De vraag dringt zich op of Biden niet gewoon gelijk had toen hij zei dat Poetin ‘weg’ moest

Met de slag om de Donbas is een nieuwe fase begonnen in de Russische veroveringsoorlog in Oekraïne. Deze nieuwe ontwikkeling, zo beseft de Oekraïense president Zelensky al te goed, zou voor zijn land weleens nog lastiger kunnen worden dan de gruweloorlog sowieso al was. 

Met versterkte en gehergroepeerde troepen, een kleiner strijdperk en een gunstiger ondergrond voor het materieel zou Rusland zijn favoriete, cynische strategie kunnen ontplooien: schieten op alles wat beweegt. Tot er niets meer beweegt. De recente beelden uit het kapotgebombardeerde Marioepol tonen hoe letterlijk je dat mag opvatten. 

Voor wie bij elke buitgemaakte Russische tank in de regio rond hoofdstad Kiev de hoop voelde opflakkeren dat de troepen van agressor Poetin met de staart tussen de benen zouden afdruipen, moet dit moment als een realitycheck aankomen. De waarheid is dat een snel einde van deze oorlog, met Rusland aan de verliezende zijde, er nooit heeft in gezeten. Ook al ging niet alles zoals het in het Kremlin gedroomd werd, het Russische leger beschikt over voldoende volume en vuurkracht om indien nodig het perspectief bij te stellen en het vizier - letterlijk - op andere doelwitten te richten. Dat is wat nu gebeurd is. 

De slag om de Donbas doet sommigen hier in Europa ook alweer meteen nerveus op de stoel schuifelen. Zou Oekraïne, zo luidt het bij hen, toch niet beter de nieuwe realiteit aanvaarden, die hele Donbas-regio opgeven en een deal sluiten met Vladimir Poetin? Met zo’n ‘vrede’ zou iedereen vervolgens weer kunnen overgaan tot de orde van de dag, inclusief de blijvende afhankelijkheid van fossiele energiebronnen uit Rusland. Of zoals voormalig Groen-politica Mieke Vogels vorige week in Humo stelde: “Die oorlog moet stóppen.”

Zo’n standpunt is in het beste geval naïef. Neen, de invasie van Vladimir Poetin zal niet definitief stoppen in de Donbas, ook niet als Oekraïne en het Westen het hem cadeau geven. Poetin is Oekraïne niet met overmacht binnengevallen om de Donbas te bezetten, hij is Oekraïne niet binnengevallen om een veiligheidscorridor tegen de NAVO te bouwen. Poetin is Oekraïne binnengevallen omdat hij en zijn acolieten het bestaan van een onafhankelijk en soeverein Oekraïne naast Rusland als een historisch onrecht beschouwen. Poetin zal niet rusten voor hij dat onrecht hersteld heeft. Dat is het einddoel, wat er voorts ook gemeesmuild wordt aan de onderhandelingstafel. 

De weerzinwekkendheid van de bombardementen op Marioepol, van de massamoord in Boetsja en van de blijvende oorlogsterreur in de rest van Oekraïne bewijst dat Poetin op meer uit is dan enkel op territoriumuitbreiding. Dat maakt elke onderhandeling met deze tegenstander gevaarlijk. Toen de Amerikaanse president Joe Biden enige weken geleden per ongeluk zei dat Poetin daarom ‘weg’ moest, werd hij algemeen veroordeeld voor zijn ‘ondiplomatieke’ taal. Vandaag dringt de vraag zich op of Biden niet gewoon gelijk had.