Wie besmet is met apenpokken moet zich isoleren tot letsels verdwenen zijn, overheid en Sensoa vragen waakzaamheid

Er zijn in ons land intussen drie gevallen gemeld van het apenpokkenvirus. Het gaat om twee patiënten waarbij de besmetting officieel is vastgesteld en een partner van een van die twee die ook symptomen vertoont.

Tussen de gevallen is een link: het gaat om bezoekers van het fetisjfestival Darklands. Dat vond plaats tussen 4 en 9 mei in de Waagnatie in Antwerpen en lokte zo'n 15.000 mensen. Het festival bevestigt dat vanavond in een mededeling op zijn website. "We hebben de vraag gekregen van de federale overheid om onze gasten te informeren", luidt het. "Mogelijk hebben festivalbezoekers uit het buitenland het virus binnengebracht."

Wie besmet is, moet in isolatie zolang er letsels zijn. Eerder was sprake van 21 dagen, omdat het virus een lange incubatietijd heeft. Maar het Agentschap Zorg en Gezondheid verduidelijkt intussen dat er geen vaste termijn is. 

Hoogrisicocontacten hoeven niet in isolatie, maar moeten zelf monitoren of ze symptomen krijgen. Hoogrisicocontacten zijn onder meer huisgenoten, seksuele partners, mensen met wie er nauw contact is geweest en gezondheidswerkers die de patiënt verzorgd hebben. Verder raadt de RAG hoogrisicocontacten ook aan om extra voorzichtig te zijn met mensen met een verminderde immuniteit, zwangere vrouwen en kinderen.

"Als je denkt dat je besmet bent, moet je onmiddellijk contact opnemen met de spoedgevallendienst en nauwe contacten met anderen vermijden", zegt minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit). "Als bevestigd is dat je de ziekte hebt moet je echt wel in contactisolatie gaan totdat de letsels verdwenen zijn. We geven daarover ook instructies aan de huisartsen en de ziekenhuizen."

Er komt ook een sensibiliseringscampagne, in het bijzonder bij mannen die seks hebben met mannen, aangezien het virus onder meer in die groep circuleert. Daarvoor zal Zorg en Gezondheid samenwerken met het expertisecentrum Sensoa. Ook aan mensen die verschillende seksuele contacten hebben, wordt gevraagd om waakzaam te zijn.

"Dat heeft met homo of hetero zijn niets te maken. Maar we weten dat het nu -voornamelijk maar niet uitsluitend- in die groep zit. Dan moet je die groep ook waarschuwen", zegt Vandenbroucke.

Er zal bijvoorbeeld sensibilisering zijn op de Pride morgen in Brussel. Via sociale media en grote schermen op het terrein zal opgeroepen worden om bij symptomen een arts te raadplegen.

Dat het virus in verschillende landen eerst is vastgesteld bij homomannen betekent niet dat zij vatbaarder zijn. Wisselende seksuele contacten en het feit dat ze zich sneller laten testen, worden genoemd als mogelijke verklaringen. "Dit komt nu in dit begin meer bij hen voor, maar er is geen enkele reden waarom dat virus daarin gespecialiseerd zou zijn", zegt viroloog Marc Van Ranst. "Ik geloof niet dat het lang zo zal blijven. Er is geen enkele reden om aan te nemen dat andere mensen het niet zouden krijgen. We mogen niet de fout maken die men gemaakt heeft bij AIDS."

Het apenpokkenvirus is een virusinfectie die vooral in West- en Midden-Afrika voorkomt. De eerste symptomen zijn koorts, hoofdpijn, spierpijn, rillingen en uitputting. Er kan uitslag ontstaan, die vaak begint in het gezicht en zich vervolgens uitbreidt naar andere delen van het lichaam.

Voor overdracht tussen mensen moet er nauw contact zijn met een besmet persoon, bijvoorbeeld via speekseldruppels of huid-op-huidcontact. Ook via bedlinnen is besmetting mogelijk. Seks kan dus een manier van verspreiding zijn. Al gaat het voor alle duidelijkheid niet om een soa (seksueel overdraagbare aandoening). Hoe het komt dat het zeldzame virus zich nu plots meer lijkt te verspreiden, wordt nog volop onderzocht.

Steven Callens, professor infectieziekten aan het UZ Gent, vindt het een goeie zaak dat mensen die wisselende seksuele contacten hebben, extra worden gewaarschuwd. "We zien dat het nu meer voorkomt bij mannen die seks hebben met mannen. Mensen sensibiliseren om voorzichtigheid aan de dag te leggen de komende weken en maanden zou zeker kunnen helpen om het aantal gevallen te beperken", zegt hij in "De wereld vandaag."

Het virus was eerder deze maand al opgedoken in het Verenigd Koninkrijk, Spanje, Portugal, Italië, Zweden, Canada en de Verenigde Staten. De RAG volgt de situatie verder op en zal in de komende dagen de regels mogelijk nog aanpassen. De groep bestaat uit experts van de verschillende administraties van de regio's, gezondheidsinstituut Sciensano en het Instituut voor Tropische Geneeskunde.