Onduidelijkheid over lot van Azovstal-soldaten: 959 Oekraïense militairen nu in Russische handen

Een akkoord over de ontruiming van de belegerde staalfabriek kwam maandag tot stand na internationale bemiddeling. Nadat de eerste militairen het complex hadden verlaten, liet Oekraïne doorschemeren dat een ruil in de maak was met Russische krijgsgevangenen. De plaatsvervangend ambassadeur van Rusland bij de VN, Dmitri Poljanski, ontkent dat nu. “De Azov-nazi’s hebben zich onvoorwaardelijk overgegeven.”

Volgens de Russen hebben de leden van het Azov-bataljon, dat samen met mariniers de fabriek verdedigde, extreem-rechtse sympathieën. Kiev ontkent dat. De eenheid werd jaren geleden opgericht door rechtse militieleden, maar zou een ingrijpende verandering hebben ondergaan. Het maakt nu deel uit van de Nationale Garde.

Waar Rusland onduidelijkheid zaait over een gevangenenruil, zegt de Oekraïense staatssecretaris van Defensie, Hanna Malyar, dat er onderhandelingen gaande zijn met Moskou. Volgens vicepremier Iryna Veresjtsjoek wil de regering met name de gewonde soldaten vrij krijgen zodra hun gezondheidssituatie is verbeterd. Onder de 264 militairen die Rusland maandag afvoerde naar gebied in handen is van pro-Russische separatisten, bevonden zich 53 gewonden.

Oude strafkolonie

Uit cijfers die het Russische ministerie van Defensie vandaag vrijgaf, zou blijken dat vrijwel alle Oekraïense soldaten de Azovstal-fabriek hebben verlaten. Alleen al de afgelopen 24 uur waren het er 694. Voor de evacuatie maandag begon, werd het aantal militairen in de fabriek geschat op zo’n 600 tot 1000.

Maar omdat de belangrijkste commandanten woensdag nog niet naar buiten waren gekomen, kon Rusland de slag om Marioepol nog altijd niet officieel beëindigen.

De gewonde soldaten – 80 volgens de Russische cijfers – zijn overgebracht naar een ziekenhuis in de stad Novoazovsk, ten oosten van Marioepol. De rest is volgens diverse berichten vastgezet in een gevangenis vlak bij Donetsk. Dat vergroot de zorgen in Oekraïne of ze wel goed worden behandeld en wat ze te wachten staat. 

Ondervragen

Het Kremlin benadrukte dinsdag dat er geen reden is voor ongerustheid. President Vladimir Poetin verzekert dat Rusland de Oekraïners volgens het internationaal recht zullen behandelen. Wel wil een onderzoekscommissie de militairen ondervragen, meldt het Russische persbureau Tass. Dit vanwege een onderzoek naar “misdaden van het Oekraïense regime”. 

Russische parlementariërs riepen dinsdag op de Oekraïense soldaten te berechten voor oorlogsmisdaden. Ze willen een resolutie indienen waarin ze de regering oproepen af te zien van een gevangenenruil met Kiev.

Ook op sociale media wordt de druk opgevoerd op Moskou om de Oekraïense soldaten niet vrijuit te laten gaan. Op diverse Russische Telegram-kanalen klinkt luide kritiek op het besluit van de regering om met Kiev te onderhandelen over beëindiging van de strijd bij Azovstal. Het Russische leger voerde de gevechten bij de fabriek de laatste weken juist op om het verzet te breken.