Pleegzorg Limburg zoekt dringend pleegouders: hoe weet ik of het iets voor mij is? En hoe begin ik eraan?
Pleegzorg Limburg is op zoek naar pleegouders om kinderen en baby's in crisissituaties op te vangen. Hoe begin je hieraan als pleegouder? En hoe weet ik of pleegzorg iets voor mij is? Kinderpsychiater Binu Singh beantwoordt in "De wereld van Sofie" enkele vragen over pleegouderschap.
Pleegzorg Limburg is op zoek naar 16 pleegouders voor de crisisopvang van baby's en kleuters. Jonge kinderen die zich in zulke situaties bevinden, dragen vaak een trauma met zich mee. Het vraagt dan ook een groot engagement van de pleegouders om die kinderen op te vangen. "Jonge kinderen komen in pleegzorg terecht omdat het voor de ouders niet meer lukt om hun kind alleen op te voeden. Dat betekent niet dat het slechte ouders zijn", zegt Binu Singh, coördinator van het zorgprogramma jonge kind binnen UPC KU Leuven.
Hoe begin je als pleegouder?
Pleegouder zijn voor kinderen, en zeker jonge kinderen, is geen gemakkelijke opdracht. "Kinderen zijn op jonge leeftijd erg kwetsbaar, de warmte van een gezin is dan heel belangrijk. Pleegouder zijn vraagt veel toewijding. Je moet zelf genoeg ruimte en steun hebben om een kind op te vangen. Je weet als pleegouder niet hoe lang je het kind opvangt, en hoe intensief dat gaat zijn."
Singh onderstreept het belang van een goede overeenkomst met de biologische ouders. "Probeer als pleegouders ook overeen te komen met de biologische ouders. Opvoeden kan je niet alleen doen. Pleegzorg kan een mooie manier zijn om dat samen te doen. Je moet als pleegouder de instelling hebben dat je de ouders van het kind mee ondersteunt in de noden van het kind. In alle situaties is dat het uitgangspunt, je ondersteunt de opvoeding van een kind. Het mag geen competitie worden waar de biologische ouders bang zijn om hun kind te verliezen."
Beluister hier het gesprek met kinderpsychiater Binu Singh in 'De Wereld van Sofie':
Kinderpsychiater Binu Singh: "Weet als pleegouder dat je ruimte en steun moet hebben"
Kan je als pleegouder het verschil maken?
"Absoluut, het jonge kind is heel snel aan het groeien, er wordt een fundament gelegd voor later. In sommige omstandigheden is er geen tegemoetkoming voor de noden van het kind. Een pleeggezin kan niet alleen op het moment zelf betere ontwikkelingskansen geven, maar ook later een betere toekomst bieden. Dat is iets heel dankbaar, en bij jonge kinderen merk je het effect ook veel sneller."
Waar moet je als pleegouder op letten bij de opvang van een kind?
Een kind dat uit een crisissituatie komt, heeft extra zorg nodig. "Het is niet zomaar een vriendje uit de klas dat komt logeren. Het vraagt wel degelijk een extra zorg. Nabijheid is erg belangrijk, je moet de stress van een kind goed bewaken en vanuit een soort rust nabijheid bieden. Jonge kinderen hebben het zeker nodig dat volwassenen zich durven openstellen naar het kind, dat ze hun hart openen voor hen."
(Hoe) kan je je voorbereiden op de komst van het kindje?
"Helemaal voorbereiden lukt niet, je bent ook niet volledig voorbereid op je eigen kind", zegt Singh. "In het moment zullen een aantal dingen duidelijk worden. Het is belangrijk dat je je als kandidaat enkele vragen stelt: waarom doe ik het? Wat motiveert mij? Hoe staan andere gezinsleden hier tegenover?"
Een pleegkind opvangen vraagt veel toewijding. "Als je een fulltime job hebt en een heel rijk sociaal leven, dan moet je je afvragen of het realistisch is om er een kind bij te nemen."
Pleegzorg mag geen competitie zijn waar de biologische ouders bang zijn om hun kind te verliezen
Kan ik 'uitproberen' of pleegzorg iets voor mij is?
"Je kan ook met een kleine stap beginnen. Een heel mooie vorm van pleegzorg is om een 'steungezin' te zijn. Dat betekent dat het pleegkindje in het weekend langskomt, of dat je er een avond voor zorgt."
"Een steungezin biedt extra steun bij de opvoeding van het kind. Dat kan een mooie eerste stap zijn om het kindje te leren kennen, en om te kijken of het een optie is om een pleegkind volledig in huis te nemen."
Welke situaties moet je voor ogen houden?
Pleegzorg is niet evident, dat vertelde ook Evelien Chiau in "De Wereld van Sofie". "Als pleegzorg goed verloopt, geeft dat veel terug. Spijtig genoeg komen er in de media vaak pleegsituaties waar het moeilijk verloopt. Maar er zijn ook veel pleegplaatsingen die goed lopen. Het is belangrijk om te weten dat het alle kanten uit kan."
Op een gegeven moment moet het steungezin het kindje terug afstaan. Dat is ook een belangrijk element waar over moet worden nagedacht, vertelt Singh. "Het is belangrijk om te kijken of het afscheid je als ouder tegenhoudt om je open te stellen. Je moet ook nadenken of je achteraf nog contact kan houden met het kind. In geval van een definitief afscheid, kan dat veel pijn veroorzaken bij het pleeggezin. Maar als het afscheid pijn doet, dan heb je het net heel goed gedaan."
Als het afscheid pijn doet, dan heb je net het heel goed gedaan
Hoe kan pleegzorg beter in de toekomst?
Een groot deel van de pleegzorg ligt in de handen van vrijwilligers die door de pleegzorgdiensten opgeleid worden. Dat is niet voldoende, zegt Singh. "Er zijn instellingen die kinderen opvangen, dat zijn kleinschalige opvanghuizen waar professionals drie à vier kinderen opvangen."
In situaties waar een heel jong kind opgevangen moet worden, krijgt een gezin toch de voorkeur. "Waar we als maatschappij nog kunnen groeien, is de opleiding van pleegouders. Pleegzorgdiensten moeten vrijwilligers opleiden om pleeggezinnen maximaal te kunnen ondersteunen en informatie geven. Op die manier voelen pleegouders zich meer gedragen in hun opdracht."