Vier planeten op een rij te bewonderen (voor wie vroeg opstaat)

Ons zonnestelsel telt acht planeten - al waren dat er vroeger negen, toen Pluto nog niet gedegradeerd was tot een dwergplaneet. De helft daarvan kan je de komende dagen diagonaal op een rij zien staan aan de hemel. Dat zal dan wel deels ten koste gaan van je nachtrust, want je moet er al vroeg in de ochtend bij zijn, nog vóór zonsopgang.

Saturnus is de eerste planeet die zich ‘s morgens ergens in het oosten laat zien, rond twintig over vijf. De laatste planeet die tevoorschijn komt, is de grootste: Jupiter. Die duikt een klein uur voor zonsopgang (morgen om 6.32 uur) op. Helaas is het rond die tijd wel al veel minder donker en zal Jupiter daardoor ook minder helder aan de hemel prijken.

Je kan alles met het blote oog waarnemen, een verrekijker is niet nodig. Je kiest wel best een open plek, waar huizen noch bomen je zicht belemmeren. Kijk naar vier heldere stippen in het oosten, net boven de horizon. Weet dat planeten zich van sterren onderscheiden doordat ze niet flikkeren. Weet ook dat Venus de meest heldere planeet is en een wit licht uitstraalt. Dan volgt Jupiter qua helderheid, maar de opkomst ervan zal door de zon minder goed te zien zijn de komende dagen. Minder fel, en eerder geel, schijnt dan weer Saturnus. Mars, ten slotte, is voor het blote oog een oranje lichtgevend stipje. Als alles goed gaat, zie je van links naar rechts: Jupiter, Venus, Mars en Saturnus. En vanaf zaterdag plaatst de maan zich ook nog eens naast Saturnus.

Iets verder in de toekomst, op 24 juni, wordt het rijtje planeten nóg spectaculairder. Naast Jupiter, Venus, Mars en Saturnus zullen zich dan ook Mercurius, Uranus en Neptunus op één lijn voegen. Om Neptunus en Uranus te kunnen waarnemen, is dan waarschijnlijk wel een telescoop nodig.

Nog opvallend is dat op 30 april de twee meest heldere planeten, Venus en Jupiter, erg dicht bij elkaar zullen staan in een zogenaamde conjunctie. Dat betekent dat ze vanop onze planeet gezien met elkaar lijken te versmelten.

Het fenomeen van vier planeten op een rij vond ook in 2020, 2016 en 2005 al plaats. Ditmaal zal het nog aanhouden tot ergens begin mei. Maar de zon zal elke dag wat vroeger opkomen, dus wie deze planetenparade zo duidelijk mogelijk wil zien, moet zich reppen.