Staakt-het-vuren en evacuatie ook nu weer maat voor niets, "aanval op Kiev wordt voorbereid": dag 12 van de oorlog
De oorlog in Oekraïne is al bijna twee weken aan de gang. Rusland had in 4 steden een staakt-het-vuren aangekondigd om burgers te evacueren, maar dat lijkt alweer een maat voor niets te worden. Er is onenigheid over de routes en in 2 van die steden is toch geschoten. Volgens Oekraïne bereidt Rusland zich ook steeds meer voor op een aanval op Kiev.
Staakt-het-vuren en evacuatie burgers
Op dag 12 van de oorlog in Oekraïne is een nieuwe poging ondernomen om burgers te evacueren. Deze keer in vier steden: de hoofdstad Kiev, de oostelijke steden Charkov en Soemi en de zuidelijke havenstad Marioepol.
Charkov, Soemi en Marioepol zijn de voorbije week zwaar aangevallen door het Russische leger, met soms dagenlange bombardementen. De humanitaire situatie is er zeer prangend. Uit Marioepol zouden zeker 300.000 mensen willen vertrekken. Afgelopen weekend werd al twee keer een poging gedaan om burgers uit Marioepol te evacueren, maar het staakt-het-vuren hield niet stand.
Ook vandaag lijkt het een maat voor niets te worden. Twee van de vier steden, Kiev en Marioepol, lagen vandaag toch onder vuur. Het is ook de vraag hoe veilig die routes wel zijn. Want volgens het Internationale Rode Kruis zouden er op de voorgestelde route vanuit Marioepol mijnen liggen.
Opvallend is ook dat de meeste door Rusland voorgestelde evacuatieroutes naar Rusland en Wit-Rusland lopen, zoals op kaarten is te zien die verspreid zijn door het Russische persagentschap RIA Novosti. Zo loopt de route van Kiev naar Homel, in Wit-Rusland. Die van Charkov en Soemi lopen naar Belgorod en die van Marioepol naar Rostov, beide in Rusland (zie kaartjes).
De Oekraïense regering liet dan ook verstaan daar niet mee akkoord te gaan. "Dit is geen aanvaardbare optie." Volgens een woordvoerder van president Volodimir Zelenski is het voorstel "compleet immoreel" en moeten burgers vrij zijn om te vluchten naar waar ze willen.
De kans is dan ook klein dat veel mensen die corridors zullen gebruiken, vluchten naar Rusland en Wit-Rusland zien velen onder hen wellicht niet zitten. Berichten dat mensen effectief van de corridors gebruikgemaakt hebben, kwamen in elk geval niet binnen. Volgens de Oekraïense regering zouden gisteren vanuit Charkov wel 40.000 mensen geëvacueerd zijn.
Hoofdstad Kiev en omgeving
De vraag is ook wat er na dat eventuele staakt-het-vuren en de evacuatie van burgers zal gebeuren. Volgt er dan een slotoffensief op Marioepol, Soemi en Charkov? (Zoals Rusland ook in Syrië heeft toegepast.)
In het geval van Kiev zou het kunnen betekenen dat de stad weldra aangevallen zou kunnen worden, Volgens Oekraïne is het Russische leger zich daar op aan het voorbereiden. Het zou begonnen zijn met het bijeenbrengen van middelen in de omgeving van Kiev om de hoofdstad te bestormen.
Afgelopen weekend werden de steden Irpin en Boetsja, net buiten Kiev, aangevallen. Uit Irpin bereikten ons al geregeld beelden van zwaar verwoeste wijken. Volgens de Oekraïense politie zijn vandaag enkele duizenden mensen vanuit Irpin naar Kiev geëvacueerd.
Ook vandaag zijn er berichten van aanvallen in de buurt van Kiev. Zo zouden volgens de Oekraïense hulpdiensten minstens 13 doden zijn gevallen bij een bombardement op een industriële bakkerij in Makariv, ten westen van Kiev.
Oosten van Oekraïne
In het oosten van het land zouden Oekraïense militairen erin geslaagd zijn een stadje in de provincie Charkov opnieuw te veroveren. Onafhankelijk bevestigd is dat nog niet. In de stad Charkov zelf zou vanmorgen dan weer de televisietoren gebombardeerd zijn, zegt Oekraïne.
Zuiden van Oekraïne
In het zuiden van Oekraïne lijkt, naast de focus op Marioepol in het zuidoosten, ook het zuidwesten weer een doel te zijn. Eerder viel de stad Cherson, aan de Dnjepr-rivier, al in Russische handen.
Vanmorgen werd ook Nikolajiv (Russisch: Mikolajev), iets meer naar het westen, aangevallen. Oekraïense militairen zouden er wel de luchthaven weer in handen hebben, dat zegt althans de lokale gouverneur. "De wegen zijn open, we controleren de bruggen, jullie kunnen Nikolajiv en andere steden veilig verlaten", klonk het in de loop van de dag op televisie. Volgens andere berichten zou er wel opnieuw zwaar gevochten worden en zouden de Russen de luchthaven opnieuw proberen te veroveren.
Nog meer naar het westen ligt de belangrijke havenstad Odessa. Volgens sommige waarnemers zou ook dat een belangrijk doelwit van Rusland kunnen worden. Is ook die stad in Russische handen, net als Marioepol, dan verliest Oekraïne elke toegang tot de Zwarte Zee. Het Oekraïense leger zegt dat het een Russisch oorlogsschip in de buurt van Odessa geraakt heeft, waarna het zou zijn weggevaren.
ANALYSE: wat is de stand van zaken na bijna 2 weken oorlog? VRT NWS-defensiespecialist Jens Franssen: "Het lijkt er op dat Rusland zijn strategie aan het herbekijken is"
Slachtoffers en vluchtelingen
Volgens de mensenrechtenorganisatie van de Verenigde Naties zijn sinds het begin van de Russische invasie al 406 burgerdoden gevallen. Meer dan 800 mensen raakten gewond.
Die cijfers zijn wellicht een onderschatting, de VN communiceert enkel over slachtoffers van wie de situatie dubbel of zelfs door drie verschillende bronnen is bevestigd. Volgens Oekraïne zelf zijn al meer dan 2.000 burgers gedood.
De Wereldgezondheidsorganisatie bevestigt intussen dat het Russische leger al zeven aanvallen heeft uitgevoerd op ziekenhuizen en andere zorginstellingen. Ziekenhuizen aanvallen, wordt als een oorlogsmisdaad beschouwd.
Het aantal Oekraïners dat het land is ontvlucht, zou al opgelopen zijn tot meer dan 1,7 miljoen. Volgens Unicef, de kinderrechtenorganisatie van de Verenigde Naties, zouden daar zeker 750.000 kinderen bij zijn.