EU beschuldigt Moskou van "oorlogsmisdaad" wegens blokkade van Oekraïens graan

“We kunnen ons niet inbeelden dat er miljoenen tonnen graan geblokkeerd blijven in Oekraïne, terwijl de rest van de wereldbevolking honger lijdt. Het is een echte oorlogsmisdaad. Ik kan me niet voorstellen dat dit nog lang duurt. Anders wordt dit echt iets waarvoor Rusland verantwoordelijk zou worden gehouden”, zei Borrell in Luxemburg, voor een top van de Europese ministers van Buitenlandse Zaken.

Het westen en Rusland zijn verwikkeld in een discussie over de kwestie of de sancties verantwoordelijk zijn voor de verscherping van de voedselcrisis. De kwestie staat centraal op de top van Europese buitenlandministers. “De Europese sancties tegen Rusland zijn niet gericht tegen landbouwproducten en mest. Ze kunnen verkocht, gekocht en geëxporteerd worden”, benadrukte Borrell.

Borrell beklemtoonde dat niet de sancties, maar de Russische vernielingen van Oekraïense havens, voedselvoorraden en transportinfrastructuur en de blokkade van de havens de voedselcrisis in de hand werken. “Het is het typische draaiboek van de Russische propaganda: ze creëren een probleem en leggen de schuld bij anderen. Wel, het komt niet door onze sancties, maar door de Russische daden”, aldus de Spanjaard. Volgens hem wordt 20 miljoen ton graan geblokkeerd in Oekraïne.

Vooral in Afrika is er grote bezorgdheid over de voedselsituatie. Na afloop van het beraad in Luxemburg meldde Borrell dat hij een brief heeft gestuurd naar alle Afrikaanse ministers van Buitenlandse Zaken om uit te doeken te doen hoe de sancties ontworpen zijn, tegen wie ze gericht zijn en wat kan en niet kan. De Spanjaard beklemtoonde bijvoorbeeld dat de Afrikaanse landen nog steeds Russisch voedsel kunnen aankopen via het internationale betaalsysteem Swift.

Borrell sloot niet uit dat de sancties onrechtstreeks onbedoelde gevolgen hebben. Hij doelde dan vooral op economische actoren die “overreageren” op de Europese sancties en ook activiteiten schrappen of vermijden die niet onder het sanctieregime vallen. Daarom stuurt de EU ook een brief naar financiële en economische actoren om hen uit te leggen dat de sancties bijvoorbeeld niet beletten om handel te drijven in voedsel en meststoffen uit Rusland of andere derde landen.

Borrell wees er tenslotte op dat de Europese Unie en haar lidstaten noodhulp hebben vrijgemaakt om de voedselproblemen in Afrika het hoofd te bieden. Zo wordt één miljard euro voorzien voor de Sahel en 600 miljoen euro voor de hoorn van Afrika.