Een maansverduistering komt gemiddeld een tweetal keer per jaar voor. Komend weekend, in de nacht van zondag op maandag, krijgen we in ons land een volledige maansverduistering te zien. ‘Dat gebeurt pas als de maan door de schaduw van de aarde trekt’, zegt een educatief medewerker van Volkssterrenwacht Urania. ‘Soms staat de maan te hoog, soms staat ze te laag. Maar een tweetal keer per jaar kan het zijn dat de maan precies achter de aarde schuift en in haar schaduw verdwijnt. Dan ontstaat een maansverduistering.’

De laatste jaren hebben we het ook vaker over een bloedmaan. Dat begrip verwijst volgens de educatief medewerker naar de kleurintensiteit van hoe we de maan aanschouwen. ‘De maan kleurt tijdens een maansverduistering altijd rood en is daardoor niet zwart of onzichtbaar. Mocht de aarde geen dampkring hebben, zouden we op onze planeet inderdaad een volledig donkere maan zien. De dampkring rond de aarde voorziet ons niet alleen van zuurstof, hij verbuigt ook het licht van de zon. Dat licht komt dan uiteindelijk op de maan terecht, waardoor je die rode kleur ziet.’

Geen bloedmaan

Deze keer zal er om verschillende redenen geen sprake zijn van een bloedmaan. ‘Het is moeilijk om te voorspellen hoe donker- of lichtrood de maan zal kleuren,’ zegt de medewerker, ‘maar er kunnen op voorhand wel factoren meespelen die de kleur van de maan kunnen beïnvloeden.’ Zo verwacht hij dat de kleur maandagnacht eerder lichtrood zal zijn, omdat we recentelijk met weinig vulkaanuitbarstingen te maken kregen. ‘Als er veel vulkaanuitbarstingen zijn, komt er veel stof in de atmosfeer terecht. Is er dan net een maansverduistering, dan houden die stofdeeltjes het zonlicht tegen, waardoor de maan vanuit ons perspectief donkerroodkleurt.’

In Vlaanderen zullen we de maansverduistering deze keer niet zo goed kunnen zien, omdat de maan zich op het moment van de verduistering al heel laag aan de horizon zal bevinden. ‘Dat de maan al zo laag zal staan, zou haar kleur ook kunnen beïnvloeden. Daarnaast komt op hetzelfde moment de zon op, waardoor het best zou kunnen dat de kleur van de maan veel lichter zal zijn.’

Als je de maansverduistering goed wil zien, zal je je niet alleen op een open plek moeten bevinden waar je een goed gezicht hebt op de horizon. ‘Gezien de maan heel laag boven de horizon staat en lager en lager zakt, is een zo hoog mogelijk punt zeker aan te raden’, vertelt de medewerker. ‘Je moet je op een zo open mogelijke plek bevinden, in de richting van de ondergaande maan in het westen. Hoe hoger je staat, hoe beter je het spektakel zal kunnen volgen.’

Geen groot spektakel

Toch kunnen we ons van de maansverduistering beter niet te veel voorstellen. ‘Door de omstandigheden zullen we het gebeuren niet zo goed kunnen waarnemen, maar dat betekent niet dat het een boeiend fenomeen is. Bovendien hoef je ook geen speciaal brilletje te kopen zoals bij een zonsverduistering. Je zal alles makkelijk met het blote oog kunnen zien.’

Wie de maansverduistering wil zien, zal op post moeten staan rond halfvijf. Een uur later begint de volledige eclips, die ongeveer tot 6.53 uur zal duren. Wie maandagnacht de tijd niet heeft om op te staan, zal moeten wachten tot volgend jaar. De volgende volledige maansverduistering vindt plaats op 8 november, maar zal in ons land niet te zien zijn.