Waarom je favoriete parfum binnenkort misschien niet meer ‘oosters’ of ‘oriëntaals’ heet

Parfums, als we ze niet kunnen ruiken moeten we er ons iets bij inbeelden. Daarbij zijn de beschrijvingen van de geur minstens even belangrijk als de verpakking. Parfumfabrikanten gebruiken al jaar en dag aromatische indelingen om de ene geur van de andere te onderscheiden. Zo is ‘bloemig’ (of ‘floral’)  een veelgebruikte categorie voor parfums of geuren die ruiken naar bloemen zoals jasmijn, pioenroos, gardenia of magnolia. ‘Hout’ (of ‘woody’) wordt gebruikt voor parfums met noten van hout, waaronder sandelhout en cederhout. 

Zo was ook ‘oosters’ of ‘oriëntaals’ een populaire categorie voor parfums met een warme en rokerige geur. Denk aan tonen als vanille, kaneel, muskus, patchoeli, wierook of kruiden. Maar nu wordt er door enkele stemmen in de  parfumwereld geopperd om de term niet meer te gebruiken. Het label werd door verschillende parfummerken al ingeruild voor ‘amber’ of ‘exotisch’ en ‘sensueel’.  Op het geurwiel (diagram dat verschillende families van geuren weergeeft, n.v.d.r.) van Michael Edwards, werd de categorie zelfs officieel gewijzigd. 

Vroeger werd de term ‘oriëntaals’ vooral gebruikt om parfums te beschrijven met ingrediënten uit de oosterse wereld, waaronder kaneel, tonkaboom, wierook, sandelhout en vanille. Maar ‘De Oriënt’ is ook een historische term voor de oosterse wereld, die werd gebruikt om oosterse culturen te verlagen tot iets exotisch en achtergesteld tegenover het Westen. De term reduceert meerdere geografische en culturele samenlevingen tot één homogene groep, schrijft het Canadese ‘Fashion Magazine’. 

Het is dus niet alleen schadelijk om dergelijke termen toe te passen op een groep mensen, maar ook op verzorgingsproducten. Dr. Amy Hanser, universitair hoofddocent aan het departement Sociologie van de University of British Colombia legt uit aan ‘Fashion Magazine’ waarom: “Het idee dat een bepaald parfum een ‘oosterse’ geur is, voedt achterhaalde stereotypen over een bepaalde regio en zijn inwoners”. 

_{(Lees verder onder de Instagrampost.)}

Andere argumenten luiden dat het label problematisch is vanwege de visuele esthetiek die merken rondom het ‘Oosten’ creëren. Sue Kim, een parfumiste van Koreaanse afkomst vertelt aan Amerikaanse nieuwssite Mic: “Wanneer Europese merken nieuwe geurtjes uitbrengen die geïnspireerd zijn op hun versie van Azië, reduceren ze ons gewoon tot een zeer racistisch en verouderd beeld”. 

‘Oosterse’ geuren, worden in de parfummarketing vooral geassocieerd met het sensuele, mysterieuze en exotische. “Dat draagt bij aan het eeuwenlange fetisjiseren en seksualiseren van Aziatische culturen en mensen door het Westen”, stelt Tania Sanchez, schrijfster van een parfumgids, in Amerikaans magazine ‘Harpers Bazaar’. 

Tot slot vragen sommigen zich af waarom men zou vasthouden aan een eurocentrische (Europese cultuur als maatstaf van wat goed of modern is, n.v.d.r.) termen, wanneer er ook voor duidelijke en klare termen kan gekozen worden. Categorieën als ‘hout’, ‘bloemig’, ‘fruitig’ of ‘citrus’ spreken voor zich, maar het is verrassend moeilijk om een vinger te plakken op wat een ‘oosterse’ geur is. Categorieën als ‘kruidig’ of ‘hars’ zouden veel meer tot de verbeelding kunnen spreken van de geuren die momenteel worden gecategoriseerd als ‘oriëntaals’, stelt parfumkenner Jane Daly aan ‘Harpers Bazaar’.

Elk merk is vrij om te kiezen met welke termen het zijn parfums beschrijft. En nog niet iedereen schrapte de gedateerde term, maar enkele grote merken als Chanel, Tom Ford en Yves Saint Laurent besloten alvast om het woord niet meer te gebruiken. In plaats daarvan worden de geurtjes nu omschreven als ‘sensueel’, ‘kruidig’ of ‘exotisch’.  Ook Sephora deelt haar parfums sinds kort uitsluitend in met beschrijvende categorieën als ‘pittig’ of ‘fris’. Het is afwachten of de hele parfumwereld deze evolutie zal volgen.

“Vooral mannen vinden vanille een opwindende geur.” Beautyredactrice Sophie selecteert de meest verleidelijke parfums

Geuren hebben een verborgen kracht. Parfumeur: “Reukzin is het enige volledig ontwikkelde zintuig bij een foetus” (+)

Luxe versus budget: Beautyredactrice Sophie vergelijkt dure en goedkope parfums. “Voor zo’n verslavende geur tel ik wel een rib uit mijn lijf neer” (+)