeenkomst van de Europese energieministers gevraagd. "Er is in heel Europa een prijzenoorlog aan de gang en daar is een Europees offensief tegen nodig", zei ze.

Frankrijk zit momenteel de Europese ministerraden voor. 

De Verenigde Staten nemen het Russische aanbod voor overleg met Oekraïne niet serieus. De Amerikaanse regering roept Moskou op om zijn "engagement voor diplomatie" te tonen door de Russische troepen uit het buurland terug te trekken.

Na het binnenvallen van Oekraïne "zien we Moskou nu suggereren dat diplomatie plaatsvindt met de loop van een geweer. Dit is geen echte diplomatie", aldus de woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken. De Russen op hun beurt lieten weten dat de Oekraïense regering in Kiev inmiddels zou hebben voorgesteld zaterdag terug te komen op het aanbod voor een gesprek. Dat is echter niet bevestigd.

"De NAVO staat voor vrijheid en democratie, en de NAVO-bondgenoten zijn het eens over het belang van een collectieve verdediging en de trans-Atlantische veiligheid." Dat meldt Amerikaans president Joe Biden in een verklaring na afloop van een bijeenkomst van de NAVO. “President Poetin heeft gefaald in zijn doel om het Westen te verdelen", aldus Biden. "De NAVO is meer vastberaden en resoluut dan ooit, en zal haar deuren openhouden voor Europese staten die onze waarden delen en die zich op een dag mogelijk bij onze alliantie willen aansluiten."

Biden deelt ook mee dat ook de "hechte partners" Zweden en Finland vandaag op het overleg aanwezig waren. Zweden en Finland maken geen deel uit van de NAVO, maar eerder vandaag had Rusland al bedreigingen geuit aan het adres van die twee landen.

Al 1.600 Oekraïners hebben de grens met Hongarije overgestoken. Dat meldt de burgemeester van de Hongaarse grensstad Zahony, Laszlo Helmecz, aan het persagentschap MTI.

De meeste mensen werden bij de grensovergangen opgepikt door familieleden en vrienden die in Hongarije wonen, om hen naar het binnenland te brengen. De gemeente moest slechts 80 mensen opvangen. 

Volgens Hongaarse media hebben vooral leden van de Hongaarse minderheid die in de Transkarpatische regio in het westen van Oekraïne wonen de grens overgestoken. Velen van hen hebben familieleden die in Hongarije werken of zich daar permanent hebben gevestigd. De grens tussen Hongarije en Oekraïne is ongeveer 140 kilometer lang. 

Volgens burgerrechtenactivisten zijn vandaag in verschillende Russische steden ongeveer 90 mensen gearresteerd tijdens manifestaties tegen de inval van Rusland in Oekraïne.

Het portaal Owd-Info registreerde tot nu toe protestacties in 17 Russische steden. Op het sociale netwerk Telegram werden foto's en video's gepubliceerd, voornamelijk uit Sint-Petersburg, waarop te zien is hoe politieagenten hardhandig optreden tegen demonstranten. Veel Russen voelen zich nauw verbonden met de Oekraïners, en hebben vaak familiebanden. Ze willen hun medeleven betuigen met de acties.

De protestbeweging lijkt wel kleiner dan donderdag, toen in totaal meer dan 1.700 mensen in meer dan 40 steden werden gearresteerd. 

De Russische autoriteiten dringen er bij de mensen op aan niet deel te nemen aan de verboden bijeenkomsten. Demonstraties zijn niet toegestaan in Rusland, onder het voorwendsel van het gevaar om besmet te geraken met corona.