Wereldenergieraad: “We maken de eerste wereldwijde energieschok mee”

De huidige oliecrisis is niet zoals de vorige energiecrises in de geschiedenis. Er zullen namelijk “aanzienlijke” veranderingen uit voortvloeien. Dat opperde Angela Wilkinson, secretaris-generaal van de Wereldenergieraad (WEC).

“Ik denk dat dit een eerste wereldwijde energieschok is, dit is niet hetzelfde als de crisis van de jaren zeventig, de olieschokcrisis. Dit is een (…) door de consument gestuurde crisis en de door de consument gestuurde aanpassingen die hieruit zullen voortkomen, zullen zeer aanzienlijk zijn”, zei Wilkinson, secretaris-generaal bij de organisatie, donderdag tegen CNBC.

Met “consumenten” doelt Wilkinson op de voormalige afnemers van Russische ruwe olie, die sancties tegen het land in oorlog instelden. Dat zijn westerse landen als de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk, die de invoer van Russische olie in maart per direct staakten. De Europese Unie heeft dan weer een geleidelijk verbod op Russische olie voorgesteld. Door, onder meer, dergelijke boycots schoten de olieprijzen echter flink de hoogte in.

Crisis van de jaren zeventig

Die “crisis in de jaren zeventig” sloeg onder meer op het jaar 1973. Toen besloten de olieproducerende landen van het Midden-Oosten zowel de export van olie te beperken als de prijs van het zwarte goud flink te verhogen. Dit ter vergelding van de westerse steun aan Israël tijdens de Jom Kipoer-oorlog, die toen plaatsgreep.

In een jaar tijd steeg de prijs van een vat ruwe olie van 2,74 naar 11,65 dollar; een ruime verviervoudiging van de koopsom dus. Er ontstond een tekort aan olie in het Westen, wat dan weer resulteerde in een economische malaise die in omvang nooit eerder z’n gelijke had gekend. Er trad stagflatie op; een cocktail van stagnatie en inflatie.

Ook de Iraanse revolutie van 1978-1979, die leidde tot de omverwerping van de Sjah van Iran, veroorzaakte in dat decennium overigens een energieschok.

“Massale herverdeling”

“Als u kijkt naar de prijs van (…) geraffineerde producten in vele delen van de wereld, dan zijn die nu onbetaalbaar voor veel van de onderste helft van de samenlevingen”, wierp Wilkinson nog op. “We zullen een vorm van massale herverdeling van (…) geld moeten zien die uit (…) deze crisis komt. De consumenten hebben echt, echt pijn.”

De inflatie in het Verenigd Koninkrijk is in april gestegen tot het hoogste peil in 40 jaar, deels ten gevolge van de stijgende energieprijzen, zo bleek uit officiële gegevens van deze week. Soortgelijke prijspieken zijn ook in de VS waargenomen, waar de consumenteninflatie in april een niveau liet noteren dat in 40 jaar niet gezien is. Ook in de eurozone loopt de geldontwaardig hoog op.

Na een reeks alarmerende verwikkelingen (pandemie, Oekraïne-oorlog) komt nu “de crisis van de kosten van levensonderhoud (…) in veel landen op gang”, waarschuwde Wilkinson. “De grootste uitdaging wordt deze nieuwe context van betaalbaarheid en energie-rechtvaardigheid”, klonk het nog. “Het is een grote onzekerheid en het zal beleidsinnovatie vergen, maar het zal ook een nieuwe benadering van internationale samenwerking vergen.”

(ns)

Meer