Russische studenten in ons land: ‘Soms wil ik dit continent gewoon achter mij laten’

‘Mijn Belgische verloofde mag Rusland nu niet meer in’

Mariia Stennik (27), masterstudent chemie VUB

“Natuurlijk voel ik de impact van de oorlog. Mijn hele wereld is veranderd na 24 februari (de dag dat Rusland Oekraïne binnenviel, PG). Ik zal die datum voor de rest van mijn leven onthouden: er is een wereld voor en een wereld na.

“Mensen zijn me niet anders gaan behandelden na de inval van Rusland in Oekraïne. Of ik vragen kreeg? Nee, eigenlijk gebeurde zelfs het omgekeerde: zeker in de eerste weken merkte ik dat mensen het onderwerp vermeden in mijn bijzijn. Terwijl ik er net heel veel over wilde praten. (lacht) Wel werd mijn bankkaart op een gegeven moment geblokkeerd. Dat was een beetje gek, aangezien toen enkel de kaarten van Russen in Europa geblokkeerd werden, niet de Europese kaarten van Russen in Rusland. Gelukkig heb ik een job hier en kon ik snel een eigen rekening openen bij een Belgische bank.

“Ik kan niet zomaar naar Rusland gaan als er iets gebeurt. Stel dat mijn familie mij nodig heeft, dan is het nu veel moeilijker en duurder om naar daar te trekken. Het zijn overigens niet enkel de Europese sancties die mij treffen, ook de Russische. Mijn vriend en toekomstige man is van hier: hij mag het land niet meer in omdat Rusland de grenzen heeft gesloten voor Belgen.

“Al heeft de oorlog vooral de manier waarop ik naar de wereld kijk veranderd. Ik ben veel liever geworden, dat is zeker. Ik heb meer begrip voor de situatie van andere mensen, ik ben toleranter geworden. Dat zijn zaken die ik wil vasthouden. Mede daarom ben ik beginnen werken bij het Rode Kruis.”

‘Ik ging terug naar Moskou om te protesteren’

Michael Petrov (28), doctoraatstudent fysica UHasselt

“Twee dagen na het begin van de oorlog ben ik terug naar Rusland getrokken om te protesteren. Iedereen raadde het me af. Mijn ouders, mijn vrienden, zelfs mijn promotor: allemaal vreesden ze dat ik niet zou kunnen terugkeren naar België. Uiteindelijk viel dat wel mee. Ik werd gearresteerd, maar begin maart was ik al terug en nu moet ik enkel een boete betalen.

“Sommige mensen die dicht tegen mijn familie staan, steunen de oorlog. Ook mijn grootouders doen dat. Daarmee moet ik leren leven. Dat is niet makkelijk om te accepteren, maar ik kan er weinig aan doen. 

“Telkens ik met mijn oma spreek, zegt ze me dat Russen in Europa nu veel problemen ondervinden. Dat hoort ze op de Russische televisie. Ze vraagt me altijd of het gevaarlijk is hier en of ik niet beter terugkom. Misschien zijn er zulke gevallen, dat weet ik niet. Maar ik zeg haar dan altijd: ‘Dat is wellicht gewoon weer een leugen die ze jou vertellen.’

“Of ik bang ben om mijn familie deze zomer in Rusland te bezoeken? Nee, ik denk niet dat het gevaarlijk is. Ja, er wordt wel gesproken over een mobilisatie voor het leger onder de bevolking. Maar van wat ik begrijp, zal dat niet gebeuren. Bovendien denk ik dat de leeftijdsgrens voor het leger op 27 jaar ligt. Ik ben te oud dus. Kortom, gevaarlijk is het niet, onhandig wel. Toen ik de reis de laatste keer ondernam, kostte het mij 32 uur om van Moskou in Hasselt te raken.”

‘Soms wil ik dit continent gewoon achter mij laten’

Ksenia Eggert (25), masterstudent kerkelijk recht KU Leuven

“De nacht dat de oorlog begon, was ik niet aan het slapen, waardoor ik het nieuws meteen meekreeg. Toen al wist ik: het is te gevaarlijk om terug te keren naar Moskou. Normaal zou ik daar op 1 maart een stage beginnen bij het dekenaat van de katholieke kerk.

“Waarom het te gevaarlijk is? Mijn beide ouders zijn journalisten. Na de annexatie van de Krim acht jaar geleden zijn ze vertrokken. Zelf bleef ik toen in Rusland om te studeren: ik kon op dat moment nog makkelijk reizen. Maar het aantal wetten dat journalisten viseert, nam toe. Aangezien mijn ouders zich altijd hebben verzet tegen de overheid dachten we dat het niet langer veilig was om naar Rusland te gaan.

“Al betekent dat dat ik mijn familie en vrienden niet meer kan zien. (zucht) Ook zijn er nog weinig mogelijkheden om geld over te schrijven naar Rusland. We kunnen vrienden en familie maar moeilijk helpen daardoor.

“Ik besef dat mijn Russisch paspoort niet overal graag gezien wordt. Ik hoop dat ik na mijn studies in Europa kan blijven, want ik vond hier intussen een job. Idealiter trek ik echter naar de Verenigde Staten. Soms wil ik dit continent gewoon achter me laten. (lacht) 

“Dat idee heb ik al langer, al twijfel ik sinds de oorlog. Ik stel mezelf de vraag of ik niet beter hier blijf om iets te doen. Uiteraard ben ik niet te vinden voor deze oorlog en steun ik de Oekraïners volledig. Zo ben ik vrijwilliger in een vluchtelingencentrum voor Oekraïners hier in Leuven. Toch vraag ik me door de oorlog af: moet ik niet nog meer doen, zoals in de media werken of mij politiek engageren.”