Van Mitt Romney tot Ted Cruz: hoe dollars van wapenlobby aan tientallen (Republikeinse) politici kleven in VS
Drie dagen na de dodelijke schietpartij op een basisschool in Texas, hekelen veel Amerikanen de hypocrisie van politici “die hun medeleven betuigen, maar miljoenen dollars ontvangen van de wapenlobby”. Uit een lijst van de “Brady Campaign to Prevent Gun Violence” blijkt dat die NRA bijzonder gul is voor een rist senatoren die pro wapenbezit zijn.
Gebeden, medeleven en de belofte dat het vuurwapenprobleem in Amerika dit keer écht zal worden aangepakt: na de dodelijke schietpartij op de Robb Elementary School in Texas afgelopen dinsdag, regent het tweets en krasse uitspraken van politici, zowel aan Democratische als aan Republikeinse zijde. “Een riedeltje dat zich na elk bloedvergieten herhaalt”, klinkt het cynisch op sociale media. “Ze bidden voor de slachtoffers, maar ontvangen intussen geld om de wapenwetgeving onaangeroerd te laten.”
BEKIJK - Het jaarlijkse congres van de National Rifle Association in Houston in Texas gaat van start met speeches en demonstraties van iedereen die wapenliefhebber en -bepleiter is:
"Hypocrisie"
De invloed van de wapenlobby op de politiek in de Verenigde Staten is onmiskenbaar. In 2019 publiceerde non-profitorganisatie “Brady Campaign to Prevent Gun Violence” een lijst van de vijftig senatoren die gedurende hun politieke carrière het meeste geld hebben aangenomen van de National Rifle Association (NRA), de belangrijkste wapenlobby-organisatie in het land.
De top 50 bestaat volledig uit Republikeinen. Zo goed als elke prominente Republikein die de voorbije dagen op sociale media over de schietpartij in Texas berichtte, moest dat dan ook bekopen met felle tegenreacties waarin hun hypocrisie werd aangesneden.
We pikken er enkele opvallende namen uit. De volledige lijst kan je hier raadplegen.
#1: Mitt Romney
Donatie van de NRA: 13.647.676 dollar (12,7 miljoen euro)
Staat: Utah
Aantal wapendoden in de staat per jaar: 365
Vandaag vertegenwoordigt Mitt Romney (75) de staat Utah in de Senaat, van 2003 tot 2007 was hij gouverneur van Massachusetts. In 2008 deed hij voor het eerst een gooi naar het presidentschap, maar moest hij in de voorverkiezingen de duimen leggen voor John McCain. Vier jaar later schopte hij het wel tot Republikeinse presidentskandidaat en nam hij het op tegen president Barack Obama. Toen begin 2020 voor het eerst een impeachmentprocedure tegen president Donald Trump plaatsvond, stemde Romney als enige Republikein voor diens afzetting.
“Ik bied mijn gebeden en medeleven aan, maar weet dat het niet voldoende is. We moeten antwoorden vinden”, tweette hij na de schietpartij in Uvalde. Zijn mededogen viel niet in goede aarde. “Tegen abortus, maar kinderen laat hij afslachten”, “bidden voor een probleem dat hij weigert op te lossen”, “13 miljoen dollar bloedgeld van de NRA”: honderden Amerikanen wezen hem op de hypocrisie van zijn tweet.
#6: Marco Rubio
Donatie van de NRA: 3.303.355 dollar (3,08 miljoen euro)
Staat: Florida
Aantal wapendoden in de staat per jaar: 2.568
“Little Marco”, dat was het bedenkelijke koosnaampje van Donald Trump voor Marco Rubio (50) toen ze zich in 2016 beiden kandidaat stelden voor de presidentsverkiezingen. Trump bleek uiteindelijk inderdaad de grotere van de twee, maar klein kan je de invloed van Rubio met meer dan 3,3 miljoen dollar aan persoonlijke donaties van de NRA niet noemen. De senator voor Florida is tegen abortus vanaf de bevruchting, voor de doodstraf en voor wapenbezit.
De afgelopen dagen kreeg hij bakken kritiek over zich heen nadat hij een statement van de Amerikaanse basketballiga (NBA) had afgekeurd. Voor de aanvang van een basketbalwedstrijd hield de NBA een eerbetoon aan de slachtoffers en riep het op tot een nieuwe wapenwetgeving. “De NBA verdient miljarden in China, waar Oeigoeren tot slaven worden gemaakt, maar deze tragedie in Amerika politiseren ze”, sneerde hij.
#18: Mitch McConnell
Donatie van de NRA: 1.267.139 dollar (1,18 miljoen euro)
Staat: Kentucky
Aantal wapendoden in de staat per jaar: 690
“Ik vraag het je, Mitch McConnell: blijf je je eigen verlangen naar macht boven het leven van onze kinderen, ouderen en kerkgangers stellen?” Het emotionele betoog van NBA-coach Steve Kerr, die zich tijdens een persconferentie voor een basketbalmatch rechtstreeks tot de senator van Kentucky richtte, ging de wereld rond. Ook op Twitter lieten duizenden mensen geen spaander van McConnell, die zijn medeleven aan de slachtoffers van de schietpartij in Uvalde betuigde, heel.
In 2019 gaf McConnell (80), een van de meest prominente Republikeinen in de Senaat, te kennen voor uitgebreidere achtergrondchecks te zijn. Die zouden moeten voorkomen dat mensen met ernstige psychische aandoeningen wapens kunnen kopen. Het zou de grootste uitbreiding van de federale wapenwetgeving in decennia worden, maar drie jaar later is de maatregel nog steeds niet goedgekeurd. Donderdag verklaarde McConnell aan CNN dat er vanuit de Republikeinen bereidheid is om opnieuw te praten met de Democraten.
#26: Ted Cruz
Donatie van de NRA: 176.274 dollar (164.000 euro)
Staat: Texas
Aantal wapendoden in de staat per jaar: 3.139
Mensen bespieden via een app, valse geruchten over concurrenten verspreiden, documenten uit besloten vergaderingen lekken en collega’s beledigen: Ted Cruz (52) heeft zijn bijnaam “man van de vuile trucs” niet gestolen. Hij kreeg zelfs Donald Trump meermaals op zijn paard toen ze zich in 2016 allebei kandidaat stelden voor de presidentsverkiezingen. Na de schietpartij in Uvalde beschuldigde Cruz, senator van Texas, de Democraten en de media ervan de zaak te politiseren.
Meteen de reden waarom hij een reporter van Sky News weigerde te woord te staan. “Stop met dit soort propaganda, je volgt een politieke agenda”, antwoordde hij op de vraag “waarom dergelijke schietpartijen enkel in Amerika plaatsvinden”. Het fragment ging viraal op sociale media. Cruz zou dit weekend een toespraak houden op de jaarlijkse bijeenkomst van de NRA in Texas. Het is niet duidelijk of hij daadwerkelijk aanwezig zal zijn.
BEKIJK - Senator Ted Cruz loopt weg van journalist die hem vragen stelt over de wapenwet in de Verenigde Staten:
De top tien
Onderstaande politici - allemaal Republikeinen - vormen de top tien van senatoren die gedurende hun politieke carrière het meeste geld hebben aangenomen van de NRA.
Tegengas
De lijst van de “Brady Campaign to Prevent Gun Violence” bespreekt de bedragen die de senatoren individueel hebben ontvangen. De eigenlijke invloed van de NRA op het beleid, en het geld dat daarmee gemoeid is, gaat nog vele malen verder. Tijdens verkiezingscampagnes besteedt de lobbygroep miljoenen dollars aan kandidaten die voorstander zijn van wapendracht, en pompen ze geld in het bieden van tegengas aan kandidaten die het tegenovergestelde willen.
Volgens OpenSecrets, een naar eigen zeggen onpartijdige non-profitorganisatie, spendeerde de NRA in 2016 meer dan 50 miljoen dollar om presidentskandidaat Donald Trump en zes Republikeinse senaatskandidaten een duwtje in de rug te geven. Wanneer we kijken naar de cijfers van de meest recente presidentsverkiezingen in 2020, zien we dat de NRA er bijna 28,5 miljoen dollar doorjaagde: 10,2 miljoen voor de Republikeinen en 19 miljoen tegen de Democraten.
6.600 dollar ging naar de Democratische partij, waarvan 5.800 dollar naar vertegenwoordiger Collin Peterson, die pro wapenbezit is. Geruchten doen de ronde dat in 2016 ook Bernie Sanders, die het opnam tegen Hillary Clinton om de Democratische presidentskandidaat te worden, geld van de NRA heeft ontvangen. Zelf heeft hij dat altijd ontkend. De NRA maakt er geen geheim van dat ze ook Democraten die pro wapenbezit zijn, geld toestoppen.
Het maakt slachtoffers van schietpartijen alleen maar moedelozer: langs beide kanten halen politici er voordeel uit om de wapenwetgeving – en dus de NRA – niet te krenken.