Wat zijn de symptomen van apenpokken en hoe komt virus hier terecht? Viroloog Van Ranst beantwoordt jullie vragen

"Eerst raak je geïnfecteerd, dan gebeurt er 10 dagen niks (incubatietijd). Daarna krijg je de eerste symptomen. Die doen denken aan griep of corona: je krijgt koorts, voelt je onwel en dan beginnen er kleine bultjes te verschijnen, dat worden blaasjes, die dik gespannen worden, er komt een etterachtige vloeistof in en dan worden het korstjes die er uiteindelijk weer afvallen." 

“Laat ons hopen van niet. Het is nog vroeg dag, in de beginperiode  van corona dachten we ook dat we er binnen een paar weken vanaf zouden zijn. We moeten voorzichtig zijn. We hebben dit nog niet meegemaakt op deze schaal, dit is onbekend terrein."

"Wat we zeker weten is: dit is het pokkenvirus, familie van smallpox, die rond 1980 zijn uitgeroeid, we weten dat vaccins ertegen werken en dat er geen ongelofelijke varianten ontstaan in een paar maanden. Die vaccins beschermen levenslang. Van een aantal dingen zijn we zekerder dan bij corona.”

"Dat gaat zeker gebeuren, die groep van dat feest (waar de eerste twee Belgische besmettingen vastgesteld werden, red.) gaan we sensibiliseren. Ook zaken zoals quarantaine en isolatie kent iedereen door corona nu beter." 

"Alles hangt af van hoe dit in de media wordt gebracht. In landen waar vroeg foto’s worden getoond in de media gaan mensen het snel bij elkaar herkennen. Ik had in een tweet foto’s getoond en die tweede besmette persoon heeft die gezien en het bij zichzelf herkend."

"Bij nauw contact wordt dit overgedragen, bijvoorbeeld in dezelfde kamer.  Of het ook via de lucht gebeurt is een van de grote vragen, zeker wel via grote druppels, maar wat de rol van aërosolen is, weten we nog niet. 

"Vroeger bij de pokken hebben we dat  nooit deftig kunnen onderzoeken. Toch waren er toen ook al indicaties dat het ook via aërosolen kwam, dat is een continuüm." 

"Ook seksueel contact is voldoende om het over te dragen. Bij andere pokken kwam dat nooit naar boven. Dit is een DNA-virus, mutaties gaan dan trager en kunnen fouten corrigeren, maar over de jaren heen gebeurt dat natuurlijk wel. Het virus is bezig om zich te specialiseren, te vermenselijken. Dat is wat we zien." 

"Daar zijn we nu mee bezig. We zijn begonnen met de sequentiebepaling van het virus en hebben die nu bijna. Een aantal dingen weten we al. We weten dat het de West-Afrikaanse vorm is, wat goed nieuws is, de sterftekans is tien keer lager dan bij varianten in Centraal-Afrika. We gaan dan ook weten of dit zwaar gemuteerd is. We denken nu dat het erg lijkt op het virus uit 2020 uit Israël." 

"De sterftekansen in westerse omstandigheden met topgeneeskunde kennen we niet heel goed omdat we er nog geen grote series van gezien hebben."

"Er is een vaccin. Dat is er jarenlang niet geweest, maar dat is veranderd rond 9/11. Toen werd men beducht voor bioterreur en begon men na te denken: moeten we niet opnieuw vaccins tegen pokken gaan maken? Dat virus bestaat nog in diepvriezers, militairen zouden dat eventueel bewaard kunnen hebben, hoewel het dom zou zijn om het als wapen te gebruiken."

"Vorig jaar is er toestemming gekomen om dat vaccin op de markt te brengen. Sommige landen, zoals de VS bijvoorbeeld, hebben bestellingen geplaatst om voorraden te hebben."

"Het aantal gevallen nu is te klein om onmiddellijk een vaccinatiecampagne te beginnen, maar wanneer het zich zou uitbreiden, is dat een mogelijkheid. Dan is dat klaar in theorie, ik ken de productiecapaciteit niet." 

"We denken van wel, de beschermingspercentages zijn 85 tot 87 procent. Met elk jaar dat verstrijkt zijn er wel meer en meer mensen die niet gevaccineerd zijn, dus die groep wordt groter."

"Wanneer je gevaccineerd bent, moet je niets extra’s doen. Dat doet ons immuunsysteem. Een mondmasker dragen is op dit moment voorbarig."

"De hele virologische gemeenschap is zeer gemotiveerd om dit te onderzoeken. Ik begrijp dat mensen zeggen: oei, weer een virus. We moeten rustig blijven, maar wel waakzaam. Ik kan mij niet van de indruk ontdoen dat dit maar het topje van de ijsberg is. Het is belangrijk om die foto’s te tonen. Wie het herkent, kan het laten onderzoeken. De beste bescherming is bewustwording.

"Dat is een goeie vraag. De wereld is een groot dorp. Wat vandaag ergens in Afrika zit, is morgen hier en omgekeerd. Vliegtuigen brengen het van de ene plaats naar andere. Het lijkt me eerder toeval dat het nu opduikt, hoewel ik in 2018 al gewaarschuwd heb. Een van de ideeën was toen om in Afrika te vaccineren, op hotspots. Maar dat is niet gebeurd. Je mag het virus geen kans geven."

"Er is geen enkele reden om dat aan te nemen, dit komt nu in dit begin meer bij hen voor, maar er is geen enkele reden waarom dat virus daarin gespecialiseerd zou zijn. Ik geloof niet dat het lang zo zal blijven. Er is geen enkele reden om aan te nemen dat andere mensen het niet zouden krijgen. We mogen niet de fout maken die men gemaakt heeft bij AIDS.

"Nee, de windpokken/waterpokken of wijnpokken hebben niets te maken met apenpokken, windpokken zijn een herpesvirus."