Premier De Croo heeft ook vragen bij nieuwe sancties tegen Rusland: “Onze bevolking mag gevolgen niet dragen”

Het is al het zesde pakket maatregelen tegen Rusland dat de Commissie voorstelt sinds de Russische erkenning van Donetsk en Loehansk, kort voor de start van de inval in Oekraïne op 24 februari. De klemtoon ligt deze keer op het bannen van Russische olie en olieproducten, nadat in het kader van het vijfde sanctiepakket al de invoer van steenkool vanuit Rusland verboden werd.

Voorzitter Ursula von der Leyen stelde vier soorten sancties voor: 

• De Europese Commissie wil binnen een half jaar de invoer van ruwe aardolie uit Rusland verbieden en voor het eind van het jaar die van benzine en andere olieproducten. 

Het importverbod zou niet van vandaag op morgen ingaan, maar gefaseerd verlopen. Concreet wil de Commissie dat er over zes maanden geen ruwe olie uit Rusland meer geïmporteerd wordt, tegen het einde van het jaar moet ook een einde gekomen zijn aan de invoer van geraffineerde olieproducten.

• Verder wordt voorgesteld om drie grootbanken in Rusland af te sluiten van internationale betalingsdienst SWIFT en Europese accountants en consultants aan te pakken die Rusland helpen. Een van de drie banken die de toegang tot SWIFT verliest is Sberbank, veruit de grootste van het land. De andere zijn Kredietbank Moskou en de Russische Landbouwbank RusAG, melden internationale media.

“Zo treffen we banken die van systemisch belang zijn voor het Russische financiële systeem en (president Vladimir) Poetins vermogen om vernieling te zaaien”, aldus von der Leyen. Met deze nieuwe stap zal nu de volledige Russische financiële sector losgekoppeld zijn van het internationale systeem.

• Er worden ook sancties geopperd tegen Russische desinformatie: drie mediakanalen zullen niet meer kunnen uitzenden of streamen in de Europese Unie. “Deze tv-zenders zijn spreekbuizen voor Poetins leugens en propaganda”, verklaarde von der Leyen. Tot slot worden verschillende Europese boekhouders, consultants en “spindoctors” die voor het Kremlin werken aan de ketting gelegd. “We zorgen ervoor dat hun diensten niet meer aan Russische bedrijven kunnen worden aangeboden”, legde de Commissievoorzitter uit.

•  De Commissie wil ook verschillende militairen sanctioneren die betrokken waren bij de moorden in Boetsja en de belegering van Marioepol. “Hiermee sturen we een belangrijk signaal”, zei von der Leyen. “We weten wie u bent en u raakt hier niet zomaar mee weg.”

Het sanctiepakket gaat nu naar de Raad (de EU-lidstaten), die het officieel moet goedkeuren.

“Toen de Europese leiders (op 10 en 11 maart, red.) in Versailles bijeenkwamen, besloten ze dat onze afhankelijkheid van Russische energie uitgefaseerd moet worden. In het laatste sanctiepakket startten we met steenkool. Nu pakken we onze afhankelijkheid van Russische olie aan”, zei von der Leyen in het parlement in Straatsburg. “Maar laat ons duidelijk zijn: dit zal niet makkelijk zijn. Sommige lidstaten hangen erg af van Russische olie. Maar hier moeten we aan werken.”

Het importverbod moet volgens von der Leyen “de druk op Rusland zo hoog mogelijk maken” en de nevenschade voor de EU en haar partners tot een minimum beperken. 

Tegen een embargo op Russische olie zijn grote bezwaren, met name van Hongarije en Slowakije die sterk afhankelijk zijn van de aanvoer uit Rusland. Of Hongarije en Slovakije meer tijd krijgen om hun afhankelijkheid van Russische olie af te bouwen, zoals de voorbije dagen werd geopperd, zei von der Leyen niet. Nieuws daarover volgt ongetwijfeld in de loop van de dag.

Over een verdere inperking van de invoer van Russisch gas is geen sprake. Sowieso ligt er met REPowerEU al een plan op tafel om de vraag naar Russisch gas in de EU voor eind 2022 al met twee derde te doen dalen.

Premier Alexander De Croo (Open Vld) steunt de beslissing van de Commissie, maar vindt dat er maatregelen moeten komen om prijsstijgingen te vermijden. “Ten eerste moet het duidelijk zijn op welke manier we olie kunnen blijven kopen van andere bronnen in de wereld. Ten tweede moeten we weten wat te doen om te vermijden dat de prijzen naar omhoog gaan”, aldus De Croo in VTM NIEUWS. De premier benadrukt dat de Commissie daarvoor het systeem van groepsaankopen klaar moet hebben “om te vermijden dat landen de prijzen ten opzichte van elkaar gaan opdrijven”. De premier pleit eveneens voor mechanismen zoals een prijsplafonnering. 

De olieban mag er volgens De Croo met andere woorden niet voor zorgen dat de Europese bevolking de gevolgen draagt. “Onze bevolking mag de prijs daarvoor niet betalen”, klinkt het. 

“We moeten vermijden dat de 27 Europese landen elk hun eigen onderhandelingen gaan voeren en in concurrentie gaan met elkaar om aan voldoende olie te kunnen komen”, voegt de premier daar nog aan toe. “Het kan niet zijn dat het ene land meer problemen heeft dan het andere”, klinkt het.