©  JVdP

COLUMN. Apenpokken zijn geen homokanker: geschiedenis hiv lijkt zich pijnlijk te herhalen

Appenpokken zijn geen homoziekte, net zoals aids dat niet is. Maar nu blijkt dat tijdens het Antwerpse fetisjevenement Darklands vier homoseksuele mannen een infectie opliepen met het apenpokkenvirus, lijkt de geschiedenis van hiv zich pijnlijk te herhalen.

David Van Turnhout is auteur van het boek Hoe Koeien Mensen Redden, De Eeuwige Zoektocht Van De Mens Naar Remedies. Daarin duikt hij in de medische geschiedenis en fileert hij de lange weg die de mens aflegde in de strijd tegen vreselijke ziektes en pandemieën. 

In juni 1981 brak in San Francisco paniek uit toen vooral homoseksuele mannen doodziek werden en stierven aan zeldzame, gruwelijke infecties. Het aantal gevallen nam razendsnel toe en omdat de ziekte vooral homoseksuele mannen leek te treffen, gebruikten ultrareligieuze en conservatieve bewegingen de uitbraak als argument tegen homoseksualiteit. Ze gingen ervan uit dat homoseksuelen de oorzaak waren van de tot dan toe onbekende ziekte die later bekend werd als aids.

48% vrouwen

Veertig jaar later ontdekten wetenschappers dankzij DNA-onderzoek dat de veroorzaker van aids, het hiv-virus, rond 1920 in Kameroen werd overgedragen van aap op mens. Doordat jagers veelvuldig met apenbloed in contact kwamen, waren zij de eerste slachtoffers. Na de Tweede Wereldoorlog verbeterde de infrastructuur in Afrika aanzienlijk. Naarmate mensen zich makkelijker konden verplaatsen per trein, boot en vliegtuig, verspreidden ze hiv over het Afrikaanse continent, en later over de hele wereld.

Dat in de eerste plaats alleen homomannen getroffen werden, had vooral te maken met de grotere overdraagbaarheid van hiv bij anale seks. Vooral de ontvangers lopen bij seksueel contact het grootste risico op een hiv-besmetting. Dus ook vrouwen hebben meer kans om bij heteroseksueel contact hiv op te lopen dan heteromannen. Volgens UNaids waren In 2019 wereldwijd 1,7 miljoen mensen besmet met hiv. 48% onder hen zijn vrouwen, 52% zijn mannen.

Stigma

Aids is dus geen homoziekte. Toch leefden homo’s jarenlang met dat stigma. Aids werd zelfs ‘homokanker’ genoemd. Deze onrechtvaardigheid heeft de maatschappelijke aanvaarding van homoseksualiteit decennia vertraagd, en alleen maar meer leed veroorzaakt. Nu media volop berichten over mysterieuze besmettingen met apenpokken onder homoseksuele mannen posten extremisten sociale media vol met stigmatiserende berichten tegen homoseksualiteit.

LEES OOK. Professor Piet Hoebeke verontwaardigd door homofobe reacties op apenpokkenvirus: “Dommeriken, virussen discrimineren niet”

Maar laat ons vooral eerlijk blijven. Apenpokken verspreiden zich volgens wetenschappers onder mensen van alle geaardheden en zijn overdraagbaar bij verschillende vormen van menselijk contact, ook niet-seksueel. Gelukkig staat de wetenschap al zo ver. Dus laat ons niet opnieuw dezelfde denkfout maken als veertig jaar geleden en een onbewezen link tussen ziekte en geaardheid de voedingsbodem zijn voor homohaat.

LEES OOK. Uitbraak apenpokken gelinkt aan Darklands in Antwerpen: fetisjfestival lokt 10.000 bezoekers, maar wat is dat eigenlijk?

Aangeboden door onze partners

Hoofdpunten

Aangeboden door onze partners

MEER OVER