HERLEES. "Rivierovergangen kunnen beslissende rol spelen in oorlog Oekraïne"
- Oekraïens leger verdreven uit centrum van Sjevjerodonetsk

 Diverse dorpen in de Noord-Oekraïense regio Tsjernihiv zijn geëvacueerd nadat de naburige stad Priloeki werd getroffen door Russische raketten, meldt de gouverneur van Tsjernihiv op berichtendienst Telegram. De evacuaties waren ingegeven door het brandgevaar dat ontstond na de aanvallen.

De gouverneur gaf geen details over de doelwitten van de raketaanvallen of het aantal slachtoffers. Rusland heeft de raketaanvallen niet bevestigd. Priloeki ligt op ongeveer 150 kilometer ten oosten van hoofdstad Kiev en heeft een militair vliegveld.

Het Russische leger trok zich in april terug uit Tsjernihiv, twee maanden na het begin van de invasie. Sindsdien is het gebied grotendeels gevrijwaard gebleven van aanvallen door het Russische leger, dat zich nadien vooral richt op Oost-Oekraïne. Wel vond volgens Kiev op 17 mei een aanval plaats op een militaire basis in het gebied, waarbij 87 mensen omkwamen.

Nabij de Oekraïense stad Boetsja, waar na de terugtrekking van het Russische leger uit Kiev honderden lichamen aangetroffen werden, zijn in een nieuw massagraf maandag nog eens zeven lichamen ontdekt. Dat heeft Andriy Nebitov, hoofd van de politie in Kiev, op Facebook aangekondigd.  "Zeven burgers zijn door de Russen gemarteld en vervolgens laf, met een kogel in het hoofd, geëxecuteerd", aldus Nebitov, die er nog aan toevoegt dat bij verschillende slachtoffers  de handen en knieën waren vastgebonden.

"Het graf werd vandaag ontdekt waar de Russische militairen gestationeerd waren, nabij het dorp  Myrotske, 10 km ten noordwesten van Boetsja", aldus de politiecommissaris. De politie probeert nu de slachtoffers te identificeren.

Na de terugtrekking van de Russische soldaten werd Boetsja het symbool voor de oorlogsmisdaden waarvan Kiev Moskou beschuldigt. Rusland ontkent iets te maken te hebben met die slachtpartijen. 

Mensenrechtenorganisatie Amnesty zegt dat Rusland zich schuldig heeft gemaakt aan oorlogsmisdaden tijdens het bombarderen van de Oekraïense stad Charkiv. Door het gebruik van clusterbommen en landmijnen zijn honderden burgers gedood, aldus Amnesty.

Volgens Oekraïne zijn sinds het begin van de oorlog 606 mensen omgekomen in de stad, 600.000 mensen zijn geëvacueerd. Charkiv was voor de oorlog de tweede stad van het land. Het was een van de eerste steden die werd aangevallen door het Russische leger, vanwege de oostelijke ligging. In mei wisten Oekraïense militairen het Russische leger terug te dringen.

Amnesty heeft veertien dagen onderzoek gedaan naar de oorlogsmisdaden van Rusland. "De herhaalde bombardementen van woonwijken in Charkiv hebben honderden willekeurige slachtoffers gemaakt."

Rusland heeft nog niet gereageerd op de berichten van Amnesty. Eerder heeft het ministerie van Defensie meerdere keren gezegd dat het geen burgerslachtoffers wil maken. Rusland is niet aangesloten bij een verdrag dat clustermunitie verbiedt, volgens Amnesty is het alsnog een oorlogsmisdaad.

Volgens de Britse inlichtingendiensten kunnen rivierovergangen in de volgende fase van de oorlog in Oekraïne een beslissende rol spelen. Het centrale deel van de Russische frontlinie in de Donbas ligt ten westen van de Donets-rivier.

Om verdere vooruitgang in de Donbas te realiseren, moet Rusland van daaruit dus complexe flankaanvallen uitvoeren ofwel rivierovergangen veroveren. Tot dusver hadden de Russen het moeilijk om op een grootschalige manier een rivierovergang over te steken die onder vuur ligt. Het Oekraïense leger slaagde er daarentegen dikwijls in om bruggen te vernietigen voor ze zich terugtrokken.

Sinds het begin van de Russische invasie meer dan drie maanden geleden publiceert de Britse regering regelmatig informatie van de inlichtingendiensten over het verloop ervan. Moskou beschuldigt Londen van een desinformatiecampagne.

Russische beschietingen op de Oekraïense stad Charkiv hebben volgens een nieuw rapport van mensenrechtenorganisatie Amnesty International honderden burgers gedood. De mensenrechtenorganisatie zegt bewijzen te hebben gevonden dat Russische troepen herhaaldelijk clustermunitie en antipersoonsmijnen gebruiken, wat volgens internationale verdragen verboden is.

Het rapport  "'Anyone can die at any time': Indiscriminate attacks by Russian forces in Kharkiv, Ukraine" documenteert hoe Russische troepen dood en vernieling hebben veroorzaakt door onophoudelijk woonwijken van de stad te hebben gebombardeerd. 

Mensen werden gedood in hun huizen, op straat, in speeltuinen, op begraafplaatsen, terwijl ze in de rij stonden voor humanitaire hulp of toen ze boodschappen deden", zegt Donatella Rovera, crisisonderzoeker van de mensenrechtenorganisatie. Ze spreekt van een "meedogenloos spervuur van willekeurige aanvallen, waarbij honderden burgers werden gedood en gewond raakten".

Amnesty vernam van de directeur van de medische afdeling van het regionale militaire bestuur dat sinds het begin van het conflict 606 burgers zijn gedood en 1.248 mensen gewond zijn geraakt in de regio.

Rovera stelt dat de Russische strijdkrachten verantwoording moeten afleggen voor hun daden. Slachtoffers en hun nabestaanden moeten dan weer herstelbetalingen ontvangen.

Naast clustermunitie gebruikt het Russische leger ook onnauwkeurige raketten, zoals ongeleide van het type Grad en Uragan. Omdat ze onnauwkeurig zijn, maken ze slachtoffers wanneer ze in burgergebieden gebruikt worden. "Ongeleide artilleriegranaten hebben een foutmarge van meer dan 100 meter", klinkt het. "In woonwijken waar gebouwen niet meer dan een paar meter van elkaar staan, betekent die onnauwkeurigheid vrijwel zeker dat er burgerslachtoffers vallen en schade aan burgerdoelen wordt aangebracht."

Amnesty merkt nog op dat Oekraïense troepen vaak aanvallen lanceren vanuit woonwijken, waardoor burgers in die gebieden in gevaar worden gebracht. "Dit is in strijd met het internationaal humanitair recht, maar rechtvaardigt op geen enkele manier de herhaalde willekeurige aanvallen van Russische troepen."

Voor het rapport onderzochten onderzoekers van Amnesty 41 aanvallen. Daarbij zijn minstens 62 mensen gedood en nog eens 196 mensen gewond geraakt. In Charkiv interviewden ze 160 mensen, onder wie mensen die een aanval overleefden, nabestaanden, getuigen en artsen die gewonden behandelden. Ze analyseerden ook bewijsmateriaal van aanvallen, zoals munitiefragmenten, en digitaal materiaal.

De verbinding tussen de Oekraïense kerncentrale van Zaporizja, die onder controle is van Russische troepen, en het Internationaal Atoomenergieagentschap IAEA is hersteld. Dat melden Kiev en het agentschap.

De connectie ging verloren op 30 mei, "toen de Russen de Oekraïense mobieletelefonieoperator Vodafone in Enerhodar afsneden", waar de centrale zich bevindt. Volgens de Oekraïense nucleaire operator heeft Vodafone een contract met het IAEA voor de gegevensoverdracht.

"Dankzij de gezamenlijke inspanningen van Energoatom en Vodafone is op vrijdag 10 juni de verbinding tussen de servers voor nucleaire observatie van de site en het IAEA hersteld", aldus de operator nog.

In een persbericht op Twitter bevestigde het IAEA dat de gegevensoverdracht hersteld is, na "een technische onderbreking van bijna twee weken". De directeur van het agentschap, Rafael Grossi, merkt ook op dat de gegevensstroom de fysieke aanwezigheid van inspecteurs op regelmatige tijdstippen niet kan vervangen.

De directeur wil zo snel als mogelijk een bezoek aan de centrale organiseren. Oekraïne is daartegen gekant, zolang de centrale in handen is van de Russen. Voor Energoatom zou dat immers een legitimatie door de internationale gemeenschap van de Russische bezetting betekenen, klinkt het.

Begin maart veroverden Russische soldaten de controle over de kerncentrale in Enerhodar, in het zuiden van Oekraïne.