De Sutter acht compromis over defensiebudget nog mogelijk, De Croo pleit voor diepere Europese defensiesamenwerking

De Sutter en De Croo zijn in Zwitserland voor het Wereld Economisch Forum, een jaarlijks evenement dat politici, bedrijfsleiders, ngo’s en andere groepen bijeenbrengt om ideeën uit te wisselen. Centraal staat deze keer de oorlog in Oekraïne. Onder meer NAVO-topman Jens Stoltenberg nam er al het woord. De secretaris-generaal van de NAVO had het onder meer over de oorlog en over de opgevoerde investeringen in defensie. 

Binnen de federale regering wordt momenteel gepraat over het verder opvoeren van het Belgische defensiebudget. De Croo wil het budget tegen 2035 optrekken tot 2 procent van het bruto binnenlands product, maar de groene partijen Ecolo en Groen zien dat niet zitten. 

De premier zei in Davos dat België zijn militaire uitgaven heeft opgevoerd “en dat zal blijven doen”, maar hij pleitte meteen ook voor meer efficiëntie. De Europese investeringen zijn veel te gefragmenteerd, vindt hij. De Croo wil wel dat de investeringen in defensie meer opleveren voor de Europese industrie en de samenleving. Opvallend was ook zijn pleidooi om de investeringen breder te zien: “Veiligheid is niet enkel defensie”, stelde de premier.

Volgens De Croo verwacht de Europese bevolking van leiders dat ze meer samen doen om de grote uitdagingen aan te pakken omdat de natiestaat alleen het niet meer kan. “Het Europese publiek vraagt meer integratie van ons.” De Croo nam deel aan een gesprek over de veiligheidssituatie in Europa. Dat werd ingeleid door een overheidsofficial uit Oekraïne, die nog eens vroeg om meer wapens voor zijn land. Ook Stoltenberg zat in het panel.

Vicepemier De Sutter benadrukte na de toespraak van Stoltenberg dat de steun voor Oekraïne in de regering unaniem is. De discussie over de Belgische defensie-investeringen tegen 2035 ziet ze echter los van de oorlog. “Het is duidelijk dat de belangrijke domeinen op vlak van veiligheid dan misschien meer met de klimaatcrisis en de energietransitie te maken zouden kunnen hebben. Het puur toespitsen op militaire uitgaven en daar grote budgettaire middelen voor vrijmaken, lijkt ons te eenzijdig.”

“Maar wij vinden dat we al een serieuze inspanning hebben gedaan. Er is maandenlang onderhandeld om het defensiebudget op te trekken naar 1,54 procent richting 2030 en ook nog een miljard euro extra vrij te maken voor de onmiddellijke operationaliteit van onze troepen”, luidt het. Omdat de noden over tien jaar volgens De Sutter anders zullen zijn, vraagt haar partij om de zaken “globaal” te bekijken. “Het valt te vrezen dat er nog klimaatgerelateerde rampen komen. Ook daarvoor moeten we veerkracht opbouwen, niet alleen militair.” De Croo gaf echter aan dat sommige van de defensie-investeringen zouden kunnen helpen bij het aanpakken van de impact van de klimaatverandering.

Een compromis is nog mogelijk, aldus de vicepremier. “Er zijn nog dossiers waar we een compromis gevonden hebben, ik denk dat het mogelijk is”, klinkt het. “Waarschijnlijk hebben we die 2 procent niet nodig als de middelen beter worden besteed.” Ze wijst daarbij op een betere onderlinge samenwerking op Europees vlak. 

De Sutter benadrukt bovendien dat ze van het “elitaire clubje” op het forum niets heeft gemerkt. Critici die erg actief zijn op sociale media vinden het Wereld Economisch Forum een ondemocratische elitaire kapitalistenclub. Het evenement is ook het onderwerp van samenzweringstheorieën geworden. 

“Het is mijn eerste meeting in Davos, dus ik kan moeilijk vergelijken met vorige edities, maar in mijn eigen contacten heb ik dat niet gemerkt. Ik heb hier politieke collega’s ontmoet en mensen van de Verenigde Naties, academici en ngo’s. Dat zijn soms heel kritische stemmen. Of dat een volledig beeld geeft, kan ik niet zeggen. Maar wat mij betreft, heb ik van dat elitaire in het congrescentrum nog niets gemerkt”, aldus De Sutter. 

“Hier worden geen beslissingen genomen. Voor mijn politieke werk is het belangrijk om contacten te hebben”, zegt de vicepremier voorts. “Ik laat me inspireren door naar anderen te luisteren, ik kom hier niet om instructies te krijgen of agenda’s te dienen.” Vanavond neemt De Sutter, net als premier De Croo, in Davos deel aan een Belgisch evenement rond computerchips voor de gezondheidszorg. Met het Leuvense onderzoekscentrum IMEC heeft België een wereldspeler in dat gebied.