HERLEES. Zelensky: "Oekraïne heeft ruggengraat Russische leger gebroken” - Marioepol gevallen, intense gevechten in de Donbas
Volgens het Oekraïense leger concentreren de Russen zich steeds meer op de oostelijke regio’s Donetsk en Loehansk. Een woordvoerder van het Oekraïense ministerie van Defensie stelt dat de situatie verergert, en spreekt van “intense vuurgevechten” langs het front. Volgens de Russische minister van Defensie Sergej Sjojgoe is de verovering van Loehansk zo goed als afgerond. Herlees hier onze liveblog van zaterdag 21 mei.
• Volgens Rusland hebben alle strijders in de belegerde staalfabriek in Marioepol zich overgegeven. Vrijdag meldde Denis Prokopenko, bevelhebber van het regiment-Azov, in een videoboodschap dat het bataljon in de fabriek uit Kiev het bevel had gekregen de gevechten te stoppen.
• ‘The New York Times’ heeft video’s bemachtigd die bewijzen dat Russische paratroepers betrokken waren bij executies in het Oekraïense Boetsja.
• Rusland wil Oekraïne afsnijden van haar kerncentrale in Zaporizja, de grootste van Europa. “Als Kiev dat niet wil, zal er betaald moeten worden aan Moskou voor de elektriciteit die er geproduceerd wordt”, stelde de Russische vicepremier Marat Khoesnoellin tijdens een bezoek aan de kerncentrale.
• De bevelhebber van de Russische Zwarte Zeevloot, admiraal Igor Osipov, is volgens de Britse inlichtingendienst uit zijn functie ontheven.
Lees alles over het conflict in Oekraïne in ons dossier.
Liveblog
"78 vrouwen onder gevangen Azovstal-strijders"
Volgens een pro-Russische seperatistenleider bevinden zich 78 vrouwen onder de mensen die gevangen zijn genomen nadat de Oekraïense strijders bij de staalfabriek Azovstal in Marioepol zich vrijdag overgaven aan Russische troepen. Er zouden ook buitenlanders zijn gevangengenomen. Hoeveel dat er zijn heeft Denis Poesjilin, de leider van de pro-Russische rebellen in dat deel van Oekraïne, zaterdag niet tegen het Russische staatspersbureau TASS gezegd.
"Ze hadden genoeg voedsel en water, ze hadden ook genoeg wapens", zegt Poesjilin. "Het probleem was het gebrek aan medicijnen." Zes Oekraïense strijders stierven volgens hem in de staalfabriek "toen ze probeerden munitievoorraden op te blazen voordat ze werden gevangengenomen".
Zelensky: "Oekraïne heeft ruggengraat Russische leger gebroken"
Ondanks de nederlaag in de havenstad Marioepol is president Volodymyr Zelensky ervan overtuigd dat het Oekraïense leger de Russische strijdkrachten grote schade heeft toegebracht. Oekraïne "heeft de ruggengraat van het Russische leger gebroken", zei de Oekraïense president zaterdag in een televisie-interview. "Het zal de komende jaren niet meer op de been kunnen komen."
Het Russische leger meldde vrijdag dat de laatste verdedigers van Marioepol, die zich op het terrein van staalfabriek Azovstal hadden verschanst, zich hebben overgegeven en door de Russen zijn gevangengenomen. Daarmee is de strategische havenstad volgens het Russische ministerie van Defensie "volledig bevrijd."
Zelensky benadrukte dat al het verloren terrein teruggepakt gaat worden. Een terugkeer naar de frontlinies voor 24 februari, de dag dat de Russen Oekraïne binnenvielen, geldt al als een overwinning. "Het zal betekenen dat ze ons niet hebben veroverd en dat wij ons land hebben verdedigd", zei het staatshoofd. Al benadrukte hij dat het lastig zal worden.
Didier Reynders: "Oorlogsmisdaden in Oekraïne zullen niet onbestraft blijven"
De oorlogsmisdaden die in Oekraïne zijn gepleegd tijdens de Russische invasie "zullen niet onbestraft blijven". Dat heeft Europees Commissaris voor Justitie Didier Reynders gezegd in een interview met de Italiaanse krant 'La Stampa'.
Volgens Reynders voeren elf EU-lidstaten een onderzoek naar mogelijke oorlogsmisdaden in Oekraïne, en zijn er intussen al meer dan 600 verdachten geïdentificeerd. Het gaat om onderzoeksdaden in Oekraïne zelf, maar ook om interviews met Oekraïense vluchtelingen in de EU, die getuigen over de wreedheden.
De Belgische Eurocommissaris benadrukt in het interview wel dat het bewijsmateriaal correct moet worden verzameld. "Als hierover valse informatie of fake news wordt verspreid, zou dat een ramp zijn."
Biden zet handtekening onder 40 miljard aan steun voor Oekraïne
De Amerikaanse president Joe Biden heeft zijn handtekening gezet onder een militair steunpakket van 40 miljard dollar (38 miljard euro) voor Oekraïne. Dat maakte het Witte Huis bekend.
Eerder stemden al de Amerikaanse Senaat en het Huis van Afgevaardigden in met het hulppakket, dat neerkomt op ruim 5 procent van het totale Amerikaanse defensiebudget.
Het nieuwe pakket is exclusief de 4,5 miljard dollar aan "veiligheidshulp" die de Verenigde Staten sinds het aantreden van de regering-Biden aan Oekraïne hebben gegeven. Ongeveer 3,8 miljard dollar daarvan is gegeven sinds de Russische invasie op 24 februari.
Nu worden voor zo'n 11 miljard dollar aan wapens en uitrusting rechtstreeks vanuit Amerikaanse militaire voorraden aan Oekraïne overgedragen. Het pakket omvat ook bijna 20 miljard dollar voor het ministerie van Defensie. Het Pentagon gaat dat geld grotendeels gebruiken om het Oekraïense leger te bewapenen. Nog eens 3,9 miljard dollar wordt vrijgemaakt voor meer troepeninzet en andere militaire operaties in Europa om de NAVO te versterken.
De Amerikanen hebben nu voor ruim 50 miljard dollar aan steun toegezegd.
Britse regering wil bewapend Moldavië "volgens NAVO-standaarden"
De Britse minister van Buitenlandse Zaken Liz Truss vindt dat Moldavië bewapend moet zijn "op NAVO-niveau" om het te beschermen tegen mogelijke Russische agressie. Dat zegt ze zaterdag in een interview met de Britse krant 'The Telegraph'.
Moldavië is een klein en arm land in Oost-Europa. Volgens Truss riskeert het hetzelfde lot te ondergaan als buurland Oekraïne: de Russische president Vladimir Poetin is duidelijk geweest in zijn ambitie om een groter Rusland te creëren, zegt ze aan 'The Telegraph'. Die ambitie is volgens haar niet verdwenen na de mislukte poging om de Oekraïense hoofdstad Kiev in te nemen.
Om Russische agressie te vermijden, moet Moldavië, dat net als Oekraïne geen lid is van de NAVO, bewapend zijn om zichzelf te kunnen beschermen, vindt Truss. Volgens de Britse buitenlandminister wordt er momenteel met Oekraïne en Polen gewerkt aan een upgrade van de Oekraïense defensie tot NAVO-standaarden, en moeten ook andere kwetsbare landen zoals Moldavië die weg opgaan.
Of dat betekent dat het westen ook wapens moet leveren aan Moldavië, zoals het momenteel doet voor Oekraïne, wilde Truss niet zeggen. Volgens een medewerker van de minister houdt bewapening op NAVO-niveau in dat het bondgenootschap moderne militaire wapens voorziet om Sovjet-materiaal te vervangen, en de nodige opleidingen voorziet zodat de Moldavische Defensie die kan gebruiken.
Kremlin: "Belangrijke westerse wapenlevering vernietigd"
Volgens het Russische ministerie van Defensie hebben Russische strijdkrachten zaterdag een "belangrijke westerse wapenlevering" aan Oekraïne vernietigd in het noordwesten van het land.
De levering zou afkomstig geweest zijn van de Verenigde Staten en een aantal Europese landen en zou zich in de buurt van het station van Malin, in de regio rond Zjytomyr, hebben bevonden.
Het konvooi is volgens het Kremlin geraakt met langeafstandsraketten van het type Kalibr, die vanop zee zijn afgeschoten. De informatie kon niet onafhankelijk worden gecontroleerd.
Zelensky: "Alleen diplomatie kan oorlog beëindigen"
De oorlog in Oekraïne kan alleen beëindigd worden via de diplomatieke weg. Dat zegt de Oekraïense president Volodymyr Zelensky zaterdag. De onderhandelingen tussen Moskou en Kiev zitten al een tijdje in het slop.
Zelensky deed zijn uitspraken zaterdag in een interview aan een Oekraïense televisiezender. De oorlog "zal bloedig zijn, er zullen gevechten zijn, maar het definitieve einde zal via de diplomatie gebeuren", klonk het.
Volgens de Oekraïense president zijn er bepaalde zaken die enkel rond de onderhandelingstafel uitgeklaard kunnen worden. "Wij willen dat alles terug wordt zoals het was, wat Rusland niet wil", zei hij daarover.
Marioepol gevallen, intense gevechten in de Donbas
Nu de staalfabriek van Azovstal, de laatste Oekraïense verzetshaard in de strategisch belangrijke havenstad Marioepol, is gevallen, lijkt Rusland zich volop op de oostelijke Donbas-regio te focussen. Dat zegt het Oekraïense ministerie van Defensie.
De Azovstal-site werd wekenlang omsingeld door Russische troepen, en viel vrijdagavond in Russische handen nadat de laatste soldaten zich overgaven. Ze zijn weggevoerd met Russische bussen en ambulances, waarheen is niet meteen duidelijk. De fabrieksite was de laatste verzetshaard van het Oekraïense leger in Marioepol. De stad zelf werd maandenlang bezet en zwaar gebombardeerd en is volgens getuigen nagenoeg volledig vernietigd.
Met de val van Marioepol krijgt Rusland een strategisch belangrijke stad in handen. De havenstad verbindt de oostelijke regio's van Oekraïne, die voor de oorlog al deels in handen waren van pro-Russische rebellen, met de Krim, het Oekraïense schiereiland dat Rusland in 2014 al annexeerde. De haven van Marioepol is ook economisch van groot belang.
Volgens het Oekraïense leger concentreren de Russen zich intussen steeds meer op de oostelijke regio's Donetsk en Loehansk. Een woordvoerder van het Oekraïense ministerie van Defensie stelt dat de situatie verergert, en spreekt van "intense vuurgevechten" langs het front. Volgens de Russische minister van Defensie Sergej Sjojgoe is de verovering van Loehansk zo goed als afgerond.
Sergej Hajdaj, de gouverneur van Loehansk, stelt echter dat de Oekraïense troepen zich hergroeperen en wachten op de levering van meer butienlandse wapens, om vanaf volgende maand de tegenaanval in te zetten.
Russen draaien gaskraan naar Finland dicht
Het Russische staatsgasbedrijf Gazprom is zaterdag zoals verwacht gestopt met het leveren van aardgas aan Finland. Dat meldt de Finse beheerder van het gasnetwerk. Gasum, een groothandelaar in gas van de Finse overheid, levert vanaf nu gas uit andere landen via een pijpleiding die Finland met Estland verbindt.
Rusland eist van Europese klanten dat ze hun gas voortaan in roebels afrekenen, ook als in contracten is afgesproken dat ze in bijvoorbeeld euro's of dollars zouden betalen. Finland weigerde dit. Eerder werden Polen en Bulgarije al om dezelfde reden afgesloten van het Russische gas.
De Finnen zijn lang niet zo afhankelijk van Russisch aardgas als andere landen in de Europese Unie. Het meeste gas dat Finland importeert komt weliswaar uit Rusland, maar de brandstof is slechts goed voor 5 procent van alle energie die het land verbruikt.
Zelensky beschuldigt Rusland van raketaanval op cultureel centrum
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft Rusland ervan beschuldigd een raketaanval uit te voeren op een cultureel centrum in Lozova, in het oosten van het land. Bij de aanval op het gebouw zouden acht mensen gewond zijn geraakt, onder wie een elfjarig kind.
"De bezetters hebben cultuur, onderwijs en menselijkheid als hun vijanden aangeduid", zo deelt Zelensky vrijdagavond mee via de berichtendienst Telegram. De aanval getuigt volgens hem van "absolute domheid" en "boosaardigheid".
Zelenski plaatste ook een video online waarop een raketinslag en vervolgens een enorme rookwolk te zien is.
Rusland noemt ex-schaakkampioen Kasparov en Chodorkovski "buitenlandse agenten"
Twee tegenstanders in ballingschap van de Russische president Vladimir Poetin, voormalig schaakkampioen Gary Kasparov en gewezen oligarch Michail Chodorkovski, zijn vrijdag aangeduid als "buitenlandse agenten". Dat heeft het Russische ministerie van Justitie bekendgemaakt. Ze zouden vanuit Oekraïne gefinancierd worden, beweert Rusland.
Deze aanduiding past Moskou vaker toe op personen en organisaties die zich verzetten tegen de regering. Volgens de oppositie wordt dat gedaan om hen te intimideren en hun invloed te beperken.
Het duo wordt toegevoegd aan een lijst die wordt bijgehouden door het ministerie van Justitie, meldt staatspersbureau TASS. Beiden zouden betrokken zijn bij politieke activiteiten en financieel worden gesteund door Oekraïne en de Verenigde Staten.
Het besluit komt nadat Kasparov onlangs de Russische president Vladimir Poetin bekritiseerde vanwege de oorlog tegen Oekraïne. De Russische autoriteiten vallen al langer organisaties, zoals mensenrechtenbeweging Open Rusland, aan die zijn opgericht door de verbannen ex-oliemagnaat Chodorkovski.
Gisteren iets gemist? Herlees hier onze liveblog van vrijdag 20 mei.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
ANALYSE. Oekraïne keldert één op drie Russische oorlogsschepen in Zwarte Zee. “Russen onderschatten de inventiviteit van de Oekraïners”
-
Nederland verhoogt reisadvies voor Frankrijk van groen naar geel, ook ons land adviseert reizigers “zeer waakzaam” te zijn
Nederland heeft het reisadvies voor Frankrijk aangepast van groen naar geel vanwege het verhoogde terreurniveau. Dat betekent dat reizen naar het land mogelijk is, maar dat reizigers extra alert moeten zijn. Ook België raadt landgenoten in Frankrijk aan om “zeer waakzaam” te zijn, bevestigt de FOD Buitenlandse Zaken. -
Livios
“Mollen verstoren, kan een averechts effect hebben”: zo bind je de strijd wél aan met de diertjes in je tuin
Molshopen ontsieren het gazon en vormen een doorn in het oog voor menig hobbytuinier. De mol doden is echter geen goed idee, zo vertelt Dirk Criel van Natuurpunt aan Bouwsite Livios. Wat je dan beter doet? Je tuin minder aantrekkelijk maken voor mollenpootjes. -
-
Mijnenergie
Benzine, diesel of elektrisch: wat is de goedkoopste brandstof?
-
21
Duizenden Hongaren eisen ontslag premier Orbán na beschuldiging van corruptie
Duizenden Hongaren hebben gisteravond het aftreden van premier Viktor Orbán geëist tijdens een manifestatie in Boedapest. Dat deden ze nadat voormalig insider en oppositiefiguur Peter Magyar een opname had verspreid die corruptie binnen de regering zou bewijzen. -
“Verdedig Franse belangen in Oekraïne”: Franse defensie waarschuwt voor nepsite die burgers oproept naar front te trekken
Het Franse ministerie van Defensie heeft op X gewaarschuwd voor een valse website die burgers oproept om naar het Oekraïense front te trekken. Volgens bepaalde bronnen is de site het werk van Russische of pro-Russische hackers, maar die informatie is niet bevestigd. -
PREMIUM
HLN SKIWEERBERICHT. Wat mogen we verwachten in het paasweekend? “Grote verschillen in noorden en zuiden van de Alpen
-
3
Smartphonefabrikant gaat concurrentie aan met Tesla: Xiaomi stelt elektrische wagen voor
-
Livios
Zonnepanelen en thuisbatterij met stekker straks ook in België toegelaten? “Lagere kosten, maar ze leveren minder op”
Kleine thuisbatterijen en zonnepanelen met een stopcontactstekker: ze bestaan, maar of je ze in België ook mag gebruiken, is niet duidelijk. Synergrid, de Belgische netbeheerderskoepel, wil daar verandering in brengen, omdat de vraag vanuit de markt zou toenemen. Maar is dat echt zo? Zijn de toestellen veilig en voordelig? En kun je ze in elke woning gebruiken? Bouwsite Livios vroeg het aan energie-expert Dirk Van Evercooren. -
Nagelbijten voor Sam Bankman-Fried: gaat cryptomiljardair de rest van zijn leven de bak in?
Voormalig cryptomiljardair Sam Bankman-Fried hoort donderdagmiddag hoe lang hij de cel in moet. Als het tegenzit, zal hij de rest van zijn leven achter de tralies zitten. Als het meezit, krijgt hij zes jaar, vanwege een van de grootste financiële fraudezaken ooit in de VS. -
New York gaat wapendetectiesystemen testen voor de metro