200 lichamen gevonden in kelder van ingestort woonblok in Oekraïense havenstad Marioepol

Sinds de laatste Oekraïense militairen die zich in het Azovstalcomplex in Marioepol hadden verschanst, zich hebben overgegeven, is de zuidelijke havenstad definitief in handen van het Russische leger. Dat de meer dan twee maanden durende belegering veel slachtoffers gemaakt heeft, staat buiten kijf. Geregeld worden lichamen gevonden.

Zo zijn in de kelder van een ingestort woonblok 200 lichamen gevonden, maakte de Oekraïense overheid vandaag bekend. Volgens Petro Andriusjenko, een adviseur van de burgemeester van Marioepol die de stad nu verlaten heeft, weigerde de plaatselijke bevolking de lichamen weg te halen en hebben de Russische militairen de bewuste plek verlaten. De lichamen waren in staat van ontbinding, waardoor een immense stank in de omgeving van het ingestorte gebouw hing.

Hoeveel doden er in Marioepol zijn gevallen, is niet bekend. Evenmin in heel Oekraïne. De oorlog is vandaag exact 3 maanden aan de gang. Volgens sommige bronnen kwamen al meer dan 7.000 mensen om het leven. Burgers en militairen. 7.436 staat te lezen op een gedenkpaal in de hoofdstad Kiev.

Volgens de Oekraïense president Volodimir Zelenski is Rusland uit op een "totale oorlog" met zoveel mogelijk doden en vernieling. Zelenski verwees onder meer naar een raketaanval in Desna, zo'n 55 kilometer ten noorden van Kiev, waarbij vorige week meer dan 80 doden vielen, een van de dodelijkste aanvallen sinds de start van de oorlog.

Nu Marioepol volledig in handen is, focust het Russische leger zich volledig op de verovering van de rest van de Donbas, een regio in het uiterste oosten van Oekraïne (zie kaarten). Die bestaat uit twee provincies, Loegansk en Donetsk (waar Marioepol ligt), waarvan een deel in 2014 door pro-Russische rebellen als onafhankelijk werd verklaard, de zogenoemde Volksrepublieken Loegansk en Donetsk. De Russische president Poetin erkende twee dagen voor het begin van de invasie de volledige provincies als onafhankelijk gebied. Het doel is nu om die volledige provincies in handen te krijgen.

In Loegansk wordt de stad Severodonetsk alsmaar nauwer omsingeld en onder vuur genomen. Het is zowat de laatste plek van Oekraïens verzet. Als de stad valt, is nagenoeg de hele provincie Loegansk in Russische handen. Volgens het Britse ministerie van Defensie hebben de Russen recent enige vooruitgang geboekt, ondanks hevig Oekraïens verzet.

In de provincie Donetsk is een nog groter deel in handen van Oekraïne. "Eigenlijk is de frontlijn die er sinds 2015 was in Donetsk nauwelijks opgeschoven", zegt VRT NWS-journalist en Ruslandkenner Jan Balliauw, die momenteel in Oekraïne is. "Er worden door de Russen pogingen ondernomen om nu ook daar vooruitgang te boeken, maar dat gaat allemaal heel langzaam."

Elders in Oekraïne wordt het "normale" leven weer opgepikt, voor zover dat mogelijk is. Zo rijdt de metro van Charkov, de op één na grootste stad van het land, sinds vandaag weer. De metrogangen, diep onder de grond, dienden tijdens de belegering van de stad drie maanden als schuiloord. De metro lag al die tijd stil. Drie stations in het noordoosten van de stad blijven wel nog gesloten. Daar is er nog artillerievuur.

Het Russische leger heeft zijn troepen rond Charkov deels verplaatst om in te zetten in de Donbas. Het lijkt erop dat de Russen er (voorlopig?) van afgezien hebben om de tot puin herleide stad in te nemen.

Rusland werkt intussen ook aan een wet die de leeftijdslimiet om dienst te nemen in het leger afschaft, zo blijkt uit de agenda van de Doema, het Lagerhuis van het Russisch parlement. Het is de bedoeling om de leeftijdsgrens af te schaffen waarop burgers het recht hebben een eerste contract van militaire dienst aan te gaan.

Volgens een in de Doema ingediende tekst kunnen enkel burgers tussen 18 en 40 jaar een eerste contract met het leger afsluiten. Voor buitenlanders is dat 18 tot 30 jaar. "Bovendien zijn voor het gebruik van wapens met een hoge precisie en het functioneren van wapens en militaire uitrusting, professionelen nodig", klinkt het. Ouderen dus. 

Het Russisch leger heeft tijdens de eerste maanden van de invasie omvangrijke materiële en menselijke verliezen geleden, al heeft Moskou nooit de omvang ervan weergegeven. Met de nieuwe wet wil de overheid allicht extra mensen kunnen inzetten.