Europees olie-embargo tegen Rusland onzeker na nieuwe demarche Viktor Orban

Het embargo maakt deel uit van het zesde sanctiepakket dat de Europese Commissie begin deze maand op tafel legde, naar aanleiding van de Russische oorlog in Oekraïne. Centraal staat een embargo op olie en olieproducten vanuit Rusland: de Commissie wil dat er over zes maanden geen ruwe olie meer geïmporteerd wordt, tegen het einde van het jaar moet ook een einde gekomen zijn aan de invoer van geraffineerde olieproducten.

Na weken van onderhandelen leek de Europese top van volgende week voor een doorbraak te kunnen zorgen. Orban was zelf vragende partij om het dossier naar het hoogste politieke niveau te tillen, maar zegt nu dat "een discussie bij gebrek aan consensus contraproductief zou zijn". Dat schrijft hij in een brief aan Europese Raadsvoorzitter Charles Michel. "Onze interne verdeeldheid zou bloot komen te liggen, zonder een realistische kans op een oplossing voor onze problemen. Daarom stel ik voor dit onderwerp niet aan te snijden tijdens de volgende Europese Raad."

Het was de Financial Times die dinsdag als eerste over de brief schreef. Een Europese bron bevestigt het bestaan ervan. Charles Michel heeft voorlopig nog niet gereageerd op de demarche van Orban.

In een poging de lidstaten over de streep te trekken die het meest van Russische olie afhankelijk zijn, heeft de Commissie Hongarije en Slovakije al uitstel voor de implementatie van het embargo aangeboden tot eind 2024, en Tsjechië tot juni van hetzelfde jaar. Er is ook al over financiële compensaties gesproken, maar Boedapest zegt dat het minstens 770 miljoen euro nodig heeft om zijn olie-infrastructuur aan te passen.

Ook het RePowerEU-plan van de Europese Commissie kan Orban niet overtuigen. Ze wil daarmee Europa versneld (tegen 2027) onafhankelijk maken van de import van Russische fossiele brandstoffen en wil 1,5 tot 2 miljard euro opzijzetten voor investeringen om de energiebevoorrading te garanderen. Dat geld zou via de faciliteit voor Herstel en Veerkracht (RRF) naar de lidstaten moeten gaan, maar omwille van de bezorgdheden over de rechtsstaat is het Hongaarse herstelplan nog steeds niet goedgekeurd.

In een interview met de nieuwswebsite Politico zegt Commissievoorzitter Ursula von der Leyen dat er inderdaad geen akkoord over het olie-embargo mag worden verwacht op de Europese top. “Ik denk niet dat de Europese Raad de juiste plaats is om dit op te lossen, want het gaat om iets zeer technisch”, zegt ze. “Het gaat hier over landen zonder zeegrens die alternatieve aanvoerroutes via pijplijnen nodig hebben. Je moet dus over investeringen in pijplijnen spreken, om de bevoorrading op te krikken, over raffinaderijen die geüpdatet moeten worden en over investeringen en hernieuwbare energie.”

Toch is er ook een politiek element dat speelt. “Hoeveel willen de andere 26 (lidstaten) als investering toegeven aan Hongarije?,” vraagt von der Leyen. “Maar de grootste moeilijkheden zijn de technische problemen die we nu aan het bespreken zijn.”