Zelensky bevestigt: “Russische troepen zijn slag om Donbas begonnen”

Rusland heeft opnieuw bombardementen uitgevoerd op de stad Charkiv, in het noordoosten van Oekraïne. Dat meldden de lokale autoriteiten.

Volgens het regionale parket sloeg een raket maandagvoormiddag in op een speelplein voor kinderen in een woonwijk. Een man en een vrouw kwamen om en verscheidene omliggende gebouwen raakten beschadigd.

De directeur van een medisch centrum, Viktor Zabasjta, zei aan het Oekraïense persbureau Interfax-Ukraine dat de Russen ook een distributiecentrum voor humanitaire hulp hadden gebombardeerd. Daarbij vielen één dode en zes gewonden.

Maandagavond bevestigde de gouverneur van de provincie Charkiv, Oleh Synjehoebov, dat bij bombardementen drie doden waren gevallen. Volgens hem vielen er in totaal ook vijftien gewonden, onder wie een 14-jarige.

Zondag hadden bombardementen op de stad Charkiv nog het leven gekost aan zes mensen, terwijl in de provincie nog drie bijkomende doden vielen. Er raakten ook 24 mensen gewond.

Rusland heeft bevestigd dat het maandagochtend bombardementen heeft uitgevoerd op de stad Lviv, in het westen van Oekraïne. Daarbij werd een bevoorradingscentrum van het Oekraïense leger - waar veel door de Verenigde Staten en Europese landen geleverde wapens zouden hebben gelegen - verwoest, zei de woordvoerder van het Russische ministerie van Defensie, Igor Konasjenkov.

Eerder op maandag had het stadsbestuur van Lviv al verscheidene raketinslagen gemeld. Daarbij vielen zeven doden en verscheidene gewonden. Het zou gaan om de eerste burgerdoden in Lviv, dat zowat 720.000 inwoners telt, sinds de Russische inval.

De hoge vertegenwoordiger van het Europees buitenlands beleid, Josep Borrell, veroordeelde maandag de "willekeurige en illegale bombardementen van burgers en civiele infrastructuur" door Rusland. "Oologsmisdaden mogen niet onbestraft blijven."

Borrell riep Moskou op om zijn troepen en materieel onmiddellijk terug te trekken uit Oekraïne.

Bij Russische bombardementen in de Oost-Oekraïense regio's Donetsk en Loehansk zijn minstens acht burgers omgekomen. Dat meldden de lokale Oekraïense autoriteiten.

Vier mensen kwamen om toen ze Kreminna, een stad in Loehansk, probeerden te ontvluchten, zo zei gouverneur Sergej Gajdaj op Telegram. In Donetsk meldde gouverneur Pavlo Kirilenko eveneens vier doden.

In Donetsk en Loehansk, waarvan ook delen in handen zijn van pro-Russische separatisten, is er sprake van toegenomen gevechten. Volgens het Oekraïense leger is het Rusland er begonnen met zijn langverwachte offensief.

De Amerikaanse minister van Financiën Janet Yellen wil dat er nog meer economische sancties tegen Rusland komen. Dat zei een functionaris van het ministerie van Financiën. Yellen zal deze week meer druk gaan uitoefenen op de Wereldbank en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) voor extra stappen tegen Rusland.

Het ministerie stelt dat de oorlog laat zien dat het belangrijk is dat de grootste economieën van de wereld gezamenlijk de internationale rechtsorde verdedigen. De Wereldbank en het IMF houden deze week hun voorjaarsvergaderingen en de oorlog in Oekraïne zal bovenaan de agenda staan. Yellen is volgens het ministerie zeer bezorgd over de "roekeloze" oorlog die Rusland heeft ontketend en de gevolgen van het conflict voor de wereldeconomie, zoals de sterk gestegen energie- en voedselprijzen.

Washington wil zelf meer druk gaan uitoefenen op Russische personen en organisaties die proberen de westerse sancties te omzeilen. Dat geldt ook voor diegenen die helpen bij het ontwijken van sancties, aldus de functionaris.

Yellen wil verder ook bepaalde sessies van de G20 niet gaan bijwonen omdat Rusland daaraan mee kan doen. Vertegenwoordigers van het Russische ministerie van Financiën zouden bijeenkomsten online willen bijwonen. Yellen vindt dat Rusland moet worden uitgesloten van internationale financiële instellingen en overlegorganen vanwege Oekraïne.

Italiaanse Greenpeace-activisten zijn in rubberen bootjes tot aan de zijde van een Russische olietanker gevaren en hebben met gele verf een duidelijke boodschap op het schip geschreven. "Peace, no oil", staat er te lezen. Daarmee willen de activisten de relatie tussen fossiele brandstoffen en oorlogen zoals die in Oekraïne aantonen.

Er is nog altijd geen vooruitgang in zicht in de onderhandelingen tussen Kiev en Moskou over een einde aan de oorlog in Oekraïne. Dat heeft het Kremlin gezegd. Rusland viel Oekraïne op 24 februari binnen. Al verscheidene weken onderhandelen Moskou en Kiev over een einde aan de gevechten, maar die leverden tot nu toe nog maar weinig op.

Volgens Dmitri Peskov, de woordvoerder van de Russische regering, is er ook geen vooruitgang in de gesprekken in zicht, zo zei hij aan persbureau Interfax. Hij wijst daarvoor naar de Oekraïense delegatie, die volgens hem meerdere keren van standpunt veranderde.

Peskov benadrukte ook dat de "speciale militaire operatie", zoals het Kremlin naar de oorlog in Oekraïne verwijst, volgens plan verloopt.

De westerse economie verslechtert snel en dat is mede het gevolg van de sancties die westerse landen tegen Rusland hebben afgekondigd. Het is een eigen doelpunt van het Westen, aldus Poetin. Volgens de Russische president stabiliseert de economie van zijn land, inclusief de inflatie.

Rusland is het doelwit van zware economische sancties van de westerse landen naar aanleiding van de aanval op Oekraïne die 24 februari is begonnen. Rusland is een belangrijke leverancier van aardgas en olie en van andere belangrijke grondstoffen.

De voortslepende strijd in Oekraïne is ondertussen een zware kostenbron voor de Russische staat. Maar Poetin ziet het als een noodzakelijke missie voor de veiligheid van zijn land en van etnische Russen in het oosten van Oekraïne. Het is volgens critici mogelijk ook een poging van de al meer dan twintig jaar regerende Poetin om de aandacht van de Russen af te leiden van vele jaren van chronische economische problemen, mede veroorzaakt door de aanhoudende corruptie. Russen verliezen hun hoop op meer inkomen en een betere toekomst met Poetins stagnerende economische beleid.

Volgens waarnemers die 'The Financial Times' citeert, staat Rusland nu voor een van de ergste economische crises sinds begin jaren negentig toen de Sovjet-Unie net uiteen gevallen was en er economische chaos heerste. Rusland zou dit jaar zijn bruto binnenlands product met zeker 11 procent zien krimpen.

Viktor Medvedchuk (67), de oude vriend van de Russische president Vladimir Poetin die eerder werd opgepakt in Oekraïne, roept de Oekraïense en de Russische presidenten op om hem te sparen en hem in te ruilen voor verdedigers en inwoners van Marioepol. 

Eerder lieten twee gevangengenomen Britse soldaten al weten dat ze geruild willen worden tegen Medvedchuk. 

Sinds de Russische inval op 24 februari zijn al meer dan 4,9 miljoen mensen Oekraïne ontvlucht. Dat blijkt uit cijfers die het hoog commissariaat voor de vluchtelingen van de Verenigde Naties (UNHCR) heeft gepubliceerd.

In totaal telde UNHCR tot nog toe 4.934.415 mensen die Oekraïne hebben verlaten. Zowat 90 procent van hen zijn vrouwen en kinderen: de Oekraïense autoriteiten verbieden mannen tussen de 18 en 60 jaar om het land te verlaten, om te kunnen vechten.

Het gros van de vluchtelingen - 2,78 miljoen - stak volgens de gegevens van UNHCR de grens over naar Polen. Daarnaast trokken er 743.900 naar Roemenië, 461.500 naar Hongarije, 423.900 naar Moldavië, 337.300 naar Slovakije en 23.500 naar Wit-Rusland. Vooral vanuit de landen die deel uitmaken van de Schengenzone - Polen, Hongarije en Slovakije - reizen veel vluchtelingen door naar andere landen in Europa. 

Naar Rusland sloegen 522.400 mensen uit Oekraïne op de vlucht. Dat cijfer is exclusief het aantal personen dat van de zelfverklaarde pro-Russische volksrepublieken van Donetsk en Loehansk naar Rusland verhuisde. Dat aantal zou zowat 105.000 bedragen.

Oekraïne telde voor de oorlog meer dan 37 miljoen inwoners in door Kiev gecontroleerde gebieden, dus zonder de zones in het oosten die in handen van de separatisten zijn en het in 2014 door Rusland geannexeerde schiereiland Krim. Naast de 4,9 miljoen mensen die naar het buitenland zijn gevlucht, schat de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) dat zowat 7,1 miljoen Oekraïners intern ontheemd zijn. 

Zeker 200.000 inwoners van Moskou dreigen hun job te verliezen omdat buitenlandse bedrijven de Russische hoofdstad verlaten of er de activiteiten opschorten als gevolg van de westerse sancties. Dat zegt de burgemeester van de stad, Sergej Sobjanin.

De stad heeft intussen een noodplan van 3,6 miljard roebel (volgens de huidige wisselkoers ongeveer 40 miljoen euro) goedgekeurd om Moskovieten die hun baan dreigen te verliezen te ondersteunen. Zo biedt Moskou de werknemers van buitenlandse ondernemingen, die nu vaak technisch werkloos zijn, tijdelijk jobs aan om hun inkomen aan te vullen. Het gaat dan bijvoorbeeld om archiefbeheer of een baan bij de hersteldienst van de stad. De Russische hoofdstad gaat ook subsidies voorzien om mensen te helpen bij een loopbaanwissel.

De westerse sancties hebben niet alleen een impact op de werkgelegenheid in Rusland. Er dreigt bijvoorbeeld ook een tekort aan medicijnen, omdat de import uit het westen fors is teruggevallen. Om dat te compenseren heeft de stad volgens Sobjanin al drie eigen productielijnen opgezet. 

Op de Russische televisie zijn twee gevangen Britten getoond. Ze zeggen geruild te willen worden tegen een in Oekraïne gevangen pro-Russisch lid van de oppositie, Viktor Medvedchuk. Aiden Aslin (29) en Shaun Pinner (48) roepen de Britse premier Boris Johnson op zich in te zetten voor hun vrijlating. Beiden zijn recent tijdens gevechten in Marioepol opgepakt.

Medvedchuk is sinds 2018 lid van het Oekraïense parlement. De Oekraïense geheime dienst heeft hem deze maand gevangen gezet. Er zijn maandag videobeelden van hem getoond waarin hij zegt geruild te willen worden tegen "de verdedigers en de burgers in Marioepol". Medvedchuk geldt als een bondgenoot van de Russische president Vladimir Poetin.

Bij Russische raketaanvallen op de west-Oekraïense stad Lviv zijn maandagochtend zeven doden en elf gewonden gevallen. Onder de gewonden is ook een kind. Drie gewonden zijn er erg aan toe. Dat melden de plaatselijke autoriteiten.

Gouverneur Maksym Kozytsky heeft het over vier aanvallen, drie op militaire infrastructuur en een op een bandencentrale. Die doelwitten raakten daarbij allemaal zwaar beschadigd, aldus Kozytsky. 

Eerder had de burgemeester van de stad, Andri Sadovy, vijf raketaanvallen op de stad gemeld, net als een raadgever van president Volodimir Zelenski.

Volgens Alexander Kamyshin, topman van de Oekraïense spoorwegen, kwamen verschillende raketten neer nabij het station van Lviv. Daarbij raakten geen passagiers of personeel gewond.

Op de plaats van de aanval op de garage, een viertal kilometer van het stadscentrum, heben AFP-journalisten een brandend gebouw aangetroffen met autowrakken in een krater vlak bij een spoorweg.

De voorbije weken werd de stad, die op zowat 50 km van de grens met Polen ligt, al enkele keren getroffen door Russische luchtaanvallen. De aanvallen waren vooral gericht op militaire doelen nabij de stad, waaronder ook een luchthaven, en maakten tot maandag geen dodelijke slachtoffers. De stad ligt ver van het front en bleef tot dusver relatief gespaard.

Vanwege de nabijheid bij de Poolse grens werd Lviv een belangrijke stad voor Oekraïners die de oorlog ontvluchten.

De Poolse grenswacht heeft zondag opnieuw meer Oekraïense terugkeerders gezien dan mensen die het land ontvluchten. Goed 19.300 mensen staken zondag de Pools-Oekraïense grens richting Oekraïne over, terwijl dat er in de omgekeerde richting 17.300 waren, meldt de Poolse grenswacht op Twitter. Het aantal vluchtelingen dat Oekraïne verlaat, lag daarmee zondag 10 procent lager dan een dag eerder.

Sinds het begin van de Russische invasie hebben 2,81 miljoen mensen vanuit Oekraïne hun toevlucht gezocht in Polen, aldus VN-cijfers. 

De terugkeerders zijn in het merendeel Oekraïense staatsburgers die reizen naar streken die heroverd werden door het Oekraïense leger.

Ook maandag wordt er in Oekraïne geen enkele humanitaire corridor ingesteld om burgers te evacueren uit oorlogszones. Dat meldt de Oekraïense vicepremier Irina Veresjtsjoek op Telegram.  De onderhandelingen met Rusland zijn, vooral voor de havenstad Marioepol, "lang en complex", zegt Veresjtsjoek.

"De Russische bezetters blijven humanitaire routes blokkeren en bombarderen", aldus Veresjtsjoek. "Daarom werd om veiligheidsredenen besloten geen corridors te openen."

Via de vluchtroutes werden begin maart dagelijks tienduizenden mensen geëvacueerd naar veiligere gebieden in Oekraïne. Nu gaat het vaak om enkele duizenden burgers per dag.

De Spaanse ambassade in de Oekraïense hoofdstad Kiev wordt weer operationeel. Premier Pedro Sánchez heeft tegen de Spaanse zender Antena3 TV gezegd dat de heropening ergens in de komende dagen zal plaatsvinden.

Spanje sloot, net als veel andere landen, zijn ambassade in Kiev aan het begin van de Russische invasie. Met de heropening wil Spanje laten zien dat het land de Oekraïense bevolking steunt, aldus Sánchez. Eerder besloten onder meer Frankrijk en Italië al om de deuren van hun ambassades weer te openen.

De Russische troepen zijn vertrokken uit de omgeving van Kiev en focussen zich nu op de oostelijke regio's Loehansk en Donetsk, terwijl ze andere gebieden met raketten bestoken. Na enkele weken van relatieve rust is Kiev in de afgelopen dagen opnieuw vanuit de lucht aangevallen.

De Russische troepen zijn weg uit Tsjernihiv, een stad in het noorden van Oekraïne. In de stad ligt er puin en liggen er vernietigde militaire voertuigen.

In een uitzending van 'Face the Nation' op de Amerikaanse tv-zender CBS sprak de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmytro Koeleba over de situatie in havenstad Marioepol. "De situatie is zowel militair nijpend als hartverscheurend. De stad bestaat niet meer", zei Koeleba. Het Oekraïense leger blijft echter vechten volgens de minister, "maar het gedrag van het Russische leger in Marioepol wijst erop dat ze besloten hebben om de stad met de grond gelijk te maken."