Direct naar artikelinhoud
InterviewJohan Boskamp

‘Nog dagelijks pieker ik mij suf: waarom Dennis?’: Johan Boskamp krabbelt langzaam overeind na de zelfmoord van zijn kleinzoon

Johan Boskamp en Hugo Camps.Beeld PN

Johan Boskamp krabbelt langzaam overeind. In november vorig jaar stapte zijn kleinzoon van 19 uit het leven. Na de dood van zijn vrouw Jenny een tweede grote schok in Boskamps leven. Hugo Camps zocht de geliefde voetbalanalist op voor een eerlijke babbel. ‘De hele tijd spoken vragen door mijn hoofd die almaar blijven knagen. Ook als ik naar het voetbal kijk. Ik kom er niet vanaf.’

“Ik kan er nu met jou over praten, maar ik hou het nog steeds niet droog. Het verlies van mijn kleinzoon Dennis kan ik geen plaats geven. Het neemt bezit van mijn hele wezen. Ik ben maanden niet meer buiten gekomen, plofte van mijn bed in de zetel. Ongeschoren. Niets interesseerde me nog, ook voetbal niet. Zolang ik niet alleen ben kan ik na maanden weer een beetje functioneren. Alleen zijn is voor mij een totale ramp. Ik ben bang om alleen te zijn.”

Vorig jaar, november. Johan Boskamp hoort aan de telefoon van zijn zoon dat kleinzoon Dennis is overleden. Negentien jaar. Zelfmoord. Zijn eerste gedachte: hier kom ik niet overheen. “Na de dood van mijn vrouw Jen is dit de tweede grote schok in mijn leven. Nog dagelijks pieker ik mij suf: waarom Dennis? Zeg mij waarom.”

De meest geliefde voetbalanalist gaat zijn publiek leven temperen. “Ik wil niet meer wekelijks op televisie zijn, ook niet in Nederland bij Johan Derksen. Wat moet ik met politiek in een voetbalprogramma. Over het spelletje is alles al gezegd. Misschien is het vandaag iets sneller, maar het veld is nog altijd even groot als 20 jaar geleden. Dan is er geen ruimte voor revolutionaire veranderingen. Ik ga mezelf niet in de maling nemen.”

De man met de smakelijkste bulderlach van Europa vindt voetbal nog altijd een leuk spelletje. “Maar wat stelt het voor? Als ik de maandagkranten lees, moet ik glimlachen. Zoveel diepzinnig gezeik kan me niet meer rusteloos maken. Eigenlijk leef ik door Dennis in een andere wereld.”

‘Nog dagelijks pieker ik mij suf: waarom Dennis?’: Johan Boskamp krabbelt langzaam overeind na de zelfmoord van zijn kleinzoon
Beeld PN

Hij wil het verdriet waardig houden, ver van voyeurisme. Toch, soms wordt verdriet een eiland waar niets meer is, alleen nog een waarom. En juist dat waarom kan hij niet achterhalen.

“De dood van Dennis was totaal onverwacht. Niet het kleinste signaal gekregen dat het leven hem dwars zat. De dag voor zijn overlijden kwam hij nog bij me langs. Dat werd zoals altijd lachen en dollen en elkaar een beetje belachelijk maken. Er was geen streep somberheid in hem. Hij was blij dat alles geregeld was met zijn studie. Hij wou naar Egypte gaan om de archeologie te bestuderen. Alle voorwaarden waren vervuld.”

“Na het slechte nieuws zijn mijn oudste zoon en ik gelijk naar Leuven gegaan waar hij op kot was. Ik ben niet mee binnen gegaan, dat lukte me op dat moment niet. Pas na drie dagen heb ik Dennis nog een keer gezien.”

Langzaam is Johan Boskamp overeind aan het krabbelen. Het was oud-voetballer en Feyenoorder Wim Jansen die hem aanstak om weer buiten te komen. Wim was van in de jeugd zijn beste vriend. Hij is intussen overleden. Johan gaat elke week een bezoekje brengen aan zijn vrouw. Trouw in de vriendschap is hij altijd geweest. Uiteindelijk is Boskamp een klein hartje.

“Ik vind het het mooiste spelletje dat er is, maar ook voetbal stelt niets voor. Dat wist ik al na de dood van mijn vrouw Jenny. Ik versta nog steeds niet wat Dennis heeft bezield. Hij was zo’n vrolijke jongen, goede student. Ik zat thuis naar foto’s aan de muur te kijken. Voetbalfoto’s. Op de televisie speelde Barcelona. Ik zat alleen maar wat voor me uit te staren. Ik dacht aan mijn drie meiden en drie gasten. Vroeger waren er dat vier. De bal rolde, maar het stelde helemaal niets meer voor. Helemaal niets. Het enige waar ik belang aan hecht zijn mijn kleinkinderen. Daar is er nu eentje van weg en dat is onverteerbaar. De hele tijd spoken vragen door mijn hoofd: waarom heb ik het niet zien aankomen? Wat hebben we fout gedaan? Is er iets wat ons ontgaan is? Vragen die geen antwoord krijgen en daarom almaar blijven knagen. Ook als ik naar voetbal op televisie kijk. Ik kom er niet vanaf.”

‘Nog dagelijks pieker ik mij suf: waarom Dennis?’: Johan Boskamp krabbelt langzaam overeind na de zelfmoord van zijn kleinzoon
Beeld PN

Het is de tweede grote schok in het leven van Johan Boskamp. Jaren geleden was er de dood van zijn vrouw Jenny. Kanker.

“We hadden het ontzettend goed met elkaar. We waren 14 toen we elkaar leerden kennen. Jen was een volbloed Rotterdamse, noemde de dingen bij naam. Was zo straight als de bliksem. Had humor. Met Lydia heb ik het nu ook goed, zij heeft andere interesses dan ik, maar dat mag. We hebben thuis twee televisiekamers. Lydia is meer van het culturele type. Ik heb haar een tijdje proberen te begrijpen, maar ben terug overgeschakeld op voetbal.”

Bossie is wereldwijd bekend om zijn brute galmende lach. Maar dat zal minder worden. “Er is zwaarmoedigheid in mijn leven gekomen. Laatst heb ik nog eens stilletjes gelachen met Johan Derksen. Niet dat ik het koosjer vond wat hij zei over vrouwen. Dat van die kaars in een dronken vrouw kun je natuurlijk niet zeggen. Maar ik moest lachen omdat ik hem zag liegen. Die kaars en die vrouw zijn nooit geweest. Johan heeft dat verhaal uit zijn duim gezogen. Om stoer en contrair te doen. Het was provoceren om te provoceren. Het is zijn handelsmerk geworden.”

“Ik weet niet wat mensen bezielt die foto’s van hun geslachtsdeel rondsturen. Als ik het al zou willen zou ik een vergrootglas moeten gebruiken.”

‘Nog dagelijks pieker ik mij suf: waarom Dennis?’: Johan Boskamp krabbelt langzaam overeind na de zelfmoord van zijn kleinzoon
Beeld PN

“Ik heb tien jaar bij Voetbal Inside gezeten. Daar stop ik nu ook mee. Ik kan het niet meer opbrengen. Het is mooi geweest. Maar terugkomend op dat #MeToo gebeuren, ik heb er geen last van gehad. Thuis had Jen alles te zeggen. Zij besliste over goed en kwaad, over alles. En ik voelde me daar perfect bij. Ik zal nog wel een keertje aansluiten bij een voetbalpanel, maar niet meer zo systematisch. Ik ben ook in de zeventig, Hugo. En ik heb geleerd van de dood van mijn vriend Wim Jansen. We deden alles samen, spelen op straat en voetballen. Ineens is hij er niet meer. Ook een zwaar verlies.”

Johan Boskamp is organisch verbonden met Feyenoord. Hij zit bij elke wedstrijd in de Kuip. “De sfeer in de Kuip vind je nergens terug. Het is passie en humor, het klinkt soms als een lawine. De mensen van de Kuip zijn voetbaldieren. Ze bewaken Feyenoord alsof het hun grootste bezit is. Het is Latijns-Amerika. Er is geen tweede club in Nederland die vergelijkbaar is met Feyenoord. Dat ze de finale van de Conference League mochten spelen is een cadeau voor de hondstrouwe aanhang. Voor Feyenoordsupporters bestaat de Champions League dan niet meer. Het is 20 jaar geleden dat ze nog een Europese finale mogen meemaken.”

Als voetballer speelde hij na Feyenoord voor RWDM en Lierse. Johan was een beenharde middenvelder die achter elke bal aanholde. Ongebreidelde arbeidslust. Gelukkige jaren, zorgeloos ook. “Voetballen is alleen maar herhaling. Ik heb de mooiste jaren van mijn leven op het veld doorgebracht. Spijt is er alleen dat ik mijn contract bij Stoke City heb opgezegd. Een fantastische club met een onvergetelijke ambiance. Uit pure koppigheid ben ik na een jaar opgestapt. Dat was niet slim van deze jongen. Het was een unieke ervaring.”

“De tijd bij SK Lierse aan het einde van mijn carrière was ook werelds. Ik kom er mij voorbereiden op het trainerschap. En ik heb er vrienden gemaakt.” Natuurlijk heeft hij het meest genoten van de jaren bij RWDM. “Meneer L’Ecluse zorgde goed voor mij. Ik woon nog steeds in een van zijn huizen en heb een paar appartementjes overgehouden aan mijn tijd bij RWDM. Jean-Baptiste L’Ecluse was een naam als een klok in het Belgisch voetbal. Hij heeft zakelijke tegenvallers gekend en nu zien de mensen hem niet meer staan. Dat kwetst me plaatsvervangend. Ik ga nog elke week een hapje eten met een van zijn zonen.” Weer de trouw van Boskamp aan vrienden.

Kisten sleuren op de vroegmarkt

Toen hij dertien was zei de kleine Boskamp: “Ik ga niet meer naar school.” “Daar was mijn moeder gauw klaar mee: ik kon gaan werken bij oom Dirk die een groenteveiling had. Mijn vader was er vrachtwagenchauffeur. Onze dag begon midden in de nacht op de vroegmarkt. Ik moest de hele tijd met kisten sleuren. Zes maanden heb ik het volgehouden tot ik bij Feyenoord kon gaan voetballen. Vanaf die tijd heb ik nooit meer gewerkt. Ben je gek: voetballen is geen werken. Het is plezier.”

“Ik kan nu perfect leven van een pensioentje van 1.700 euro. Ik ga zelfs twee keer in de week op restaurant. Ik kom helemaal niets tekort. En ik heb de wereld gezien, als voetbaltrainer. Georgië, het Midden-Oosten… Als liefhebber ging ik de wereldzeeën over om een wedstrijd te kunnen zien. Latijns-Amerika, Brazilië, Afrika, het was me nooit te ver. Ik heb een fantastisch leven gehad, afgezien van het privéverdriet om Jenny en Dennis.”

Ook nu is een gesprek zonder voetbal niet mogelijk met Johan Boskamp. Al zit hij met zijn hoofd ook midden in de Tweede Wereldoorlog. “Het blijft me fascineren. Ik lees alles wat ik onder handen krijg. Er was een voorstel om een serie voor televisie te maken, maar door corona is dat niet doorgegaan. In oorlogen leer je hoe de mensen zijn. Je ziet het nu ook in Oekraïne. Vergeet niet dat Rotterdam een zwaar oorlogsverleden heeft.”

“Ik ben bang, ja. Er hoeft maar één gek op een knop te drukken en we veranderen in vuur. Zo’n oorlog wil ik mijn kleinkinderen besparen. Om die sombere gedachten en gevoelens een plaats te geven is voetbal een goede afleiding. Alleen voor persoonlijk verdriet werkt het niet.”

Johan Boskamp gaat niet naar Qatar voor het WK voetbal. “De Rode Duivels kunnen altijd voor een verrassing zorgen, maar vier jaar geleden hadden ze meer kans. Toch is er geen land met meer wereldtoppers dan de Belgen. Neem Courtois, De Bruyne, Hazard, Lukaku, zo’n concentratie van talent kom je nergens meer tegen. Wereldtoppers. Maar voetbal is meer dan talent.”

Uitkijken naar Van Aert en Van der Poel

“Eigenlijk zit ik nu meer te wachten op de start van de Tour. Ik ben helemaal gek van wielrennen. Er komt veel spektakel op ons af met Van Aert die kan klimmen en sprinten, met Van der Poel die iedereen uit zijn wiel demarreert, met die gekke Slovenen. Ik kan niet wachten tot de Tour begint. Nee, dan ben ik niet voor mijn tv weg te slaan.”

“De Belgische competitie heeft een verdiende titelhouder. Maar er mag wat minder geringschattend over Union Saint-Gilloise worden gedaan. Ze hebben een fantastisch seizoen gedraaid, zitten in de voorronde van de Champions League. Wat mij ook opvalt is het jonge publiek. Dat kan Anderlecht niet zeggen. Wat er met die club gebeurd is, is ten hemel schreiend. Kapitaalsvernietiging.”

 “Ik denk nog weleens aan Michel Verschueren. Zie hem nog zitten in dat kleine kamertje in het stadion. Verbannen door de nieuwe bazen. Terwijl hij een pure klasseman is die alles voor de club over had. Zoals Constant Vanden Stock ook klasse was. Ik denk dat de oude heer zich al vaak in zijn graf heeft omgedraaid.”

Wie vragen heeft over zelfdoding kan terecht bij de Zelfmoordlijn op het gratis nummer 1813 of via www.zelfmoord1813.be

Uitkijken naar Van Aert en Van der Poel
Beeld PN