Oekraïense leger "herovert" Irpin nabij Kiev, hoelang kan Marioepol nog weerstand bieden?

Het was de burgemeester van Irpin die het nieuws gisteravond bekendmaakte. Later op de avond kwam de Oekraïense minister van Binnenlandse Zaken met eenzelfde boodschap op televisie. "De stad is nu bevrijd, maar het is nog steeds gevaarlijk om er te vertoeven." Onafhankelijke bevestiging is er nog niet.

In Irpin is de voorbije maand hevig gevochten. Beelden van de stad toonden zware vernielingen. De stad viel uiteindelijk, samen met enkele andere kleine steden in het noordwesten van Kiev, in Russische handen, maar zou nu dus heroverd zijn. "Dit is wat er nu gebeurt: het leger rukt op, de politie rukt op en de straten worden schoongemaakt", klonk het gisteravond.

In Irpin zou nog een groot aantal mensen wachten om geëvacueerd te worden. De stad ontvluchten, moest de voorbije weken op gevaar voor eigen leven, getuigen enkele inwoners aan het Franse persagentschap AFP, want er vielen voortdurend bommen.

Een man beschrijft de helse scènes die hij onderweg zag: "We zagen mensen in auto's die op zichzelf probeerden weg te raken. Ze waren verpletterd door tanks, met mensen er nog in." Volgens een andere getuige schoten de Russen vluchtende mensen dood in hun auto's.

Als het inderdaad klopt dat het Oekraïense leger Irpin weer in handen heeft, dan zou dat een zwaar verlies zijn voor het Russische leger, zeggen westerse defensie-experts. Ook in andere stadjes ten noordwesten van Kiev, is het Oekraïense leger aan een tegenoffensief bezig, zoals in Boetsja en Hostomel. 

Het Russische leger probeert zich intussen te hergroeperen om de hoofdstad opnieuw te kunnen omsingelen. Oekraïne gaat er in elk geval nog altijd van uit dat Rusland van plan is om Kiev in te nemen. Aan de verklaringen van Rusland dat het zich voortaan op het oosten van Oekraïne zou concentreren, met name de "bevrijding" van de Donbas-regio, wordt weinig geloof gehecht.

Het Oekraïense tegenoffensief nabij Kiev staat in contrast met de situatie in Marioepol, de havenstad in het zuiden, in de provincie Donetsk. Daar lijken Oekraïense troepen het alsmaar moeilijker te hebben om de stad onder controle te houden.

Het Russische leger heeft de stad omsingeld en de voorbije weken onderworpen aan onophoudelijke, zware bombardementen. Ongeveer 150.000 mensen zouden er nog vast zitten, met amper water en voedsel. De stad zou intussen al ongeveer voor de helft in handen van de Russen zijn. Het centrum zou echter nog steeds in handen zijn van de Oekraïense troepen.

Volgens Oekraïense gezaghebbers zouden al zeker 5.000 mensen omgekomen zijn in Marioepol, mogelijk zelfs bijna 10.000. Alle lichamen verzamelen en begraven, lukt niet altijd door de voortdurende bombardementen. Daardoor zou het dodental onderschat zijn.

Hoelang Marioepol nog weerstand kan bieden tegen het Russische offensief weet niemand. Wel duidelijk is dat er stilaan niet veel meer overblijft van de havenstad. Alle belangrijke industrie is vernield, de appartementsblokken die wel nog rechtstaan, torenen zwartgeblakerd uit boven de ruïnes. De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Koelaba noemt de situatie er "catastrofaal". De Russen hebben de stad "in stof" veranderd, zegt hij.

Intussen wordt vandaag opnieuw fysiek onderhandeld tussen Oekraïne en Rusland, deze keer in de Turkse stad Istanbul. Er wordt ook een nieuwe poging gedaan om mensen te evacueren. Oekraïne hoopt erop drie veilige vluchtroutes te kunnen instellen. Twee in de provincie Zaporozje, vanuit Melitopol en Energodar naar de stad Zaporozje. De derde vanuit Marioepol, net zoals de voorbije dagen in eigen auto's.