100 gerechtelijke onderzoeken naar incidenten in crèches, maar meer dan helft is nog open

De Vlaams Parlementsleden die deel uitmaken van de onderzoekscommissie naar misstanden in de kinderopvang, kregen een lijst van Kind en Gezin. Op die lijst stond een honderdtal dossiers waarbij de organisatie naar de politie of het gerecht was gestapt om een zwaar incident te melden. Daaronder vallen incidenten waarbij een kind gewond raakt of overlijdt. "We hebben ook zicht op wat er daarmee gebeurd is," zegt Celia Groothedde, Vlaams Parlementslid voor Groen. "In meer dan de helft van de gevallen is die crèche of onthaalouder nog altijd actief. 46 zijn intussen gesloten, maar de meeste hebben dat op eigen initiatief gedaan, dus niet omdat Kind en Gezin hen gesloten heeft."

Niet in alle honderd gevallen kwam het uiteindelijk tot een veroordeling. Soms bleek dat de mishandeling thuis was gebeurd, of werd er onvoldoende bewijs gevonden. In een kwart van de gevallen werd de zaak geseponeerd door het parket. "De concrete gevallen op de lijst ken ik niet," vertelde Wendy Vanvelthoven van het parket-generaal in Brussel, "maar ik kan u volgen dat het heel spijtig is dat er zo vaak geseponeerd moet worden. Ook al zien we heel vaak in het dossier dat er een misdrijf gepleegd is. Maar wij moeten ook een dader vinden." 

"Dat zijn de meest frustrerende dossiers om te behandelen als magistraat. Je doet daar heel veel moeite voor, en houdt vaak te weinig over om tot een veroordeling te komen. Dat komt omdat we te maken hebben met kinderen die heel beperkt zijn in hun taalgebruik en dus heel moeilijk kunnen vertellen wat er gebeurd is, wat hen uiteraard extra kwetsbaar maakt."

Als er een onderzoek komt, is het ook niet altijd eenvoudig om die informatie te delen met Kind en Gezin, vertelde Dirk De Waele van het parket-generaal in Antwerpen. "Daar zijn wel richtlijnen over. Maar als magistraat moeten we ook rekening houden met het vermoeden van onschuld, het geheim van het onderzoek, de privacy van mensen, en het risico dat ze met medeplichtigen afspraken maken als ze weten dat er een onderzoek naar hen loopt." "En wat Kind en Gezin dan doet met die informatie, beslissen ze natuurlijk zelf", zegt De Waele.

Opmerkelijk ook: volgens het parket heeft Kind en Gezin pas op 21 maart 2022 voor het eerst een overzicht gevraagd met alle dossiers over een persoon die in de kinderopvang werkt. "Maar onze databanken laten niet toe om zo een selectie te maken", zei Vanvelthoven. Dat komt omdat het gerecht in het rijksregister niet meer kan zien welk beroep iemand uitoefent."Erger nog", vulde De Waele aan: "Als plots iemand die bekend staat voor zedenmisdrijven gaat samenwonen met iemand die in de kinderopvang werkt, dan is dat eenvoudigweg niet op te merken. Dan zijn we ziende blind." 

Kind en Gezin komt later nog aan het woord in de commissie.