Zelensky meldt arrestatie Kremlingezinde oppositieleider - VS houden rekening met gebruik chemische wapens

Frankrijk heeft tot nu toe 23,7 miljard euro aan Russische bezittingen bevroren wegens de oorlog in Oekraïne. Het gaat voor een groot deel om tegoeden van de Russische centrale bank op rekeningen van Franse banken, meldt het Franse ministerie voor Economische Zaken en Financiën. Daarnaast is er voor ruim een half miljard euro aan vastgoed in beslag genomen.

Autoriteiten hebben 22,8 miljard euro aan tegoeden van de Russische centrale bank op Franse rekeningen geblokkeerd. De Europese Unie heeft als vergelding voor de Russische inval in Oekraïne alle buitenlandse tegoeden van de centrale bank bevroren, wat het voor de Russen bijvoorbeeld moeilijker maakt de waarde van hun eigen munt te stutten.

Ook is vastgoed ter waarde van 573,6 miljoen euro in beslag genomen. Daarnaast hebben autoriteiten vier vrachtschepen en vier luxejachten vastgehouden met een totale waarde van meer dan 125,2 miljoen euro, zes helikopters die samen meer dan 60 miljoen euro waard zijn en 7 miljoen euro aan kunstwerken.

De leider van de Oekraïense oppositiepartij Oppositie Platform - Voor het Leven, Viktor Medvedtsjoek, is gearresteerd, zo heeft de Oekraïnse president Volodimir Zelensky dinsdag op Telegram gemeld. Medvedtsjoek geldt als een zeer trouwe bondgenoot van de Russische president Vladimir Poetin. Hij heeft hem bestempeld als een "persoonlijke vriend" en Medvedtsjoek is peetvader van Poetins jongste dochter. Lees hier meer

De burgemeester van Marioepol meldt dat sinds het begin van de Russische invasie ongeveer 22.000 burgers in de stad zijn gedood. Het precieze aantal slachtoffers is volgens hem lastig vast te stellen.

President Volodymyr Zelensky zei eerder te denken dat Russische troepen in Marioepol "zeker tienduizenden" sterfgevallen op hun geweten hebben. De stad is het doelwit van zware aanvallen van het Russische leger. Door de omsingeling kan humanitaire hulp de inwoners niet bereiken en worden vluchtpogingen bemoeilijkt.

Burgers kunnen Marioepol alleen via humanitaire corridors verlaten, maar zij kunnen geen gebruik maken van bussen. Volgens afspraken tussen Oekraïne en Rusland over de vluchtroutes kunnen burgers alleen met eigen vervoer vertrekken.

De Oekraïense Post Ukrposhta heeft een nieuwe postzegel uitgebracht met een duidelijke boodschap aan de Russische aanvaller. Op de zegel is een Oekraïense soldaat die zijn middenvinger opsteekt naar een oorlogsschip te zien. Een speciale stempel beeldt ook de omtrek van het door de Russen veroverde Slangeneiland in de Zwarte Zee af, met de woorden "Russisch oorlogsschip, loop...".

De woorden in de stempel verwijzen naar de reactie van een Oekraïense soldaat op het Slangeneiland op de oproep van een Russisch marineschip om zich over te geven, bij het begin van de invasie. De militair, de 32-jarige Roman Hrybov, antwoordde: "Russisch oorlogsschip, loop naar de pomp". Die uitspraak werd een populaire slogan en is intussen vereeuwigd op onder andere T-shirts. 

Aanvankelijk werd gedacht dat de dertien Oekraïense militairen op het eiland Zmiinji (of Slangeneiland) waren omgekomen. Later bleek dat ze krijgsgevangen waren gemaakt door de Russische soldaten. Ze zijn daarna vrijgekomen in een gevangenenruil, aldus de Amerikaanse nieuwszender CNN.

Een van de belangrijkste opposanten van het Kremlin die nog in Rusland wonen, Vladimir Kara-Moerza, is dinsdag veroordeeld tot vijftien dagen cel voor "ongehoorzaamheid aan de ordetroepen". Dat heeft zijn advocaat, Vadim Prokhorov, bekendgemaakt.

Waarom de agenten hem maandagavond opwachtten op de binnenplaats van zijn woning, is niet bekend, aldus nog Prokhorov. Hij herinnert er wel aan dat zijn cliënt de voorbije dagen meer dan eens de Russische oorlog in Oekraïne aan de kaak had gesteld. "Het is vanzelfsprekend omwille van zijn politiek standpunt dat de autoriteiten hebben beslist hem aan te houden."

Rusland heeft nog maar pas zijn wetgevend arsenaal tegen critici opgevoerd. Informatie publiceren over de oorlog in Oekraïne die door de regering als fout wordt beschouwd, kan tot 15 jaar cel leiden. 

Maandag werden overigens vier redacteurs van het studentenblad DOXA veroordeeld tot twee jaar dwangarbeid. De aanklacht luidde "het aanzetten van minderjarigen tot deelname aan gevaarlijke illegale activiteiten". Volgens DOXA waren de vervolgingen gelieerd aan een video waarin werd uitgelegd "waarom het verwijderen van studenten uit de universiteit omdat ze hadden deelgenomen aan steunacties voor (de opgesloten opposant) Aleksej Navalny illegaal is."

De Nederlandse Douane heeft nog eens zes jachten onder verscherpt toezicht gesteld wegens sancties tegen Rusland en Wit-Rusland. Vorige week werd al bekend dat veertien luxeschepen Nederland niet uit mochten omdat ze in verband werden gebracht met personen of instellingen die op de sanctielijst van de Europese Unie staan.

Van de twintig jachten zijn er veertien in aanbouw. Daarnaast zijn er vier schepen in Nederland wegens onderhoud en zijn er twee in opslag. De schepen liggen bij negen werven en handelaren die zich bezighouden met luxejachten.

De Britse krant The Guardian meldde het afgelopen weekend dat een luxejacht van de Russische miljardair Roman Abramovitsj in Nederland ligt voor onderhoud. De Nederlandse douane doet geen mededelingen over individuele jachten in verband met de privacywetgeving.

De schepen die vastliggen in Nederland variëren erg in omvang. Het kleinste is 8,5 meter lang, terwijl het grootste jacht 120 meter lang is. 

De Duitse president Frank-Walter Steinmeier zou in de loop van de komende dagen een bezoek brengen aan Kiev, maar dat gaat niet door. Volgens Steinmeier is hij "niet gewenst" in de Oekraïense hoofdstad, bericht de Duitse krant Bild.

Steinmeier zou op voorstel van de Poolse president Andrzej Duda samen met de staatshoofden van de Baltische staten naar Kiev afreizen als signaal van solidariteit met Oekraïne. Maar de Duitse president ziet daar van af, zei hij dinsdag vanuit de Poolse hoofdstad Warschau, waar hij op staatsbezoek is. "Ik was daartoe bereid, maar blijkbaar was dat in Kiev niet gewenst. Daar moet ik akte van nemen", zei hij.

Volgens weekblad Der Spiegel heeft de Oekraïense president Volodimir Zelenski het bezoek van de Duitse president persoonlijk geweigerd. Dat zou te maken hebben met de Ruslandpolitiek van Steinmeier toen hij nog minister van Buitenlandse Zaken was. Hij onderhield in die periode nauwe betrekkingen met zijn ambtgenoot Sergej Lavrov, nog steeds de Russische minister van Buitenlandse Zaken. "Hij is op dit moment niet welkom in Kiev", citeert Bild een Oekraïense diplomaat. "Of dat nog verandert, zullen we wel zien."

Op een persconferentie tijdens zijn bezoek in Warschau distantieerde Steinmeier zich duidelijk van het Kremlin. "Met het Rusland van Poetin is een terugkeer naar de normaliteit niet mogelijk", sprak hij onder meer. De Duitse president refereerde ook aan de gruwel die de Russen in Oekraïne aanrichten. "Die oorlogsmisdaden moeten gedocumenteerd en onderzocht worden. de daders moeten zich verantwoorden" en "de barbarij waar we elke dag getuige van zijn moet stoppen". Steinmeier riep Rusland ook op om een humanitaire vluchtroute voor de burgers van de zwaar belegerde havenstad Marieopol mogelijk te maken.

Meer dan 870.000 Oekraïners zijn sinds het begin van de oorlog naar huis teruggekeerd, onder wie vrouwen en kinderen. Dat meldt de Oekraïense grenswacht.

Volgens een woordvoerder van de Oekraïense grenswacht keren momenteel dagelijks 25.000 tot 30.000 Oekraïners terug naar hun land. In de eerste dagen ging het vooral om mannen, maar nu keren ook vrouwen, kinderen en oudere mensen terug, aldus de woordvoerder.

"Ze zeggen dat ze zien dat de situatie veiliger is, vooral in de westelijke regio's, en dat ze niet in het buitenland kunnen blijven", zei de woordvoerder. 

Volgens cijfers van het VN-vluchtelingenagentschap UNHCR zijn meer dan 4,6 miljoen mensen uit Oekraïne gevlucht sinds het begin van de oorlog op 24 februari. Europa maakte sinds de Tweede Wereldoorlog nooit zo'n vluchtelingenstroom mee.

De VN schatten - volgens cijfers van vorige week - ook dat in het land ongeveer 7,1 miljoen mensen ontheemd zijn.

De groei van de wereldwijde vraag naar olie zal dit jaar minder sterk zijn dan eerder gedacht omdat de wereldeconomie zwakker groeit door de oorlog in Oekraïne. Dat schrijft oliekartel OPEC in zijn maandelijkse rapport. Lees hier meer

De gebeurtenissen in Boetsja, waar tientallen burgerdoden zijn gevonden, zijn volgens de Russische president Vladimir Poetin een "provocatie" en "fake". Dat zei hij tijdens een persconferentie na een bezoek aan de kosmodroom Vostotsjny, aan de zijde van de Wit-Russische president Aleksandr Loekasjenko. Lees hier meer

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky hekelt "honderden gevallen van verkrachting" in gebieden die tot voor kort door het Russische leger waren bezet. Het gaat volgens Zelensky ook om minderjarige meisjes en kleine kinderen.

"In de zones bevrijd van de bezetters, houden de registratie en het onderzoek naar oorlogsmisdaden gepleegd door Rusland aan. Bijna dagelijks vinden we nieuwe massagraven", zei de president via videoverbinding aan het Litouwse parlement. "Duizenden en duizenden slachtoffers. Honderden gevallen van marteling. We blijven lichamen vinden in afwateringen en kelders."

Volgens de president zijn honderden gevallen van verkrachting opgetekend, ook "van minderjarige meisjes en heel kleine kinderen". "Zelfs een baby!", aldus de Oekraïense president. Zonder in detail te gaan, sprak hij over een video die volgens hem is gestuurd door een parachutist of een lid van de Russische speciale diensten. Daarin is te zien "wat hij die baby aandoet, hoe hij die martelt."

De Litouwse president, Gitanas Nauseda, reageerde met emotie op de uitspraak van Zelensky. "Het is gewoon onmogelijk een grotere horror voor te stellen", zei Nauseda. Zelensky haalde eerder ook al uit naar Europa. "Enkele EU-landen kunnen zich niet ertoe verbinden wanneer ze minstens voelbaar de aankoop van Russische energiebronnen verminderen", zei hij aan het Litouwse parlement.

De Kremlinpartij Verenigd Rusland heeft in het parlement een wetsvoorstel ingediend over de mogelijke nationalisatie van buitenlandse bedrijven. In vergelijking met eerdere initiatieven en dreigementen wordt het wetsvoorstel wel als aanzienlijk afgezwakt beschouwd.

Een parlementscommissie gaf begin maart al goedkeuring aan een wetsvoorstel om bedrijven die voor meer dan 25 procent in handen zijn van "vijandige landen" onder curatele te stellen. Onder meer de bedrijfsbezittingen zouden dan worden ondergebracht in een nieuwe onderneming. 

Volgens Verenigd Rusland zouden alleen bedrijven waarvan de activiteiten invloed hebben op de stabiliteit van de Russische economie onder de insolventieregeling vallen. Het gaat dan bijvoorbeeld om enige leveranciers voor een strategisch belangrijk product of goed. Een andere reden om een curator aan te stellen zou zijn dat de sluiting van de onderneming het voortbestaan van een hele stad in gevaar zou brengen. 

De westerse eigenaars van de bedrijven zullen ook het recht krijgen om op elk ogenblik opnieuw de controle over hun eigendom te verwerven. Voorwaarde is wel dat zij zich bereid verklaren om opnieuw in Rusland actief te worden.

Sinds de start van de oorlog in Oekraïne hebben al meer dan 4,6 miljoen mensen het land ontvlucht. Dat blijkt dinsdag uit nieuwe cijfers van het Hoge Commissariaat voor de Vluchtelingen van de VN (UNHCR). In totaal werden exact 4.615.830 vluchtelingen geteld. Dat zijn er 68.095 meer dan maandag.

De meest recente vluchtelingen "bevinden zich in een kwetsbaardere positie en hebben minder middelen", zegt UNHCR-woordvoerder Matt Saltmarsh op een VN-bijeenkomst in Genève. Ze zijn ook minder goed voorbereid dan de vluchtelingen die al tijdens de eerste dagen na de invasie Oekraïne hadden ontvlucht. Zo weten ze vaak niet waar ze terechtkunnen.

Zowat 90 procent van de vluchtelingen uit Oekraïne zijn vrouwen en kinderen. De Oekraïense overheid laat namelijk niet toe dat weerbare mannen het land verlaten. 

Volgens de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) zijn ook zowat 210.000 niet-Oekraïners  weggevlucht uit Oekraïne. De Verenigde Naties schatten bovendien dat er zich nog eens 7,1 miljoen ontheemden binnen de Oekraïense grenzen bevinden. In totaal hebben dus bijna twaalf miljoen mensen, of meer dan een kwart van de bevolking, hun huis moeten verlaten.

In een kelder in een dorp ten oosten van Kiev zijn de lichamen van zes mensen aangetroffen. De personen zouden doodgeschoten zijn. Dat kondigt het Oekraïense parket-generaal aan. Het gaat om gebied waaruit het Russische leger zich eind maart heeft teruggetrokken.

"De lichamen van zes burgers die schotwonden vertoonden, zijn ontdekt in de kelderverdieping van een woning", aldus het parket in een persbericht. Daarin staan ook foto's van de lichamen. Het parket onderzoekt de zaak.

"Volgens gegevens van het onderzoek hebben militairen van de Russische Federatie tijdens de bezetting burgers vermoord in het dorp Sjevtsjenkove, in het district Brovary, in de oblast Kiev", aldus het parket.

Volgens de Oekraïense autoriteiten zijn de afgelopen dagen enkele honderden lichamen van burgers teruggevonden in steden rond Kiev, zoals Boetsja en Irpin, na de terugtrekking van de Russische troepen eind maart. Het Russische offensief is nu geconcentreerd op het oosten van het land, met de Donbas. Kiev vreest dat daar "heel binnenkort" een groot Russisch offensief zal uitbreken. 

De Europese Commissie gaat extra humanitaire hulp leveren aan Moldavië voor de opvang van Oekraïense oorlogsvluchtelingen. Het gaat om een extra magazijn in Chisinau waar humanitaire hulporganisaties terechtkunnen voor tenten of dekens.

Moldavië, een klein en arm buurland van Oekraïne, vangt tienduizenden Oekraïense oorlogsvluchtelingen op. De Europese Unie maakte in totaal al acht miljoen euro vrij voor humanitaire hulp in Moldavië en financiert nu een nieuwe opslagplaats in de hoofdstad Chisinau. Daar zullen hulporganisaties terechtkunnen voor tenten en dekens voor vluchtelingen. De EU voorziet er daar respectievelijk 1.200 en 4.000 van, via de European Humanitarian Response Capacity (EHRC).

In totaal zijn al zeker 4,5 miljoen Oekraïners het oorlogsgeweld ontvlucht sinds Rusland het land eind februari binnenviel. Ze trekken vooral naar buurlanden Polen, Hongarije, Slovakije en Moldavië. Het gaat in veruit de meeste gevallen om vrouwen en kinderen.