E-steps verbannen van het voetpad en je moet overal elektronisch kunnen betalen: dit verandert op 1 juli 

Vanaf 1 juli gelden nieuwe verkeersregels voor e-steps en andere gemotoriseerde voortbewegingstoestellen, zoals monowheels en elektrische skateboards. 

Voortaan geldt voor het gebruik van de e-step een minimumleeftijd van 16 jaar. Dat is belangrijk om te vermijden dat kinderen en jonge tieners in het verkeer rijden op voertuigen tot 25 kilometer per uur die niet altijd stabiel of makkelijk bestuurbaar zijn. In speelsituaties, zoals op de zeedijk of in speelstraten, mogen jongeren hun toestellen wel nog gebruiken.

Daarnaast worden e-steps van het voetpad verbannen. Tot nu toe werden ze er nog getolereerd als ze stapvoets reden, maar die regel wordt niet goed genoeg nageleefd. Een volledig verbod is dan eenvoudiger. Personen met een beperkte mobiliteit blijven met hun scootmobiel welkom op het voetpad. En in voetgangerszones zal een bord aangeven of e-steps er - stapvoets - toegelaten zijn.

Om chaotische toestanden met geparkeerde steps te vermijden, komen er ook parkeerzones. Parkeren kan er verplicht zijn, verboden of toegelaten. En het zal ook niet langer toegestaan zijn om met twee op een e-step te rijden.

Vanaf 1 juli moet elke onderneming in België minstens één vorm van elektronisch betalen aanbieden, zoals betalen met de kaart of met de smartphone.

De handelaar mag zelf kiezen welke optie hij de consument aanbiedt, gaande van de klassieke betaalterminal, over mobiele toepassingen zoals Payconiq, tot de mogelijkheid om via overschrijving te betalen. Cash betalen moet ook mogelijk blijven. 

De verplichting geldt niet alleen in bijvoorbeeld winkels, maar ook voor apothekers, dokters, tandartsen en advocaten. Ook in het zwembad, de bibliotheek of het cultureel centrum moeten klanten elektronisch kunnen betalen. Ook verenigingen zonder winstoogmerk kunnen onder de verplichting vallen, als zij "een product of dienst verkopen op recurrente basis voor economische doeleinden". 

Betalingen met maaltijdcheques, ecocheques of consumentencheques, of nog met cryptomunten en andere virtuele munteenheden, worden niet als elektronische betaalmiddelen beschouwd.

De verplichting tot elektronisch betalen maakt deel uit van een fraudebestrijdingsplan van minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V).

Vanaf 1 juli wordt een nieuwe roetfiltertest toegevoegd aan de technische keuring van dieselwagens. Die test moet die voertuigen eruit halen die rondrijden met een defecte roetfilter of zonder.

Bij de roetfiltertest wordt een deeltjesteller (PN-teller) gebruikt bij dieselvoertuigen met euronorm 5 en hoger. De deeltjesteller meet het aantal fijnstofdeeltjes dat de roetfilter niet tegenhoudt. Als de meetwaarde hoger ligt dan 1 miljoen fijnstofdeeltjes per kubieke centimeter, volgt een rode kaart. De eigenaar krijgt dan twee weken de tijd om de roetfilter te laten herstellen of vervangen. Onder de 250.000 fijnstofdeeltjes per kubieke centimeter volgt een groene kaart, tussen de beide waardes is er een waarschuwing.

In eerste instantie komen enkel personenvoertuigen (categorie M1) en lichte vrachtwagens (categorie N1) in beeld, maar er loopt een studie naar de uitbreiding van het toepassingsgebied naar zware vrachtwagens, bussen en benzinevoertuigen. 

In Vlaanderen en Brussel worden de tarieven voor de kilometerheffing voor vrachtwagens verhoogd. Het gaat om een indexaanpassing.

Voor de oudste en minst milieuvriendelijke vrachtwagens van meer dan 32 ton met euronorm 0, 1 of 2 gaat het in Vlaanderen bijvoorbeeld om een verhoging van 0,236 euro per kilometer naar 0,255 euro per kilometer. 

Voor de meest recente en milieuvriendelijkste vrachtwagens van meer dan 32 ton met euronorm 6 gaat het in Vlaanderen om een toename van 0,159 euro per kilometer naar 0,172 euro per kilometer.

In Wallonië werden de tarieven voor de kilometerheffing geïndexeerd op 1 januari.

De verkeersbelasting in Vlaanderen stijgt met net geen 9 procent. Dat is het gevolg van de jaarlijkse indexering.

Wat de zogenaamde groene verkeersbelasting betreft, voor auto's ingeschreven vanaf 2016, stijgt de minimumbelasting van 48,44 naar 52,79 euro. Dat bedrag loopt nog op volgens de CO2-uitstoot, de euronorm en het brandstoftype van de auto: hoe vervuilender de auto, hoe meer de eigenaar moet betalen.

Auto's die voor 2016 zijn ingeschreven, worden nog belast met vaste bedragen op basis van de cilinderinhoud. Ook die tarieven gaan met 9 procent omhoog. Zo ziet de eigenaar van een auto met een cilinderinhoud van 2 liter de verkeersbelasting oplopen van 405,36 naar 441,84 euro.

Voor oldtimers geldt een forfaitaire belasting. Die stijgt van 38,63 naar 42,10 euro.

Volledig elektrische auto's en wagens op waterstof zijn vrijgesteld van de jaarlijkse verkeersbelasting.

Eigenaars van dieselvoertuigen met euronorm 4 die zich zonder dagpas in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest begeven, kunnen daar vanaf 1 juli voor beboet worden. De overgangsperiode waarin er alleen een waarschuwing werd gegeven, loopt eind juni af. De controles gebeuren met behulp van camera's met nummerplaatherkenning. Boetes bedragen 350 euro. 

De lage-emissiezone in Brussel is er sinds begin 2018 en wordt stelselmatig verstrengd. In 2025 zijn de dieselvoertuigen met euronorm 5 niet meer welkom. In 2030 wil de Brusselse regering voertuigen met dieselmotoren volledig bannen. Vijf jaar later, in 2035, is het de beurt aan voertuigen met benzine/lpg-motoren.

De soepelere procedure om tijdelijke werkloosheid aan te vragen die bij het begin van de coronacrisis was ingevoerd, loopt ten einde. Vanaf 1 juli gelden opnieuw de klassieke procedures voor het invoeren van tijdelijke werkloosheid, zo kondigde de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA) aan.

De vereenvoudigde procedure is sinds maart 2020 van kracht en omvat intussen ook tijdelijke werkloosheid als gevolg van de oorlog in Oekraïne. Ze maakt bijvoorbeeld tijdelijke werkloosheid wegens overmacht mogelijk wanneer er nog een aantal dagen per week kan worden gewerkt. 

Het einde van de soepele procedure betekent onder andere dat de normale formaliteiten voor het invoeren van tijdelijke werkloosheid wegens werkgebrek om economische redenen moeten worden gerespecteerd. En voor tijdelijke werkloosheid wegens overmacht moet de uitvoering van de arbeidsovereenkomst opnieuw volledig onmogelijk zijn. Tot het einde van het jaar zijn er wel nog een aantal overgangsbepalingen.

Vanaf 1 juli dalen de tarieven die gasinfrastructuurbeheerder Fluxys aanrekent. De vervoerstarieven dalen concreet met 10 procent, maar de impact op de gasfactuur van de gewone consument is beperkt: gemiddeld 3 euro per jaar.

"Voor een kleine verbruiker is dat inderdaad niet zo veel", zo zei een woordvoerder van Fluxys eerder. "Maar voor grote verbruikers - zoals sommige bedrijven - kan dat toch op enkele duizenden euro's neerkomen." In totaal vloeit na de verlaging 45 miljoen euro terug naar de verbruikers.

Het aandeel van de vervoerstarieven van Fluxys in de gasfactuur is maar beperkt. In normale tijden zijn de tarieven goed voor 3 à 4 procent van de factuur, in de huidige context van hoge gasprijzen is dat zelfs maar 2 procent.

De sociale tarieven voor elektriciteit en gas gaan op 1 juli opnieuw omhoog, nadat ze in het tweede kwartaal dankzij een btw-verlaging nog licht gedaald waren.

De sociale tarieven voor elektriciteit stijgen met gemiddeld 7,4 procent ten opzichte van de huidige prijzen, zegt de federale energieregulator CREG. Zo zal het enkelvoudig tarief voor elektriciteit 24,613 cent per kilowattuur bedragen, inclusief btw (tegen 22,907 cent in het tweede kwartaal). Het sociaal tarief voor aardgas stijgt met 8,7 procent tot 3,093 cent per kilowattuur (tegen 2,846 cent nu). 

Het sociaal tarief is een verminderd tarief voor bepaalde categorieën personen of huishoudens, bijvoorbeeld mensen die recht hebben op een leefloon, bewoners van een sociale woning of ouderen met inkomensgarantie. Het tarief is bij alle energieleveranciers hetzelfde, en wordt elke drie maanden vastgelegd door de CREG.

De regulator wijst erop dat de stijging van de sociale tarieven geplafonneerd is. "Zonder deze plafonneringen waren de tariefstijgingen gemiddeld 36 procent voor elektriciteit en 225 procent voor aardgas", luidt het.

De Vlaamse socialistische ziekenfondsen veranderen op 1 juli van naam. Ze worden Solidaris. De naam wordt in Wallonië al langer gebruikt.

De naamsverandering geldt voor de ziekenfondsen Bond Moyson Oost- en West-Vlaanderen, De VoorZorg Antwerpen, De VoorZorg Limburg, Socialistische Mutualiteit Brabant en het Nationaal Verbond van Socialistische Mutualiteiten.

Voor de leden verandert er niets. Alle diensten en terugbetalingen blijven automatisch doorlopen onder de naam Solidaris. Leden moeten zelf niets aanpassen of in orde brengen.

Socialistische Mutualiteiten, Bond Moyson en De Voorzorg hebben samen ongeveer 1,3 miljoen leden.

Rabobank.be zet een nieuwe stap in het stopzetten van haar spaaractiviteiten in België. Op 1 juli worden de spaarrekeningen afgesloten. Het geld dat nog op die rekeningen staat, wordt automatisch op de zichtrekening geplaatst.

Klanten hebben nu nog drie maanden de tijd om hun geld te verhuizen naar een andere bank. Want de zichtrekeningen worden op 1 september afgesloten, meteen het einde van de activiteiten van Rabobank.be. 

Het geld dat dan nog bij de bank staat, is niet verloren. Het wordt overgedragen naar de Deposito- en Consignatiekas (DCK) bij de federale overheidsdienst Financiën. Daar kan het tot dertig jaar na de overdracht worden opgevraagd.

De dienstenchequebedrijven krijgen vanaf 1 juli een hogere tegemoetkoming van de overheid. Ze stijgt met 54 cent ten opzichte van de huidige inruilwaarde.

Concreet wordt de tegemoetkoming die de erkende ondernemingen ontvangen voor de ingediende dienstencheques, verhoogd tot 16,42 euro voor de dienstencheques van 9 euro en tot 15,42 euro voor de dienstencheques van 10 euro. 

De verhoging van de inruilwaarde moet voor meer financiële ademruimte zorgen. De bedrijven kampen met een dalende rentabiliteit, onder meer omdat de inruilwaarde van de cheques slechts gedeeltelijk wordt geïndexeerd. Daarom werd ook beslist het bedrag volledig te gaan indexeren bij een overschrijding van de spilindex.

De delen rond het huwelijkvermogensrecht en het erfrecht in het Burgerlijk Wetboek krijgen op 1 juli een aanpassing. Het gaat niet om grote inhoudelijke wijzigingen, maar de nieuwe codificatie moet wel zorgen voor een overzichtelijker structuur en een eenvormige terminologie.

Het Burgerlijk Wetboek dateert al van 1804 en de modernisering komt er op initiatief van CD&V-Kamerlid en voormalig minister van Justitie Koen Geens. 

Met de codificatie van het Burgerlijk Wetboek wordt de structuur overzichtelijker gemaakt en ook de terminologie aangepakt, zodat alles begrijpelijker wordt gemaakt. Aan die modernisering werd drie jaar gewerkt. Het gaat op 1 juli om de boeken 2 en 4, die handelen over het huwelijksvermogensrecht en het erfrecht.

Eenzelfde procedure werd eerder al doorgevoerd voor de boeken rond het bewijsrecht (1 november 2020) en het goederenrecht (1 september 2021), en normaliter treden de aanpassingen aan de delen over de algemene bepalingen en het verbintenissenrecht, respectievelijk boeken 1 en 5, in werking op 1 januari 2023.