HERLEES. Moskou bedreigt landen die wapens leveren aan Oekraïne - Satellietbeelden tonen hoe Russisch konvooi oprukt

Twitter voegt in de komende weken labels toe aan tweets die links van aan de Russische staat gelieerde nieuwswebsites delen. Dat maakte Yoel Roth, verantwoordelijk voor integriteit op de microblog, maandag bekend. Daarnaast onderneemt Twitter "stappen om de circulatie van deze content op Twitter aanzienlijk te verminderen", zegt Roth.

De maatregel komt er na de Russische inval in Oekraïne. Sindsdien zag Twitter het aantal tweets met links naar aan de Russische staat gelieerde nieuwssites stijgen tot meer dan 45.000 per dag. Hoewel Twitter al jaren werkt aan het labelen van staatsmedia, gebeurt het delen van hun inhoud nog "zonder zichtbare context".

"Terwijl mensen naar geloofwaardige informatie op Twitter zoeken in verband met de Russische invasie van Oekraïne, begrijpen we onze rol en nemen we die serieus", benadrukte Roth. "Onze producten moeten het makkelijk maken om te begrijpen wie er achter de inhoud zit die je ziet, en wat hun drijfveren en intenties zijn."

Honderden mensen zijn maandag gearresteerd in Rusland tijdens protesten tegen de oorlog in Oekraïne. Dat meldt het burgerrechtenportaal OVD-Info.

Zo'n 208 mensen werden gearresteerd tijdens protesten in Moskou, 181 in Sint-Petersburg. In het hele land waren er ten minste 413 arrestaties in dertien steden.

De invasie van Oekraïne leidt tot straatprotest in Rusland. Russische veiligheidstroepen treden echter zeer hard op tegen demonstranten. 

De Russische autoriteiten dringen er bij de mensen op aan niet deel te nemen aan de verboden betogingen. De autoriteiten hadden herhaaldelijk betogingen verboden, mede door te verwijzen naar de coronapandemie.

De Russische veiligheidstroepen gelden als buitengewoon wreed tegen demonstranten en ze treden keihard op. 

Canada gaat "alle import van ruwe aardolie uit Rusland" verbieden. Dat heeft premier Justin Trudeau maandag meegedeeld.

Met die maatregel treft Canada "een industrie waarvan president Poetin en zijn oligarchen in hoge mate hebben geprofiteerd", zegt Trudeau.

"Deze sector vertegenwoordigt meer dan een derde van de Russische federale begroting. En hoewel Canada de voorbije jaren slechts zeer beperkte hoeveelheden heeft ingevoerd, geeft deze maatregel een krachtig signaal af", meldt de regeringsleider op een persconferentie. 

De Verenigde Staten hebben twaalf diplomaten in New York tot ongewenste personen verklaard. Dat heeft de Russische vertegenwoordiging bij de Verenigde Naties maandag gemeld. De VS beschuldigen hen van spionage.

De personeelsleden van de Russische VN-missie zouden het land voor 7 maart moeten verlaten, zei VN-ambassadeur Vasily Nebenzya maandag in New York. Door dat te doen zouden de VS volgens hem "hun verplichtingen als gastland op grove wijze schenden". Sommige diplomaten die bij de Verenigde Naties in New York werken genieten bijzondere bescherming, omdat de VN een internationale organisatie is waartoe alle aangesloten landen toegang moeten hebben.

Een woordvoerder van de Amerikaanse vertegenwoordiging bij VN bevestigt de beslissing. De twaalf worden beschuldigd van spionage.

"De Verenigde Staten hebben de VN en de permanente vertegenwoordiging van Rusland bij de VN meegedeeld dat wij beginnen met het uitzetten van twaalf inlichtingenofficieren van de Russische missie die misbruik hebben gemaakt" van hun diplomatieke status in de Verenigde Staten "door zich bezig te houden met spionageactiviteiten die in strijd zijn met onze nationale veiligheid", zo luidt de verklaring.

De woordvoerder zegt dat de maatregelen al "enkel maanden" werd voorbereid. 

Frankrijk zal Oekraïense vluchtelingen toestaan gratis te reizen op langeafstandstreinen, zoals de TGV. Dat hebben de minister van Vervoer van het land en de nationale spoorwegmaatschappij maandag aangekondigd. Onder meer Polen, Duitsland en Oostenrijk hebben al dergelijke maatregelen genomen.

Ook Thalys kondigde maandagavond op Twitter aan dat haar treinen gratis zouden zijn voor Oekraïense vluchtelingen. "De tragedie in Oekraïne raakt ons allemaal. #Thalys is solidair met de Oekraïense vluchtelingen. Net als veel van onze Europese collega's zullen wij hen toestaan om gratis met onze treinen te reizen." 

De openbaar aanklager van het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag heeft maandag gezegd "zo snel mogelijk" een onderzoek te zullen starten naar de situatie in Oekraïne vanwege "oorlogsmisdaden" en "misdaden tegen de menselijkheid".

"Ik ben ervan overtuigd dat er een redelijke basis is om aan te nemen dat in Oekraïne vermoedelijke oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid zijn begaan," zei aanklager Karim Khan van het ICC in een verklaring.

Khan had vorige week zijn "toenemende bezorgdheid" uitgesproken over de recente ontwikkelingen in Oekraïne en de partijen in het conflict opgeroepen het internationaal humanitair recht te eerbiedigen.

In het Internationaal ruimtestation ISS zijn er voorlopig geen spanningen te merken tussen de Verenigde Staten en Rusland. Dat benadrukt de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA maandagavond.

"In de ruimte werken we vreedzaam samen", aldus een medewerker van de NASA. "De Amerikaanse en Russische teams praten met elkaar en werken samen." De NASA zegt wel dat ze de situatie continu evalueert.

Eerder liet ook al het Europese ruimtevaartbureau ESA weten dat het ondanks de invasie in Oekraïne nog altijd goed samenwerkt met Rusland. "Ruimtevaart blijft een brug", aldus ESA-topman Josef Aschbacher. 

Turkije gaat geen militaire schepen meer toelaten in Bosporus en de Dardanellen, twee zeestraten die de Middellandse Zee met de Zwarte Zee verbinden. Dat heeft de Turkse minister van Buitenlandse Zaken, Mevlut Cavusoglu, maandag meegedeeld. Met de beslissing wordt voor Russische oorlogsschepen de toegang tot de Zwarte Zee afgesloten.

"Wij hebben de landen die al dan niet aan de Zwarte Zee liggen gewaarschuwd om geen oorlogsschepen door de Zwarte Zee te laten varen", zegt de minister. 

De Oekraïense ambassadeur in Ankara, Vasyl Bodnar, had Turkije eerder al gevraagd om de Russische schepen de toegang tot die zeestraten te ontzeggen. Ankara heeft enige tijd geaarzeld over die beslissing. Hoewel Turkije deel uitmaakt van de NAVO, onderhoudt het land ook goede betrekkingen met Moskou.

Cavusoglu beklemtoont maandag dat Ankara nu "strikt de bepalingen van het Verdrag van Montreux toepast". Dat verdrag uit 1936 bepaalt onder meer dat Turkije bij een conflict oorlogsschepen kan weren uit de zeestraten.

Het is onduidelijk of de Turkse maatregel gevolgen zal hebben voor de oorlog in Oekraïne, aangezien heel wat Russische oorlogsschepen de Zwarte Zee al waren binnengevaren voordat de Russische president Vladimir Poetin het bevel tot de invasie gaf.

De Europese Unie heeft 26 machtige en rijke Russen en een bedrijf toegevoegd aan de sanctielijst vanwege de invasie in Oekraïne. Het gaat onder meer om Dimitri Peskov, de perschef van president Vladimir Poetin; de baas van de grootste oliemaatschappij van Rusland Rosneft, Igor Sechin; en oprichters Petr Aven en Mikhail Fridman van Alfa-Bank. Dat blijkt uit het Europese Publicatieblad waarin alle gestraften worden vermeld. De sancties gaan direct in.

In totaal heeft de EU nu 680 mensen en 53 bedrijven of organisaties op de sanctielijst gezet. Ze kunnen niet meer bij hun geld dat in de EU op bankrekeningen staat, maar Europeanen mogen ook geen geld aan hen ter beschikking stellen. Ook mogen ze de EU niet meer in. Het zijn met name zakenmensen en bedrijven in de olie-industrie en financiële wereld, leden van de regering van Poetin, hoge militairen en propagandisten.

De Russische oligarchen hebben er tot dusver op kunnen vertrouwen dat zij en hun geld welkom zijn in de metropolen van Europa. Na de aanval van Poetin op Oekraïne zijn zij echter steeds meer in het vizier gekomen van westerse regeringen. Eerder werden al sancties ingesteld tegen Poetin en minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov. 

Een van de problemen is dat de EU geen toegang heeft tot grote activa. Met name in het VK is het de oligarchen tot dusver gemakkelijk gemaakt hun holdings te verbergen met de hulp van brievenbusmaatschappijen en stromannen.

Zwitserland is ook een bijzonder belangrijk financieel centrum voor Russen. Volgens cijfers van de Nationale Bank stonden er in 2021 Russische tegoeden ter waarde van ongeveer 15 miljard frank (14,5 miljard euro) op Zwitserse rekeningen. Maandag besloot de regering in Bern zich aan te sluiten bij de EU-sancties. De tegoeden van alle bedrijven en personen die op Europese sanctielijsten staan, worden met onmiddellijke ingang geblokkeerd, aldus president Ignazio Cassis.

Het Slovaakse leger begint dinsdag samen met Amerikaanse strijdkrachten aan een twee weken durende grootschalige militaire oefening onder de naam "Saber Strike". De manoeuvres waren al langer gepland, maar ze zijn nu wel extra opvallend, want Slovakije is een buurland van Oekraïne.

De Slovaakse minister van Defensie, Jaroslav Nad, heeft zondag aan de nieuwszender TA3 verklaard dat de oefening wegens de oorlog in Oekraïne licht zal worden teruggeschroefd. In plaats van 3.000 soldaten, zullen er nog 2.000 aan deelnemen. Het ministerie van Defensie in Bratislava benadrukt ook dat de manoeuvres al bijna twee jaar worden voorbereid en dat er dus geen link met het conflict in het buurland is. 

Volgens peilingen was een meerderheid van de Slovaken lange tijd gekant tegen een militaire aanwezigheid van de VS. Maar in een nieuwe peiling die dit weekend werd uitgevoerd, is een meerderheid wel te vinden voor de aanwezigheid van NAVO-troepen in het land.

Russische staatsmedia hebben schijnbaar per vergissing de overwinning van Rusland op Oekraïne aangekondigd en daarna de meeste artikels weer geschrapt. Bij staatspersbureau Ria Novosti was de tekst maandag niet meer te vinden, stelde het Duitse persbureau DPA vast. Op de Oezbeekse editie van het Russische mediakanaal Sputnik was het waarschijnlijk voorbereide commentaar nog te lezen: "Rusland heeft zijn eenheid hersteld - de tragedie van 1991, die verschrikkelijke catastrofe in onze geschiedenis (...) is overwonnen."

Het commentaar verscheen onder de kop "De aanval van Rusland en de nieuwe wereld" en werd geschreven door Ria-columnist Pjotr Akopov. De Russische president Vladimir Poetin beval afgelopen donderdag de inval in Oekraïne. "Vladimir Poetin heeft zonder overdrijving een historische verantwoordelijkheid op zich genomen door de oplossing van de Oekraïnekwestie niet aan toekomstige generaties over te laten", schrijft Akopov in het commentaar. 

"Geloofde iemand in de oude Europese hoofdsteden zoals Parijs en Berlijn serieus dat Moskou Kiev zou opgeven?", gaat hij voort. "Nu is dit probleem weg - Oekraïne is teruggekeerd naar Rusland."

Volgens westerse inlichtingendiensten verloopt de Russische opmars in het buurland trager dan de Russische leiders hadden verwacht.

Uit onderzoek van het Duitse perbureau DPA blijkt dat het artikel meer dan 24 uur online stond bij Ria Novosti vooraleer het werd verwijderd. 

Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken heeft maandag verklaard dat landen die dodelijke wapens aan Oekraïne leveren de verantwoordelijkheid zullen dragen als ze worden gebruikt tijdens de campagne van van Russische leger daar. Dat meldt persbureau Reuters. Daar werd nog aan toegevoegd dat een harde reactie op de stappen die de Europese Unie heeft genomen tegen Rusland, niet zal uitblijven.

Onze regering heeft een oproep gelanceerd waarbij ze Belgen vraagt om Oekraïense vluchtelingen op te vangen. Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V) doet dat met de hashtag #PlekVrij. Lees hier meer.

In navolging van een reeks westerse landen heeft ook het vorstendom Monaco besloten Rusland te straffen voor de invasie in Oekraïne. Monaco, dat zeer geliefd is bij welvarende Russen, heeft per direct de bevriezing van Russische tegoeden besloten. En het treft dezelfde economische sancties tegen Rusland als die van de Europese Unie, zo maakte het kabinet van prins Albert bekend.

De Franse ambassade in Oekraïne verhuist van hoofdstad Kiev naar Lviv, in het westen van het land. Dat meldt de Franse minister van Buitenlandse Zaken, die zegt dat er in Kiev "risico's en bedreigingen" zijn na de Russische invasie.

"De ambassadeur blijft in Oekraïne om zowel onze onderdanen als de Oekraïense autoriteiten te steunen", verklaarde Jean-Yves Le Drian.

Ook de Verenigde Staten, Canada en Israël verplaatsten al hun ambassade naar Lviv. 

De Europese energieministers hebben zich maandag op een vergadering in Brussel uitgesproken voor een versnelde koppeling van het Oekraïense stroomnetwerk op dat van continentaal Europa. De Europese netbeheerders moeten wel eerst verzekeren dat zo'n synchronisatie niet tot veiligheidsproblemen kan leiden.

Entso-E, de Europese koepel van stroomnetbeheerders, ontving zondag een vraag van de Oekraïense stroomnetbeheerder Ukrenergo voor een dringende koppeling. Sinds de lancering van de Russische militaire operaties in Oekraïne is het land immers afgekoppeld van het Russische net. Daardoor functioneert het Oekraïense netwerk momenteel totaal geïsoleerd. 

Volgens eurocommissaris voor Energie Kadri Simson was er maandag "brede overeenstemming" onder de energieministers om op die vraag in te gaan. "Dit is technisch een hele uitdaging, maar het is iets tastbaars dat we als Europa kunnen doen voor Oekraïne", zei Simson. Ze wees erop dat er al jaren gewerkt wordt aan die synchronisatie met het Oekraïense netwerk, die in normale omstandigheden volgend jaar gerealiseerd zou worden. 

De netwerkbeheerders moeten zich nu over de technische voorwaarden en veiligheidskwesties buigen. "Het netwerk moet beveiligd worden volgens de Europese normen, zodat we niet geconfronteerd kunnen worden met een black-out in heel Europa indien het Russische leger een elektriciteitscentrale in Oekraïne in handen krijgt", zo schetste de Duitse minister van Economie en Klimaat Robert Habeck de inzet voor aanvang van de vergadering. 

De lidstaten werken ook samen om brandstofleveringen aan Oekraïne te voorzien. België kondigde eerder al aan 3.800 ton brandstof voor Oekraïne vrij te maken. 

De Italiaanse regering heeft tot het einde van het jaar de noodtoestand afgekondigd om de verwachte toestroom van vluchtelingen uit Oekraïne te kunnen opvangen. Dat heeft de ministerraad maandag in Rome beslist.

Een noodtoestand stelt de regering in staat om in bepaalde gevallen noodmaatregelen te nemen zonder daarvoor eerst het parlement te moeten raadplegen.

Na de Russische invasie in Oekraïne bereidt Italië zich voor op de komst van veel vluchtelingen. In het land woont al een grote Oekraïense gemeenschap, naar schatting 250.000 mensen.

Als eerste maatregel heeft de regering 10 miljoen euro vrijgemaakt om de komst van vluchtelingen te organiseren. Het bedrag zal onder andere worden gebruikt om de opvangcentra te versterken. 

De Russische president Vladimir Poetin raakt steeds meer sportonderscheidingen kwijt. Nadat het Internationaal Olympisch Comité hem maandag al de zeer prestigieuze Gold Olympic Order ontnam, volgde de mondiale taekwondobond met de mededeling dat Poetin niet langer in het bezit is van de zwarte band.

De Russische regeringsleider kreeg de negende dan, de hoogste graad in de oosterse vechtsport, in 2013 bij een bezoek aan Seoul in Zuid-Korea, waar het hoofdkwartier van de teakwondobond is gevestigd. "World Taekwondo veroordeelt krachtig de brute aanvallen op onschuldige levens in Oekraïne, die indruisen tegen onze visie: vrede is kostbaarder dan zegevieren", meldde de bond in een verklaring.

De internationale judobond schorste Poetin zondag als erevoorzitter en ambassadeur. De Russische president is zelf een fervent judoka en heeft de zwarte band.

Alle Russische voetbalclubs en het nationale voetbalteam mogen tot nader order niet deelnemen aan competities georganiseerd door de UEFA en de FIFA. Dat hebben beide organen zopas bekend gemaakt. Dat betekent dat Rusland onder meer niet welkom is op het WK in Qatar. UEFA verbreekt ook het sponsorcontract met het Russische gasbedrijf Gazprom. Lees hier meer.