‘Ik heb haar nog een kus gegeven. Ze hield me met haar linkerhand vast en dan heb ik mijn mes genomen en in haar hart gestoken.’ Sinds 30 juli 2017 vertelde Alexander Dean, donderdag 29 jaar oud, aan de speurders van de politie gedetailleerd over de laatste momenten van zijn ex-vriendin Maïlys Descamps (18 bij haar overlijden), haar grootouders Gery Cappon (68) en Marie-José Vanleene (64), en de Gentse fotograaf Jeroen Verstraete (39). In de dagen voordien had hij hen alle vier om het leven gebracht.

Nu is het doek gevallen over het assisenproces rond de viervoudige moord. Gisteren werd Dean door de jury in Brugge over de hele lijn schuldig bevonden. Zonet werd hij veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf. Dean wordt ook voor een periode van tien jaar ter beschikking gesteld van de strafuitvoeringsrechtbank.

‘In nog geen 24 uur tijd heeft de beschuldigde vier mensen vermoord, waarvan hij er ook één gefolterd heeft’, las de assisenvoorzitter uit het arrest. ‘Het ging om weerloze slachtoffers, die doelgericht en met voorbedachten rade om het leven werden gebracht. De beschuldigde voerde met z’n slachtoffers een gesprek, waarin door de slachtoffers werd gesmeekt om van z’n geweldpleging af te zien. Ondanks die smeekbede werden ze op koelbloedige wijze vermoord. Deze misdaden en het motief wijzen op een fundamenteel en drastisch verstoord normbesef bij de beschuldigde. Uit alles blijkt bij hem een bijzonder grote en acute sociale gevaarlijkheid.’

Bezitsmotief

De dodelijke tocht van Dean begon op 25 juli 2017, op een verwaarloosd kasteeldomein in Sint-Amandsberg. Daar trof de politie om 9 uur ’s morgens het lichaam aan van de 39-jarige Jeroen Verstraete. Naakt, met zijn onderbroek op zijn enkels. Zijn borst had hevig gebloed, zijn handen en voeten waren vastgebonden met zwarte tape. De onderzoekers vonden ook een baseballknuppel in de woonkamer. Uit de verklaringen van Dean bleek later dat hij Verstraete acht uur lang fysiek en psychisch gefolterd had. ‘Hoe later het werd, hoe duidelijker het voor hem werd dat ik hem niet zou laten gaan’, zei Dean aan de speurders. ‘Hij probeerde over zijn leven te onderhandelen.’

   • ‘Ik ben een idioot, meneer, dat ziet u toch?’

Het motief van Alexander Dean voor de moord op Jeroen Verstraete, die hij uiteindelijk met een messteek in het hart om het leven bracht, was wraak. Het slachtoffer hield zich in zijn vrije tijd bezig met fotografie – eerst van natuur, vervolgens van vrouwen. Op zijn laptop vonden de speurders foto’s van Maïlys Descamps, de ex-vriendin van Alexander Dean. Ze poseerde naakt, soms met een mes en vastgebonden.

Dean zei tijdens zijn verhoor dat hij ‘zijn ­Maïlys’ voor ‘zulke figuren’ wilde beschermen. Aanklager Malefason noemde dat in de loop van het proces het ‘bezitsmotief’: ‘Als ik Maïlys niet kan hebben, dan kan niemand haar hebben. Simpel.’

Iedereen rond de tafel

Op 25 juli, nog dezelfde dag waarop Jeroen Verstraete vermoord werd aangetroffen, kwam er ’s avonds in West-Vlaanderen een noodoproep binnen. In Moere, een dorpje bij Gistel, was een gijzeling aan de gang. Bij aankomst vond de politie in de woonkamer een jong meisje ­levenloos in een stoel, met rond haar hart één grote bloedvlek. Het was Maïlys Descamps. In dezelfde ruimte lagen nog twee dodelijke slachtoffers: Gery Capon (68), de opa van Maïlys, en haar oma Marie-José Vanleene (65).

Toen Alexander Dean enkele uren eerder bij het huis was aangekomen, was er niemand thuis geweest. Hij was gekomen om Maïlys Descamps ‘de foto te tonen van Jeroen toen hij dood was’, zei hij achteraf aan de speurders. Tegenover een vriend had Dean toen al duidelijk gemaakt dat hij zijn ex-vriendin wilde vermoorden, en daarna zichzelf. Hij kon de breuk met haar niet verteren. Dat bleek later ook uit het onderzoek naar de duizenden sms’en die de twee met elkaar uitwisselden, waaruit het beeld van een toxische relatie en van stalking door Dean naar boven kwam. ‘Ik probeerde haar van in het begin af te schermen voor alles en iedereen’, zei Dean aan de speurders. ‘Afschermen van de boze wereld. Ik was een soort beschermer voor haar. Maar nu had ik die controle niet meer.’

Dean verklaarde aan de speurders dat hij die bewuste avond in de keuken lang op Maïlys zat te wachten, tot ze plotseling arriveerde samen met haar grootouders. ‘Ik zei dat ik wou praten’, zei Dean aan de speurders. ‘De opa is op mij afgekomen. Ik heb dan mijn pistool getrokken en gezegd dat iedereen aan tafel moest zitten.’

Hannibal Lecter

Toen in de loop van de avond de telefoon meermaals overging en een buurman aan de deur kwam kloppen, ‘wist ik dat de politie zou komen’, zei Dean aan de speurders. ‘Toen zei ik dat dit niet het leven was dat ik voor haar (Maïlys, red.) wou. Ik zei dat ik niet kon toelaten dat ze zo zou doorgaan. Ze vroeg me om het niet te doen. Maar ik zei dat ik geen keuze had. Ik heb haar nog een kus gegeven. Ze hield me met haar linkerhand vast en dan heb ik mijn mes genomen en in haar hart gestoken.’

Grootvader Gery Cappon zat naast Maïlys en probeerde nog weg te rennen. Maar Alexander ­Dean aarzelde geen seconde. ‘Ik heb hem twee keer in zijn zij gestoken. Ik ben doorgelopen naar de oma en ook haar heb ik twee keer gestoken. Ik zag dat de opa nog bewoog. Ik heb hem toen nog één keer gestoken.’

Uit onderzoek door de wetsdokter bleek dat Dean – een notoir bodybuilder – op dat moment tien keer meer testosteron in zijn bloed had dan normaal was, en dat zijn slachtoffers kansloos waren geweest.

Op het assisenproces schetste advocaat Kris Vincke, die de moeder van Maïlys bijstaat, wat voor onnoemelijk leed Alexander Dean bij de slachtoffers had aan­gericht. Vincke vergeleek hem met raspsychopaat Hannibal Lecter. ‘De man met de grijns op zijn gezicht als hij de doodsangst in de ogen van zijn slachtoffers zag.’

‘Ik aanvaard mijn lot’

Volgens gerechtspsychiaters, die hem uitvoerig onderzochten, is er bij Alexander Dean een verband tussen zijn persoonlijkheid met narcistische en psychopathische karaktertrekken en de feiten die hij beging. Ze schatten het risico op ‘ernstige, gewelddadige criminaliteit’ bij de beschuldigde zeer hoog in. ‘Geen enkele behandeling kan daar iets aan veranderen’, luidde het harde verdict in hun conclusie.

De advocaten van Alexander Dean, Brecht Horsten en Johan Platteau, speelden de voorbije dagen met het idee om een internering te vragen. ‘Wij zijn ervan overtuigd dat zijn mentale draagkracht aangetast is door een depressie’, zei Horsten. ‘We hebben dat ook besproken. Maar Alexander Dean heeft gezegd dat hij wil boeten. Hij zegt: “Ik ben dader en ik aanvaard mijn lot.”’